Microscoop aanschaffen en gebruiken

Muylaert Lars

Dure microscopen

hallo ik wil mijn set van micro science binnenkort achterwege laten en een echte gaan halen,

maar de vraag is op welke site kan ik die vinden of in welke winkel

groetjes lars

Wouter_Masselink

Hoi Lars, Het is mij niet helemaal duidelijk waar je op uit bent. Je bent op zoek naar een dure microscoop? Duur is natuurlijk relatief en dan nog steeds is er een grote variatie in prijs en specificaties. Het zal dus totaal afhankelijk zijn van wat je met deze microscoop wilt doen.

Zelf gebruik ik professioneel gezien veel stereoscopische dissectie microscopen van verschillende merken, Zeiss axio imagers, Confocale microscopen van Zeiss (lsm510, 710, en 780), Leica (SPE, SP5, en SP8) om er maar een paar te noemen. Dit zijn allemaal goede microscopen voor verschillende de verschillende dingen die ik wil doen. Ze zijn allemaal relatief gezien duur te noemen (allemaal hoogstaande profesionele microscopen), ze hebben echter allemaal drastisch uiteenlopende prijzen van een paar duizend euro tot bijna een miljoen.

Nu verwacht ik niet dat je een dusdanige hoeveelheid wilt spenderen, maar zodra we weten wat je budget is en wat voor doeleinden je het voor wilt gebruiken en de specificaties die je verwacht, dan kunnen we proberen in de juiste richting te wijzen. Als je bijvoorbeeld een redelijk recht toe recht aan een standaard upright microscoop wilt hebben dan heeft Zeiss bijvoorbeeld een basis model van 1500 euro oplopend tot 4000 euro voor hetzelfde model met fluorescentie en een 5MP camera. De meeste grote microscoop makers hebben zulke 'studenten' modelletjes.

Yvan_be

Voor sommigen is het misschien ver van hun bed, maar ik breng even in herinnering dat € 1 500 een gemiddeld netto-maandloon van een arbeider is.
De vraag is dus, hoe waardevol dergelijk advies is voor Lars (of zijn mama, of zijn papa)...
In kan u bijtreden in uw bedenking dat de keuze van een microscoop afhangt van het gebruik dat men ervan wil maken.
In elk geval heb ik nooit meer betaald dan 25 000 BF (= € 620) voor een tweedehands microscoop in goede staat (een Reichert Zetopan), en doorgaans nog een stuk minder.
Een Zeiss Standard (14, 16) in goede staat is te vinden, mits wat zoeken, voor minder dan € 200. Idem dito voor de analoge kleinere modellen van Leitz, Olympus, Nikon, Reichert en die van "kleinere merken" zoals Will/Hund, PZO, ROW, Zeiss "Aus Jena" enzovoort ...
"Klassieke" rechte kantelbare statieven van hoge kwaliteit zoals de Olympus GB, de Reichert RC, ... en in goede staat, gaan van de hand voor minder dan € 100.
De instapmodellen van Zeiss, Leica enz. zijn dezer dagen ook "made in China"/"made in India" en de toekomst zal uitwijzen of dat een goede keuze was vanwege de fabrikanten. Voor de aandeelhouders is het antwoord nu al duidelijk.

Yvan_be

Waar je microscoop ook voor moet dienen: hou je in elk geval bezig met het goed vergelijken van prijzen! Ik heb eens wat dingetjes opgezocht en eerlijk: ik viel van mijn stoel.

Er zijn een aantal online-winkels actief, waarvan sommige in hun naam blijkbaar nogal graag substantieven zoals "specialist" of "expert" opnemen. Ze verkopen microscopen en toebehoren aan prijzen die ik enkel kan omschrijven als waanzinnig!

Ik ben niet zo goed meer op de hoogte van actuele prijzen van microscopen, maar wel van prijzen voor toebehoren voor microscopie en de prijzen die ik daarvoor zie zijn écht van de pot gerukt!

