Koffie aanslag

Moderator: ArcherBarry

Forumregels
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
Reageer
Berichten: 252

Koffie aanslag

Weet er iemand hie je om een veilige, gezonde en milieuvriendelijke manier de aanslag van koffie in een (metalen) thermosfles kan verwijderen? Ik ben ool geînteresseerd in de chemische achtergrond ervan :P

Berichten: 2.337

Re: Koffie aanslag

Waarschijnlijk is die aanslag apolair. Dus misschien kan je het oplossen in aceton en dit laten uitdrogen en uitwassen. Ik weet niet of deze methode veilig genoeg is om daarna de thermosfles nog te gebruiken en dat is wel de bedoeling denk ik. :P

Gebruikersavatar
Berichten: 11.177

Re: Koffie aanslag

Als je hem gewoon in de woonkamer ofzo open laat staan na hem grondig gedroogd te hebben, en je ruikt dan geen aceton meer, kun je hem gewoon gebruiken. Overigens is aceton niet erg giftig, aangezien je hersenen dit normaal al verstoken als brandstof.

Berichten: 2.337

Re: Koffie aanslag

Ja dat dacht ik al, maar is aceton als polair/apolair oplosmiddel geshcikt voor koffieaanslag?

Misschien beter iets heel apolair. Wasbenzine ofzo. :P

Berichten: 3.145

Re: Koffie aanslag

Wat heel goed werkt is een oplossing van natriumhydroxide. Dit is niet schadelijk voor het milieu en kun je na gebruik gewoon wegspoelen. Het is ook niet giftig en laat geen giftig residu na. Je moet alleen tijdens het gebruik wel goed oppassen, want het is erg corrosief voor bijv. huid, ogen (en ook koffie aanslag). Het is niet corrosief voor metaal.

Ik zou een oplossing maken van natriumhydroxide, bijv. 50 gram in 250 ml water (let op: oplossing wordt warm) en dit in de thermoskan doen. Dit laat je een poosje staan. PAS OP: Niet in contact met de huid laten komen, gebeurt dit toch, dan net zo lang spoelen tot dat gladde zepige gevoel weg is.

De werking van NaOH berust op het feit dat het polymere van fenol afgeleide verbindingen afbreekt. De bruine aanslag van koffie (en nog erger van thee) is een ingewikkeld netwerk van poly-fenolen, welke aan elkaar gaan zitten bij oxidatie. Dit spul wordt afgebroken bij hoge pH.

Na gebruik kun je dit gewoon wegspoelen en de kan een aantal keren met water naspoelen. Laat hem een nachtje staan met de dop open, dan zijn zeker alle laatste sporen natriumhydroxide vernietigd (deze stof kan in lucht maar kort bestaan, het neemt CO2 op en wordt omgezet naar het onschuldige natriumcarbonaat).

Natriumhydroxide is te koop als gootsteenontstopper (caustic soda) bij een bouwmarkt. Het zijn witte korreltjes in een flesje van 500 gram.

----------------------------------------------------------------

Als je de vorming van die polymere aanslag eens in hoog tempo wilt zien gebeuren, dan moet je een oplossing nemen van hydrochinon, catechol of pyrogallol (dit zijn allemaal poly-fenolen) en hier een beetje soda-oplossing aan toe voegen. Schud dit aan de lucht of laat het een nacht staan. Zuurstof uit de lucht zorgt dat de oplossing heel donker wordt en het glas waar de oplossing in zit wordt bedenkt met een soort aanslag. Deze aanslag kun je vervolgens heel gemakkelijk met een oplossing van natriumhydroxide weg halen.

@chemaniac: Ik denk niet dat een oplosmiddel als wasbenzine goed werkt. Het probleem is dat de aanslag niet uit kleine moleculen bestaat, maar uit macromoleculen van zeer complexe structuur. Het is 1 groot geheel en dat lost niet zomaar op. Je moet een chemische stof hebben, die de macrostructuur afbreekt, zodat er kleinere moleculen ontstaan, die op hun beurt in oplossing gaan.

Om deze reden is er ook geen enkel oplosmiddel voor grafiet, diamant of rode fosfor, dat de stof intact laat. Als er al oplosmiddelen voor zijn, dan wordt de macrostructuur afgebroken en worden er losse atomen of kleine moleculen van de macrostructuur afge'snoept' en op die manier lost het op.

Berichten: 2.337

Re: Koffie aanslag

@chemaniac: Ik denk niet dat een oplosmiddel als wasbenzine goed werkt. Het probleem is dat de aanslag niet uit kleine moleculen bestaat, maar uit macromoleculen van zeer complexe structuur. Het is 1 groot geheel en dat lost niet zomaar op. Je moet een chemische stof hebben, die de macrostructuur afbreekt, zodat er kleinere moleculen ontstaan, die op hun beurt in oplossing gaan.

Om deze reden is er ook geen enkel oplosmiddel voor grafiet, diamant of rode fosfor, dat de stof intact laat. Als er al oplosmiddelen voor zijn, dan wordt de macrostructuur afgebroken en worden er losse atomen of kleine moleculen van de macrostructuur afge'snoept' en op die manier lost het op.


Bedankt voor de uitleg. :)

et probleem was dat ik geen idee had waaruit die koffie aanslag bestond.

Zeer interessant om te weten dat dat polyfenolen zijn. :)

Berichten: 252

Re: Koffie aanslag

Bedankt, Ga het direct proberen! :D

Berichten: 840

Re: Koffie aanslag

AHA! Daarom werd mijn oplossing zo donker toen ik wat NaOH toevoegde aan een hydrochinon-oplossing. Ik vermoedde al iets dergelijks, maar wist het nooit echt helemaal zeker.

Doet resorcinol dit ook?

Berichten: 3.145

Re: Koffie aanslag

Resorcinol doet dit ook, alleen wel een stuk langzamer. Dat komt omdat bij oxidatie nu geen dubbele binding gevormd kan worden tussen de C-atomen van de benzeenring.

Bij catechol en hydrochinon wordt van beide OH groepen een H-atoom afgenomen en de zuurstof komt dubbel gebonden aan zijn C-atoom. Tevens worden er twee dubbele bindingen gevormd tussen de andere C-atomen. Teken het maar eens uit.

Je zult zien dat dit niet lukt met resorcinol en daar moet dus een ander mechanisme optreden, wat veel langzamer werkt. Met pyrogallol werkt het wel weer, er worden dan twee van de drie OH-groepen gebruikt.

Dus eerst krijg je chinon-achtige verbindingen en deze gaan op hun beurt polymeriseren. Als je chinon in een licht basische oplossing brengt, dan treedt het zelfde effect op. Gebruik je een sterk basische oplossing, dan wordt de polymere verbinding weer verbroken.

Deze polymerisatie treedt niet op in zuur milieu. Oxidatie van hydrochinon leidt daar ook tot vorming van chinon en dat geeft eerst groen chinhydron (=hydrochinon.chinon) en vervolgens krijg je citroengeel chinon dat uitkristalliseert. Dit kun je mooi zien door een oplossing van hydrochinon in verdund zwavelzuur langzaam te oxideren met een lauwe oplossing van KClO3 of NaClO3.

Reageer