Kleurreactie met Kobalt nitraat

Moderator: ArcherBarry

Forumregels
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
Reageer
Berichten: 15

Kleurreactie met Kobalt nitraat

Hallo allemaal!

Ik ben een studente farmacie en volop bezig met de voorbereiding van een zelfstandige analyse van een capsule die paracetamol, lidocaîne HCl en tal van hulpstoffen bevat.

Mijn analyses en testen zijn uitgekozen (en goedgekeurd door de prof.) maar ik heb toch nog enkele bedenkingen waar ik niet meteen een antwoord op weet. Hopelijk kunnen jullie me verder helpen.

Om aan te tonen dat lidocaïne HCl wel degelijk in mijn capsule zit, heb ik gekozen voor een kleurreactie met cobalt nitraat. De structuur van cobalt nitraat heb ik reeds gevonden, maar ik heb geen idee hoe de reactie in elkaar zit. Ik hoop dat iemand een idee heeft daaromtrent want het is belangrijk om eventuele interacties te kunnen inschatten.

Alvast bedankt!

Gebruikersavatar
Berichten: 4.771

Re: Kleurreactie met Kobalt nitraat

Cobalt wordt gebruikt om lidocaïne, maar ook cocaine en andere basische amfetaminen aan te tonen. In alle gevallen is sprake van een complexeringsreactie.

(Vermoedelijk twee) lidocaïnemoleculen binden zich aan het cobaltion waardoor een felblauw gekleurde verbinding ontstaat. Ik kan niet zo gauw terugvinden aan welke atomen van lidocaïne het cobaltion zich bindt. Ik vermoed dat dit de twee stikstofatomen zijn.

Verder gebeurt er niets. Er is dus niet sprake van omzetting van verbindingen.

De reactie kun je eenvoudig weergeven als (LID=Lidocaïne):

Co2+ + 2 LID ---> CoLID22+

Berichten: 15

Re: Kleurreactie met Kobalt nitraat

Dank je voor de snelle reactie.

Ik had al gevonden dat kobaltnitraat een roze kleur heeft, wegens vier atomen rond de kobaltmolecule (4x O-).

Verder werd er nog vermeld: wanneer er zes atomen rond de kobaltmolecule zouden zijn, de kleur blauw wordt. (Bron)

Wat dus ook het resultaat in mijn kleurreactie zou moeten zijn.

Lidocaïne HCl wordt eerst omgezet tot lidocaïne. Dan, vermoed ik, zal het nitraat van cobaltnitraat een proton afsplitsen van de stikstof in het amide van lidocaïne, met het ontstaan van een negatieve lading op deze stikstof.

Jouw theorie klinkt erg logisch, maar blijkt dan mijn informatie wat betreft de verklaring van de blauwe kleur, fout te zijn?

Berichten: 15

Re: Kleurreactie met Kobalt nitraat

Als er een negatieve lading komt op het N-atoom van het amide, dan is er resonantie naar de O. Misschien dat er daarom 6 atomen rond Co2+ kunnen? Resonantie leidt toch tot een verdeling van de negatieve lading.

Gebruikersavatar
Berichten: 4.771

Re: Kleurreactie met Kobalt nitraat

Het kan ook zijn dat er drie atomen van lidocaïne aan cobalt gaan zitten: de 2 stikstoffen en de zuurstof. Met twee lidocaïne-liganden zijn dat zes atomen wat de blauwe kleur verklaart. Meer dan twee lidocaïne-moleculen zullen het niet zijn: daar is gewoon niet genoeg ruimte voor rond het cobaltion.
Dan, vermoed ik, zal het nitraat van cobaltnitraat een proton afsplitsen van de stikstof in het amide van lidocaïne, met het ontstaan van een negatieve lading op deze stikstof.
Dit klopt niet: in cobaltnitraat zitten geen vrije protonen (H+-atomen).

Berichten: 15

Re: Kleurreactie met Kobalt nitraat

Samengevat, er gebeurt dus een simpele uitwisseling van NO3- voor lidocaïne en lidocaïne hoeft geen lading te krijgen om met kobalt te interageren?

Ik zocht het blijkbaar te ver.

Gebruikersavatar
Berichten: 11.177

Re: Kleurreactie met Kobalt nitraat

Laten we er wel rekening mee houden dat we het over lidocaïne HCl hebben dat dus een zout is.

Berichten: 15

Re: Kleurreactie met Kobalt nitraat

Nee, het gaat over lidocaïne, want ga lidocaïne HCl omzetten met NaOH tot lidocaïne om vervolgens de kleurreactie uit te voeren.

