- CGKilogram.jpg (62.62 KiB) 446 keer bekeken
Zoals bekend is de kilo de enige SI-eenheid die nog altijd is gedefinieerd als de massa van een blok metaal. Het platina/iridium origineel uit 1875 bevindt zich in Sèvres bij Parijs, en wereldwijd bestaan zo'n veertig kopieën voor lokaal gebruik. Belangrijk is dat deze zogenaamde "Grand K" per definitie een massa van 1 kg heeft; als de massa van dit blok metaal verandert ook de definitie van de kilogram. De laatste jaren wordt daarom intensief gestudeerd op een vervangende definitie op basis van de constante van Planck of het getal van Avogadro. Maar tot nu toe is geen van beide waarden nauwkeurig genoeg gemeten om het fysieke blok metaal te kunnen vervangen.
Dat die fysieke blokken metaal niet helemaal constant van gewicht zijn, was al langer bekend. Tot nu toe werd echter vooral aangenomen dat ze lichter werden, dankzij poetsbeurten waarbij naast verontreinigingen ook wat platina-atomen worden verwijderd. Peter Cumpson en Naoko Sano hebben nu echter aangetoond dat die verontreinigingen er door het poetsen niet helemaal af gaan. Dat deden ze met behulp van röntgenfotoelektronspectrometrie (XPS), een techniek waarmee je de op een oppervlak aanwezige elementen in kaart kunt brengen zonder het te beschadigen. Ze stellen als alternatief voor om de blokken platina te ‘poetsen’ met een combinatie van UV-licht en ozon, die organische stoffen afbreekt zonder het metaal aan te tasten.
Lees verder
Zoals te zien op C2W
Publicatie:
Cumpson, P.; Sano, N. Stability of reference masses V: UV/ozone treatment of gold and platinum surfaces. Metrologia 2013, 50, 27, DOI: 10.1088/0026-1394/50/1/27