Kleurstofoplossingen in flesjes van 25 ml aan € 6 à € 8. Ik heb jarenlang zelf mijn kleurstofoplossingen aangemaakt, vertrekkende van de poedervormige kleurstof. Een uitzondering daargelaten zijn er niet veel die meer dan een paar Euro per liter kosten. Ook de vermeend "dure" oplossingen, zoals de hematoxylines, kosten vrijwel niks.
De prijzen van kleurstoffen kunnen sterk schommelen door moeilijkheden bij de productie, door schaarste aan grondstof en/of verwerkingscapaciteit (vb: er was in het verleden enkele malen een schaarste aan verwerkingscapaciteit voor blauwhout, waardoor de hematoxyline-prijzen explodeerden).
Maar men trekt lessen en voor de meeste van die producten houden de fabrikanten/verdelers een ruime bufferstock aan om de prijzen (zo) constant (mogelijk) te houden.

200 g paraffine voor histologie voor €8,50... Dat is dus € 42,50/kg.

De paraffine voor histologie Paraplast kost momenteel € 18,27/kg, aangekocht per kg en € 15,37/kg, aangekocht per 8 kg.

Rotiplast van Carl Roth kost momenteel € 18,15/kg, aangekocht per kg, € 13,70/kg aangekocht per 2,5 kg en € 9,44/kg aangekocht per 20kg.
Dit zijn alle "gewone" paraffines voor microscopie/histologie/"clinical diagnosis"/... zonder toevoegingen zoals DMSO.

200 ml 2-propanol 99% aan € 22,67... Dat is dus € 113,35/l! Voor € 26,80 koop ik een 5l-jerrycan 2-propanol 99,7% van het huismerk van een gereputeerd verdeler. En ik betaal nog een pak minder als ik hem aankoop bij de leverancier die ook mijn gereputeerde verdeler bevoorraadt, namelijk iets van € 18 - € 20/5l. Een ander etiket kleven is soms behoorlijk lucratief.

Een pakje Chinese objectglaasjes kost bij de "specialisten" bijna € 10/50st.

Vergelijk met de prijzen in de normale handel:

Standaard volgens ISO 8037/1, Carl Roth: €3,63/50st.

Conform ISO 8073, SuperFrost: 6,53/50st.

Analoge glaasjes van andere fabrikanten (Menzel, Hecht-Assistent,Elka, ...) zijn doorgaans nog iets goedkoper, vb: Elka: € 1,80/50st.

Alle geciteerde prijzen zijn BTW inbegrepen, leveringskost niet.

Jammer vind ik dat: dat zo'n mooie en leerrijke hobby ontmoedigd wordt door de graaizucht van enkelen...

Yvan_be

Ik blijf erbij dat het wel vaker zeer nuttig is om eens naar de tweedehandsmarkt te kijken. Veel oudere microscoopmodellen zijn -zowel mechanisch als optisch- stukken beter dan wat nu zoal aangeboden wordt. Mijn laatste aanwinst toont dat eens te meer.
Het is een Leitz SM. De SM werd op de markt gebracht ergens begin de jaren 1960. Hij was bedoeld als instapmodel voor de ernstige amateur en voor gebruik in het (middelbaar en hoger) onderwijs.

Er werd een groot aantal verschillende versies op de markt gebracht, met allerlei variaties in optische en mechanische samenstelling.
Van deze microscoop zijn er destijds tienduizenden verkocht. Ik twijfel er niet aan dat ze hier en daar nog volop in gebruik zijn.

Dit toestel is uitgerust met een gecombineerde grof- en fijninstelling, een over 360° roterende oculairtubus, een viervoudige objectiefrevolver, een in hoogte instelbare, voorgecentreerde condensorhouder, een Abbé-condensor met inklaplens voor hoge N.A.'s, een kruistafel met nonius op beide assen. De spiegel is niet de originele.

Zoals wel vaker bij tweedehands, is er een mengelmoesje van optiek: objectieven Leitz 10:0,25, O.I.P. 40/0.65 (die ik al lang zoek!), Leitz 100/1,25, wellicht onherstelbaar) en een Beck Kassel oculair 15x, met een opvallend groot beeldveld.

De microscoop is, in elk geval mechanisch, volkomen in orde: ik kon geen enkel probleem bespeuren. Hij wisselde van eigenaar voor € 40, een prijs waar zowel verkoper als koper gelukkig mee waren (vind ik ook belangrijk!).