Gebruikersavatar
Berichten: 4.771

Re: Kleurreactie met Kobalt nitraat

In welke oplosmiddel doe je de complexering?

Lidocaine lost volgens mij niet in water op. Zodra je aan een waterige Lidocaine-HCl-oplossing natronloog toevoegt, slaat het lidocaine neer.
Samengevat, er gebeurt dus een simpele uitwisseling van NO3- voor lidocaïne en lidocaïne hoeft geen lading te krijgen om met kobalt te interageren?
Cobaltnitraat lost op in water onder vorming van Co2+ en NO3--ionen.

Lidocaine-moleculen hechten zich vervolgens aan de cobaltionen. Dat geeft een blauwe, enigszins vlokkige kleur.

Berichten: 15

Re: Kleurreactie met Kobalt nitraat

Ik ga lidocaïne HCl oplossen in water en NaOH toevoegen waardoor lidocaïne neerslaat. Vervolgens wordt lidocaïne afgefiltreerd en opgelost in alcohol.

Het is een methode uit de Europese Farmacopee.

Gebruikersavatar
Berichten: 2.953

Re: Kleurreactie met Kobalt nitraat

Bell schreef: Ik had al gevonden dat kobaltnitraat een roze kleur heeft, wegens vier atomen rond de kobaltmolecule (4x O-).

Verder werd er nog vermeld: wanneer er zes atomen rond de kobaltmolecule zouden zijn, de kleur blauw wordt.  (Bron)
Dit staat precies verkeerd om in de door jouw gegeven bron beschreven. :oops:

Octaedrische cobalt(II) complexen (6-omringing) zijn licht roze-rood. Wanneer je een cobalt-zout oplost in water krijg je het [Co(OH2)6]2+ complex. Dit heeft een licht roze kleur.

De gecomplexeerde watermoleculen worden gemakkelijk verdreven door de chelerende (meerdere atomen van een ligand binden aan het metaal) lidocaine moleculen. Dit geeft een intens blauw gekleurd tetraëdrisch cobalt complex.

De vergelijking die Marjanne gaf kun je dus eventueel nog wat uitbreiden:

[Co(OH2)6]2+ + 2LID -> [Co(LID)2]2+ + 6 H2O

Het lidocaine zal complexeren aan het cobalt met de stikstof (van het amine) en de zuurstof (van de cabonylgroep). Dit geeft een energetisch gunstige 5-ring.

Een plaatje:

Afbeelding

[edit] Het centrale cobalt atoom is natuurlijk wel het Co2+ ion

De precieze redenen (type en intensiteit van de overgangen) voor de licht-roze kleur van de octaedrische en de diep blauwe kleur van de tetraëdrische cobalt(II) complexen staat ondermeer beschreven in Advanced Inorganic Chemistry van Cotton en Wilkinson.

Berichten: 15

Re: Kleurreactie met Kobalt nitraat

Oh dank u, ik dacht al dat het raar was.

Berichten: 15

Re: Kleurreactie met Kobalt nitraat

Maar toch nog een vraag. Paracetamol heeft ook een amide, dus interferentie? Alhoewel mijn prof er geen opmerking bij had.

DrQuico, staan in dat boek alle soorten kleurreacties beschreven? Want ik heb er nog wel een aantal.

Gebruikersavatar
Berichten: 2.953

Re: Kleurreactie met Kobalt nitraat

Maar toch nog een vraag. Paracetamol heeft ook een amide, dus interferentie? Alhoewel mijn prof er geen opmerking bij had.
De carbonylgroep van het amide alleen zal niet voor problemen zorgen. Bij lodocaïne zorgt juist het chelerende effect (zit op 2 punten aan het metaal) voor de stabiliteit van het complex. Interferentie zal je eerder verwachten met paracetamol onder basische condities. Het fenoxide kan ook complexeren met cobalt. Je zou een complexeringsexperiment met enkel paracetamol onder gelijke condities moeten uitvoeren om interferentie hiervan uit te sluiten of aan te tonen.
DrQuico, staan in dat boek alle soorten kleurreacties beschreven? Want ik heb er nog wel een aantal.
Het boek behandeld de eigenschappen van een groot aantal elementen in de verschillende oxidatie toestanden. Kleurreacties staan er niet expliciet in beschreven, maar aan de hand van de theorie en voorbeelden kun je voor de meeste kleurreacties (complexeringsreacties) wel bedenken wat er gebeurd. Dat heb ik ook voor het cobalt lodocaine complex gedaan.

Berichten: 15

Re: Kleurreactie met Kobalt nitraat

Ok, heel hard bedankt.

Reageer