Wetenschapsforum

De invloed van toptijdschriften als Nature en Science kalft gestaag af. Frequent geciteerde artikelen verschijnen steeds vaker in minder bekende, meer specialistische bladen, constateert de Canadese hoogleraar Vincent Larivière na analyse van 25 miljoen publicaties uit de periode 1902-2009.


Volgens de Canadees mag je je daarom gerust afvragen of de ‘impactfactors’ waaraan tijdschriften hun status als topblad ontlenen, nog wel helemaal representatief zijn voor de werkelijkheid. De impactfactor van een wetenschappelijk tijdschrift is het gemiddeld aantal keer dat er naar een artikel uit het tijdschrift wordt verwezen (door wetenschappers in andere artikels).


Larivière heeft uit die 25 miljoen artikelen 820 miljoen citaties gehaald en heeft vervolgens gekeken in welke bladen de publicaties waren verschenen die achteraf het meest werden geciteerd. Van de bovenste 5 procent qua citaties bleek in 1990 nog 45 procent te zijn verschenen in tijdschriften die tot de bovenste 5 procent behoorden qua impactfactor. Maar in 2009 was dat al afgekalfd tot 36 procent.


Het gekke is dat impactfactors juist worden berekend uit het aantal citaties. Dat het verband toch zoek raakt, komt volgens Larivière doordat de rekenmethode niet helemaal deugt. Het is namelijk zo dat men bij de berekening van de impactfactor alleen rekening houdt met artikels die in de laatste twee jaar werden gepubliceerd en dus worden ook alleen de citaties die een artikel in over de eerste twee jaar na verschijnen wist te verzamelen in rekening gebracht. Met andere woorden: alleen de "onmiddellijke" impact wordt gemeten, maar niet het belang over lange termijn.


Binnen sommige vakgebieden blijven artikelen inderdaad niet veel langer actueel, maar er zijn er ook waar de citaties vele jaren langer blijven binnenkomen. Ook schijnen er gekke dingen te gebeuren met het meetellen van citaties van redactionele bijdragen en commentaren, waarvan er in Nature en Science nu eenmaal veel meer verschijnen dan in de specialistische bladen.


Lees verder


Naar C2W


Publicatie:


Lozano, G. A.; Larivière, V.; Gingras, Y. The weakening relationship between the Impact Factor and papers' citations in the digital age JASIST, 2012, Voorpublicatie: http://arxiv.org/abs/1205.4328