: P3240029.jpg (101.75 KiB) 1804 keer bekeken

Muylaert Lars

hoe kan ik mijn microscoop gebruiken

The artist

Waarvoor wil je hem gebruiken? Iets specifiek?

Vanwege het gebrek aan een specifieke vraag kan ik jou het volgende meegeven (algemeen).

1) Aanzetten

2) Lichtsterkte afstellen zodat je jezelf niet verblindt (meestal links onderaan/zijkant m.b.v. een draaiknop)

3) Preparaatglaasje plaatsen

4) Vergroting bepalen: Dit gebeurt op twee plaatsen.
Enerzijds door het kiezen van een lens (4X, 10X 40X 100X), deze draaien rond en klikken als het ware vast wanneer hij correct staat.
En onderaan de plateau waarop het preparaat zich bevind, hier vind je een zogenaamde draaiknop met vergrotingen, 4X, 10X... ect. Ik pas altijd eerst deze aan vooraleer ik de juiste lens kies. (Deze dienen best op dezelfde vergroting te staan).

5) Scherpte: Wanneer je de juiste vergroting hebt gekozen kan je de scherpte afstellen, deze draaiknoppen bevinden zich (meestal?) aan beide zijden van je microscoop, je ziet hier een kleinere draaiknop op een grotere.

Ik neem aan dat dit voor de meeste lichtmicroscopen wel geldt, of toch ongeveer.

Muylaert Lars

Het is een hele oude antieke microscoop.

Themisto

Hallo Lars,

Op www.labstuff.nl is het mogelijk om tweedehands labapparatuur (waaronder microscopen) te verkrijgen, naast de nieuwe. Ik ga er even van uit dat je vooral geïnteresseerd bent in het bekijken van je eigen 'preparaten' en je dit niet vanuit professioneel oogpunt doet (gezien je voorgaande microscoop van microscience is).

Ik zou je daarom aanraden om voor een monoculaire microscoop te gaan met hooguit een objectief voor een 20x vergroting. 4x vind ik persoonlijk altijd handig, omdat je daarmee makkelijker een scherp beeld kan vinden. Je kan altijd nog een objectief erbij kopen als je behoefte hebt aan andere vergrotingen.

Ik heb even een webpagina van nieuwe monoculaire microscopen op labstuff.nl voor je opgezocht: http://www.labstuff.nl/contents/nl/d82.html. Je zult zien dat je een degelijke microscoop al voor 53,- kunt kopen. Ik zou niet gaan voor een 'veld/surface' microscoop. Deze zijn erg beperkt in wat je ermee op de lange termijn kan doen.

Verder... wat leuk is om te overwegen is om te leren hoe je een 'Gram' kleuring doet. Het preparaat is erg makkelijk te maken, en het is dé ideale manier om bacteriën onder de microscoop te zien. De kosten voor deze kleuring zullen heel erg meevallen.

Over histologie e.d. zou ik niet nadenken. Daarvoor heb je specialistische apparatuur en kleuringen nodig, en de prijzen lopen hiervoor behoorlijk op (zie eerder commentaar van Yvan_be).

Ik hoop dat je hiermee verder kan

Yvan_be

Yvan_be schreef: Ik blijf erbij dat het wel vaker zeer nuttig is om eens naar de tweedehandsmarkt te kijken. Veel oudere microscoopmodellen zijn -zowel mechanisch als optisch- stukken beter dan wat nu zoal aangeboden wordt. [...]

Deze vond ik eergisteren in een brocantezaak hartje Brussel:

: P5140032.jpg (188.99 KiB) 1800 keer bekeken

Het is een Zeiss-Winkel Standard Junior, jaren 1950, deze dus:

: Stndaard Junior Zeiss-Winkel_1954 .jpg (62.35 KiB) 1800 keer bekeken

De voorloper van de (nog steeds) erg populaire KF-2.

Zoals wel vaker zitten alle instellingen behoorlijk vast: het toestel zal volledig gedemonteerd moeten worden, gereinigd en gesmeerd, maar het is het zeker waard.

