In een plant kunnen alleen de stamcellen extra cellagen in de breedte aanmaken. Ze zijn hiertoe in staat doordat ze de enige plantencellen zijn die kunnen schakelen tussen een horizontale en een verticale delingsrichting. Onderzoekers hebben ontdekt welke moleculaire schakelaar deze verandering in delingsrichting aanstuurt.
Efficiëntere gewassen
De celbiologen ontdekten dat de eiwitten MAP65 en CLASP in het plantje Arabidopsis de dunne staafjes in de stamcellen precies een kwartslag kunnen draaien. Door het draaien van deze zogenaamde microtubuli verandert ook de delingsrichting van de cellen. “De twee eiwitten bepalen met grote precisie de richting van de plantengroei”, aldus Pankaj Dhonukshe van de Universiteit Utrecht. “Met deze fundamentele kennis wordt het mogelijk om efficiëntere gewassen te ontwerpen. Zo kunnen we gewassen bijvoorbeeld meer zijwortels laten aanmaken, waardoor deze beter kunnen overleven in droge gebieden.”
Van plant naar mens
Het stamcelonderzoek bij planten is ook van belang om meer over menselijke stamcellen te leren. Dhonukshe: “Stamcellen van planten hebben veel overeenkomsten met menselijke stamcellen maar zijn gemakkelijker te bestuderen. Zo zijn de twee eiwitten die een belangrijke rol blijken te spelen in de celdeling van planten ook te vinden in menselijke stamcellen. Voor een beter begrip van de verstoorde celdelingsrichting bij kanker zijn dit dan ook interessante eiwitten om verder te onderzoeken.”
Links in de afbeelding een gezonde plant. De mutant aan de rechterkant heeft een verstoorde celdelingsoriëntatie, waardoor ernstige abnormaliteiten ontstaan.
The majority of formative divisions occur at unique early embryo stages and they are crucial for the establishment of the body plan. Cell division planes in plants are not specified during division, as in animals or yeast, but prior to mitosis by precise reorganization of premitotic cortical microtubule array.
Wetenschappelijke publicatie:
Pankaj Dhonukshe, et al.: A PLETHORA-Auxin Transcription Module Controls Cell Division Plane Rotation through MAP65 and CLASP
Bronnen:
Universiteit Utrecht
Pankaj Dhonukshe: Cell biology of plant development
