Transistor timer

Moderators: jkien, Xilvo

Reageer
Berichten: 112

Transistor timer

Beste allemaal,

Ik ben sinds kort begonnen met het (opnieuw) oppakken van elektrotechniek. Ik heb heel wat theorie gelezen over de basis componenten en ben nu ook begonnen met het bouwen van simpele circuits. Via de website startingelectronics.com heb ik onderstaand circuit gevonden en nagebouwd op een breadboard. Alles werkt perfect, ik begrijp alleen nog niet helemaal waarom het werkt.

Op het moment dat ik 'start timer' nog niet verbonden heb brand de LED. Dit komt volgens mij omdat er via de 22k resistor een klein beetje elektriciteit doorkomt die de transistor activeert. Hierdoor kan elektriciteit van R3 door de transistor ( en LED) lopen

Wat ik echter niet begrijp is dat zodra ik de 'start timer' verbind de LED uitgaat. Volgens mij is het namelijk nog steeds mogelijk dat elektriciteit de basis van de transistor bereikt? Daarnaast is dit volgens mij ook het punt waarop de condensator wordt opgeladen, waarom gebeurd dit nu pas? En niet al voordat de 'start timer' is verbonden?

Ik zit nu met een aantal circuits met soortgelijke indeling, en ik loop steeds tegen deze punten aan. Ik hoop dat iemand mij het 'aha' moment kan bezorgen. Alvast bedankt!
Bijlagen
transistor-timer.png
transistor-timer.png (13.66 KiB) 870 keer bekeken

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 7.933

Re: Transistor timer

In de getekende toestand loopt er inderdaad basisstroom via R2 en van B naar E door de transistor. De overgang B-E is een diode in doorlaat, en daardoor staat B op ongeveer 0,6V t.o.v. 0V.

De rechterkant van C1 staat dus ook op 0,6V. De linkerkant wordt via R1 opgeladen tot de voedingsspannnig, +9V.

Zodra je S1 sluit wordt de linkerkant van C1 aan 0V gelegd, de rechterkant komt dan op -8,4V te staan, dus B ook. De transistor spert daardoor. Daarna wordt C1 andersom geladen via R2, totdat B weer op 0,6V staat.

Dat is overigens een ongewenste toestand, omdat C1 dan omgekeerd geladen wordt, en daar kan een elco niet zo goed tegen.

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 8.166

Re: Transistor timer

Vreemd circuit, ik hoop dat de andere schema's op die site van betere kwaliteit zijn. De elektrolytische condensator (elco) wordt bij sluiten van de schakelaar verkeerd om gepoold.

Hier een eenvoudiger en m.i. beter schema (waarbij de led in aanvang niet brandt)
simple delay timer circuit.png
simple delay timer circuit.png (14.25 KiB) 853 keer bekeken
Bron: switchdiagram

Werking:

Bij indrukken van de knop komen zowel de condensator als de 33k weerstand kortstondig aan de plus te liggen.

De elco wordt in een fractie van een seconde volledig opgeladen, de basis van de npn transistor komt via de 33k weerstand aan de plus, zodat de transistor opengaat en er een stroom via de 1k weerstand, de Led en de collector-emitter overgang van de transistor kan gaan lopen en de Led brandt.

Nadat de knop losgelaten is zal er een (geringe) stroom blijven lopen vanuit de geladen elco via de 33k weerstand, via de basis-emitter naar nul. Dus blijft de basis op meer dan 0,6 volt staan en blijft de transistor open en de led branden.

Pas als de opgeslagen energie in de condensator nagenoeg is weggevloeid via de 33k weerstand en de b-e overgang, daalt het voltage aan de basis onder de pakweg 0,6 volt zodat de c-e overgang dicht gaat (de transistor sluit), en dan gaat de led uit.

De timing kan worden gevarieerd door de capaciteit van de condensator aan te passen, en / of door de weerstand van 33k (binnen grenzen) te variëren.

Berichten: 112

Re: Transistor timer

Bedankt voor de reacties!

Het schema switchdiagram is een stuk beter, deze zonder problemen kunnen namaken en begreep de werking ook meteen.

Dacht dat de tutorials van startingelectronics.com wel goed zouden zijn, ga denk ik nu toch maar opzoek naar andere (tutorial) circuits voor beginners. Als iemand nog tips heeft voor goede bronnen hoor ik het graag.

Berichten: 7.068

Re: Transistor timer

Ik denk dat het netter is om een weerstand in serie te hebben met de knop. Dit beperkt de stroom die daar vloeit (die nu theoretisch oneindig groot is om de condensator op te laden).

Berichten: 12.262

Re: Transistor timer

Er mag zeker een weerstand in serie met die knop/condensator. Zoals het nu getekend staat ram je die condensator in 1x vol met zoveel stroom als ie dankzij zn inwendige weerstand kan opnemen.

Afgezien daarvan zorgt dit soort schema ervoor dat de led geleidelijk uit gaat, veronderstelt dat de versterkingsfactor van de transistor minder dan oneindig is (reken op een paar 100). Dit kan uiteraard wenselijk zijn, maar houdt er iig rekening mee.
Victory through technology

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 8.166

Re: Transistor timer

Als iemand nog tips heeft voor goede bronnen hoor ik het graag.


Misschien is http://www.electronics-tutorials.ws/ wat voor je.

En in het circuitje van switchdiagram kan inderdaad beter een weerstandje van pakweg 12 ohm in serie met de elco worden opgenomen om de stroomsterkte te begrenzen als dit circuit voor meer dan testen van de werking/theorie gebruikt wordt.

Reageer