Er is een oculair Zeiss C8x, maar geen originele Zeiss-Winkel achromaten meer. In plaats daarvan een mooie set Kyowa achromaten: 4x/0.10, 10x/0.25, 20x/0.40, 40x0.65, bouwlengte 45 mm, alle in goede staat. In "standaardsets" (als zoiets al zou bestaan) wordt de 20x vaak weggelaten, hoewel het voor tal van zaken een erg waardevol objectief is.
Het toeval wil dat ik nog wel een setje Zeiss-Winkel achromaten heb. Dan kan ik weer op zoek naar een goedkoop Kyowa statief zonder optiek

.

Een in hoogte verstelbare condensor N.A. 0.9, met in/uitklapbare frontlens. De preparaatklemmen ontbreken, maar dat is maar een detail.

De KF is, als het ware, het kleinere broertje van de vermaarde, zwarte, Zeiss-Winkel GFL, op zijn beurt de voorloper van de grijze en/of beige "Standard"-reeks.
Bij het ontwerpen van de GFL werd de condensorvatting waarmee de KF nog uitgerust is verlaten ten gunste van de bajonetvatting van de GFL en de Standard-reeks, zodat recentere condensoren niet kunnen gebruikt worden bij de KF. Sommig ander toebehoren, zoals bijvoorbeeld oculairtubi voor de Standards, is compatibel met de KF. Een kwestie van nauwkeurig de oude catalogi bestuderen...

De KF is wel ontworpen voor gebruik met objectieven bouwlengte 45 mm. Kortere objectieven (36 mm, 33.5 mm) kunnen niet gebruikt worden bij dit statief, tenzij men verlenghulzen/adapters gebruikt, die dan weer hun eigen problemen met zich meebrengen.

Even afgezien van de technische kwaliteit van de KF: ik vind het ook een erg "mooi" microscoopje. Zeiss ging er destijds prat op, dat elk statief "aus dem vollen" geconstrueerd werd: vertrekkend dus van een blok staal van hoge kwaliteit. De ronde vormen zouden daar de getuige van zijn. Het is natuurlijk marketingpraat, maar wel een mooi verhaal.

De vraagprijs was € 120, na wat gepalaver op € 90 gebracht. Natuurlijk heb ik hem gekocht.

Yvan_be

Stap voor stap. Dit geldt voor elke (oudere of niet) microscoop met spiegel en bestemd voor doorvallend licht:

A. Gebruik met daglicht

1. Stel de microscoop op aan een raam
2. Plaats een preparaat en stel (ongeveer) scherp met het objectief met de laagste vergroting
3. Draai en kantel de vlakke spiegel en probeer een verafgelegen object (wolk, schoorsteen, ...) in het beeldveld te brengen. Geen direct zonlicht!
4. Verander de hoogte-instelling van de condensor, tot een zo scherp mogelijk beeld van de wolk, schoorsteen, ... ontstaat in het mikroskopisch beeld. De condensor zal vrijwel helemaal bovenaan staan. Verdraai de spiegel een beetje om het object weer uit beeld te krijgen
5. Haal het oculair uit de tubus en kijk naar het objectief. Sluit het irisdiafragma van de condensor middels (meestal) het hendeltje aan de zijkant, tot het nog net als een smal randje zichtbaar is
6. Plaats het oculair terug en stel definitief scherp

Wisselen van de vergroting: draai een sterker objectief voor en herhaal enkel 5 en 6.

B. Gebruik met geïmproviseerd kunstlicht (bureaulamp met gematteerde lamp etc...): "kritische verlichting", "verlichting naar Nelson"

1. Stel de microscoop op, op ca. 30 cm van de lichtbron. De afstand is niet erg kritisch
2. Plaats een preparaat en stel (ongeveer) scherp met het objectief met de laagste vergroting
3. Draai en kantel de vlakke spiegel en probeer een beeld van een deel van de lamp, bijvoorbeeld de opdruk, in het beeldveld te brengen
4. Verander de hoogte-instelling van de condensor, tot een zo scherp mogelijk beeld van (een deel van) de lamp ontstaat. De condensor zal dan een flink stuk lager staan dan bij gebruik van natuurlijk daglicht. Verdraai de spiegel een beetje om de opdruk van de lamp of wat dan ook, uit beeld te krijgen
5. Haal het oculair uit de tubus en kijk naar het objectief. Sluit het irisdiafragma van de condensor middels (meestal) het hendeltje aan de zijkant, tot het nog net als een smal randje zichtbaar is
6. Plaats het oculair terug en stel definitief scherp

Wisselen van de vergroting: draai een sterker objectief voor en herhaal enkel 5 en 6.

