[wiskunde] Index, quotiëntgroep

Moderators: ArcherBarry, Fuzzwood

Reageer
Gebruikersavatar
Berichten: 524

Index, quoti

Hallo,

Mijn laatste tentamen over dit onderwerp ging niet zo goed, dus daarom ben ik alles nog even aan het doornemen om te kijken wat ik niet begrijp.

---

Zij
\(G = \{\begin{pmatrix} a & b \\ 0 &1 \end{pmatrix}\)
met
\(a = \pm1, b \in \mathbb{Z}\} \subseteq GL_2(\mathbb{R})\)
[/b]

a) Laat zien dat
\(G\)
een ondergroep is van
\(GL_2(\mathbb{R})\)
.[/b]

Nou, G is sowieso niet leeg, want die bevat onder andere het eenheidselement
\(\begin{pmatrix} 1 & 0 \\ 0 &1 \end{pmatrix}\)
. Stel nu dat x en y twee elementen uit G zijn, dan:
\(xy = \begin{pmatrix} x_1y_1 & x_1y_2+x_2 \\ 0 &1 \end{pmatrix}\)
. Dus
\(xy \in G\)
, want
\(x_1y_1 = \pm 1\)
en
\(x_1y_2+x_2 \in \mathbb{Z}\)
.

En:
\(x^{-1} = \begin{pmatrix} \frac{1}{x_1} & -\frac{x_2}{x_1} \\ 0 &1 \end{pmatrix}\)
en dat zit ook weer in G.

Dit klopt?

b) Laat zien dat
\(f: G \rightarrow \{\pm1\} \times \mathbb{Z}/2\mathbb{Z}\)
gegeven door
\(f(\begin{pmatrix} a & b \\ 0 &1 \end{pmatrix}) = (a, \overline{b})\)
een surjectief homomorfisme is, waarbij
\(\{\pm1\} \times \mathbb{Z}/2\mathbb{Z}\)
de productgroep is.[/b]

Allereerst toon ik aan dat het een homomorfisme is:
\(f(xy) = f(\begin{pmatrix} x_1y_1 & x_1y_2+x_2 \\ 0 &1 \end{pmatrix}) = (x_1y_1, \overline{x_1y_2 + x_2} = (x_1y_1, \overline{y_2 + x_2})\)
\(f(x)f(y) = (x_1, \overline{x_2})\cdot(y_1, \overline{y_2}) = (x_1y_1, \overline{x_2+y_2})\)
Dus een homomorfisme.

Het is ook surjectief, want elke
\((x_1, \overline{x_2})\)
kan gedefinieerd worden door elke oneven b als
\(\pverline{x_2} = \overline{1}\)
en een even b als
\(\overline{x_1} = \overline{0}\)
, Dit moet ik vast nog netjes bewijzen, alleen weet ik niet hoe ik dit kan opschrijven.

c) Bepaal het centrum
\(Z(G)\)
en de commutatorondergroep
\([G, G]\)
van
\(G\)
.[/b]

Er geldt:
\(Z(G) = \{h \in G: gh = hg\)
voor alle
\(g \in G\}\)
Dus dat betekent:
\(\begin{pmatrix} g_1 & g_2 \\ 0 &1 \end{pmatrix}\begin{pmatrix} h_1 & h_2 \\ 0 &1 \end{pmatrix} = \begin{pmatrix} h_1 & h_2 \\ 0 &1 \end{pmatrix}\begin{pmatrix} g_1 & g_2 \\ 0 &1 \end{pmatrix}\)
En dat komt neer op
\(h_1g_2 + h_2 = g_1h_2 + g_2\)
en dit lijkt me enkel mogelijk voor
\(h_1 = 1\)
en
\(h_2 = 0\)
. Dus het centrum bestaat enkel uit de eenheidsmatrix. Klopt dit?

De commutatorondergroep.wordt voortgebracht door de commutatoren:
\([x, y] = xyx^{-1}y^{-1} = \begin{pmatrix} 1 & x_2 - y_2 + x_1y_2 - x_2y_1 \\ 0 &1 \end{pmatrix}\)
. Ik weet niet hoe ik hier verder mee moet. Het levert een matrix op en dan?

d) Wat is de index
\([G : [G, G]]\)
van
\([G, G]\)
in
\(G\)
? Bepaal ook van elk element in de quotiëntgroep G/[G, G] de orde.[/b]

De index is van [G, G] in G is de cardinaliteit van een volledig stelsel van representanten van de linkernevenklassen van [G, G] in G.

Een linkernevenklasse is een deelverzamling van de vorm:
\(g[G,G] = \{gx:x\in[G,G]\}\)
. Maar hier loop ik nu verder op vast. Wat moet ik nu doen?

Alvast bedankt!

Gebruikersavatar
Berichten: 10.179

Re: Index, quoti

Je oplossing van a) klopt. Bedenk je eventueel nog dat
\(\frac{1}{x_1} = x_1\)
. Dat maakt de notatie lichter.

Bij b) ben je juist begonnen. In een ander topic hebben we surjectiviteit van een zeer gelijkaardige afbeelding onderzocht. Hier werkt het niet anders... Lukt het nu?

Volgens mij klopt je centrum alvast. Maar echt bewezen heb je dat niet. Ik weet uiteraard niet hoe rigoreus dat wordt verwacht. Je kunt dan voor de commutatorondergroep eerst en vooral al eens kijken hoe een element in de rechterbovenhoek eruit kan zien. Kan dat eender welke vorm aannemen?
Zoek je graag naar het meest interessante wetenschapsnieuws? Wij zoeken nog een vrijwilliger voor ons nieuwspostteam.

Reageer