C. Gebruik met een "echte laagspanningsmikroskopeerlamp": "verlichting naar Kohler"

Hier en daar nog wel te vinden op rommelmarkten en zo. Zien er ongeveer zo uit. Links Reichert "Lux FNI", rechts Zeiss (-Winkel) "Leuchte 15":

: HPIM1417-2.jpg (206.83 KiB) 1799 keer bekeken

1. Stel de microscoop op, op ca. 30 cm van de lichtbron. De afstand is niet erg kritisch, maar het moeten geen meters worden: ca. 30 cm is zo'n beetje de officieuze standaard. Verwijder het matglas als de lamp die mogelijkheid biedt (microscopeerlampen met niet-verwijderbaar matglas of -nog erger- gematteerde collector zijn nauwelijks bruikbaar). Richt de lamp naar de vlakke spiegel
2. Sluit de lichtbron aan op de spanningsbron en regel de spanning tot de lamp een "comfortabel" lichtniveau geeft. Persoonlijke zaak...
3. Draai en kantel de spiegel. Open het irisdiafragma van de microscopeerlamp (het "velddiafragma") en verdraai het lenzenstelsel van de microscopeerlamp (de "collector") tot een zo scherp mogelijk beeld van de gloeidraad ontstaat ter hoogte van het irisdiafragma van de condensor. Bij eenvoudiger mikroskopeerlampen met vaste collector moet de lamphouder in of uit het lamphuis geschoven worden.Een stukje wit papier in de filterhouder van de condensor of een reepje papier tegen de onderkant van de condensor is een grote hulp. Het beeld van de gloeidraad moet ongeveer even groot zijn als de binnendiameter van de condensor. Als dat niet het geval is, moet de afstand mikroskoop - mikroskopeerlamp vergroot/verkleind worden
4. Plaats een preparaat en stel (ongeveer) scherp met het objectief met de laagste vergroting
5. Corrigeer eventueel de spiegel nog wat, om "zo recht mogelijk in de lamp te kijken"
6. Sluit het velddiafragma. Wijzig de hoogte-instelling van de condensor indien nodig, zodat een zo scherp mogelijk beeld van het velddiafragma ontstaat in het mikroskopisch beeld
7. Open het velddiafragma tot het net niet meer zichtbaar is in het mikroskopisch beeld
8. Haal het oculair uit de tubus en kijk naar het objectief. Sluit het irisdiafragma van de condensor middels (meestal) het hendeltje aan de zijkant, tot het nog net als een smal randje zichtbaar is
9. Stel definitief scherp

Wisselen van de vergroting: draai een sterker objectief voor en herhaal 6, 7, 8, 9.

Yvan_be

D. Gebruik van een eenvoudige schoolmicroscoop met ingebouwde verlichting

In de voet ingebouwde lichtbron achter een vaste collectorlens. In de regel is een matglas aangebracht -of de collector is gematteerd- om te zorgen voor een egale verlichting van het microscopisch beeld. Geen velddiafragma, condensor een niet-instelbare lens ingebouwd in de objecttafel, met een apertuurdiafragma.

1. Plaats een preparaat en stel (ongeveer) scherp met het objectief met de laagste vergroting

2. Regel de lichtsterkte van het beeld met de elektronische regeling van de lamp

3. Haal het oculair uit de tubus en kijk naar het objectief. Sluit het irisdiafragma van de condensor middels (meestal) het hendeltje aan de zijkant, tot het nog net als een smal randje zichtbaar is

4. Stel definitief scherp, stel het irisdiafragma van de condensor eventueel wat bij, zodat een goede balans bereikt wordt tussen contrast en scheidend vermogen. Hoe kleiner de opening, hoe hoger het contrast, maar hoe lager het scheidend vermogen!

Wisselen van de vergroting: draai een sterker objectief voor en herhaal 2, 3, 4.

E. Gebruik van een eenvoudige schoolmicroscoop met ingebouwde verlichting II

In de voet ingebouwde lichtbron achter een vaste collectorlens. In de regel is een matglas aangebracht -of de collector is gematteerd- om te zorgen voor een egale verlichting van het microscopisch beeld. Geen velddiafragma, een in hoogte verstelbare condensor, met een apertuurdiafragma.

1. Plaats een preparaat en stel (ongeveer) scherp met het objectief met de laagste vergroting

2. Leg een tandestoker, lucifer o.i.d. op de collectorlens. Verander de hoogte-instelling van de condensor, tot een zo scherp mogelijk beeld van het object op de condensorlens ontstaat in het microscopisch beeld

3. Regel de lichtsterkte van het beeld met de elektronische regeling van de lamp

4. Haal het oculair uit de tubus en kijk naar het objectief. Sluit het irisdiafragma van de condensor middels (meestal) het hendeltje aan de zijkant, tot het nog net als een smal randje zichtbaar is

5. Stel definitief scherp, stel het irisdiafragma van de condensor eventueel wat bij, zodat een goede balans bereikt wordt tussen contrast en scheidend vermogen. Hoe kleiner de opening, hoe hoger het contrast, maar hoe lager het scheidend vermogen!

Wisselen van de vergroting: draai een sterker objectief voor en herhaal 3, 4, 5.

F. Gebruik van een microscoop met ingebouwde verlichting

In de voet ingebouwde lichtbron achter een vaste collectorlens. Er is een matglas aangebracht -of de collector is gematteerd- om te zorgen voor een egale verlichting van het microscopisch beeld. Er is een velddiafragma en een in hoogte verstelbare condensor, met een apertuurdiafragma.

1. Plaats een preparaat en stel (ongeveer) scherp met het objectief met de laagste vergroting

2. Sluit het velddiafragma (in de voet van de microscoop). Verander de hoogte-instelling van de condensor, tot een zo scherp mogelijk beeld van het velddiafragma ontstaat in het microscopisch beeld. Open het velddiafragma tot het net niet meer zichtbaar is in het microscopisch beeld

3. Regel de lichtsterkte van het beeld met de elektronische regeling van de lamp

4. Haal het oculair uit de tubus en kijk naar het objectief. Sluit het irisdiafragma van de condensor middels (meestal) het hendeltje aan de zijkant, tot het nog net als een smal randje zichtbaar is

5. Stel definitief scherp, stel het irisdiafragma van de condensor eventueel wat bij, zodat een goede balans bereikt wordt tussen contrast en scheidend vermogen. Hoe kleiner de opening, hoe hoger het contrast, maar hoe lager het scheidend vermogen!

Wisselen van de vergroting: draai een sterker objectief voor en herhaal 2, 3, 4, 5.

Yvan_be

Erratum: E2. "...tot een zo scherp mogelijk beeld van het object op de condensorlens ontstaat..." moet zijn: "... tot een zo scherp mogelijk beeld van het object op de collectorlens ontstaat..."

Terzijde ook nog even op wijzen op een kustfout van eerste orde: vaak wordt het condensordiafragma = apertuurdiafragma gebruikt om het lichtniveau van het microscopisch beeld in te stellen. Dat is absoluut niet de bedoeling!

Als het lichtniveau te hoog is moet dat elektrisch geregeld worden.

Wanneer kleurtemperatuur belangrijk is worden neutrale grijsfilters gebruikt, maar dat komt weinig voor bij kleinere toestellen: het is meer iets voor grote research- en fotomicroscopen.

Het condensordiafragma = apertuurdiafragman wordt enkel gebruikt om een goede balans te vinden tussen contrast en scheidend vermogen. Met dien verstande dat bij sluiten van het diafragma het contrast weliswaar verhoogt, maar dit gaat ten koste van het scheidend vermogen, ook al lijkt dat op het eerste zicht niet zo.

Wie even aan de slag gaat met een van de formuletjes voor het bepalen van het scheidend vermogen komt daar onmiddellijk achter.

Yvan_be

G: gebruik van een microscoop met ingebouwde verlichting naar Kohler of "kohlerbare" verlichting

Wat grotere (en duurdere) microscopen zijn uitgerust met een volwaardige, ingebouwde verlichting naar Kohler die bestaat uit een puntlichtbron, een collector en een velddiafragma.

Of ze zijn uitgerust met een puntlichtbron en een collector. Het velddiafragma kon dan later aangeschaft worden als accesoire, bijvoorbeeld sommige Olympus CH-2 - statieven, sommige modellen van Kyowa.

Bij dergelijke systemen is de collector doorgaans vast uitgevoerd. Hij dient zo ingesteld te zijn in de fabriek, dat een scherp en voldoende groot beeld van de gloeidraad gevormd wordt ter hoogte van het apertuurdiafragma. Verder instellen is dan eenvoudig, zie C.

Het inbouwen van een verlichting in een microscoopvoet brengt tal van problemen met zich mee: de ruimte is beperkt en de warmte-afvoer problematisch. Daardoor is het inzetten van intense lampen met hoge lichtopbrengst en navenante warmte-ontwikkeling niet mogelijk. Zo ongeveer het maximum dat men zal aantreffen bij een ingebouwe verlichting is een 6V, 15W gloeilamp of een 12V, 20W halogeenlamp. Dat is ruim voldoende voor waarneming in helderveld, maar wanneer lichtverslindende waarnemingsmethoden zoals donkerveld en fasecontrast moeten gebruikt worden, schiet de verlichting tekort.

De voor de hand liggende oplossing is om de verlichting buiten de microscoopvoet te brengen en dat is ook wat de fabrikanten doen. Het is bijvoorbeeld het geval bij de populaire Olympus BH-2, die verkrijgbaar was in een versie met INgebouwde 12V, 20W halogeenverlichting (BH-2, BHT), dan wel een duurdere versie met AANgebouwde 12V/100W halogeenverlichting (BH-2, BHS), het lamphuis uitwisselbaar voor meer specialistische lichtbronnen, bijvoorbeeld voor fluorescentie.

Sommige statieven met ingebouwde verlichting kunnen (betrekkelijk) eenvoudig uitgerust worden met een aangebouwde verlichting (vb: Zeiss Standard-reeks).

Eens de verlichting buiten het statief gebracht, zijn er nauwelijks nog beperkingen qua ruimte en warmte-afvoer. De foto toont een voorbeeld van wat mogelijk is: nog te renoveren Reichert "Binolux II" groot dubbel lamphuis met lichtwisselaar voor Zetopan. Beide lichtbronnen (6V, 5A gloeilamp en hogedruk kwiklamp HBO/xenonlamp XBO) kunnen onafhankelijk van elkaar, maar ook simultaan gebruikt worden:

: P5260067 (Custom).jpg (128.26 KiB) 1800 keer bekeken

Dit soort grote en complexe lamphuizen worden in de regel gebruikt bij grote en complexe microscopen. Laatste deeltje gaat over het gebruik van zo'n monster. Zoals bij zoveel dingen: eenvoudiger dan het lijkt.

: P5210044 (Custom).jpg (57.63 KiB) 1800 keer bekeken

Yvan_be

Geplaatst op 24 maart 2016 - 11:24
Ik blijf erbij dat het wel vaker zeer nuttig is om...

Geplaatst op 14 mei 2016 - 09:33
Deze vond ik eergisteren...

Tussendoor: dit is wellicht een van de meest iconische microscopen ooit:

: P6030084 (Custom).jpg (98.09 KiB) 1799 keer bekeken

Het is een monoculaire Carl Zeiss (-Winkel) Oberkochen, model Standard GFL. De GFL was de grote broer van de eerder al beschreven Standard Junior KF en het kleinere broertje van de massieve Standard WL.

De GFL kwam, net als de KF en de WL, op de markt einde de jaren 1950, begin de jaren 1960. Van de GFL zijn er honderdduizenden verkocht en talloze ervan zijn nog in gebruik.
Toen Zeiss in de jaren 1970 overschakelde naar de recentere reeks grijze en beige Standard-microscopen werd erop toegezien dat het recentere toebehoren ook compatibel bleef met de GFL en WL. Alle toebehoren: oculairtubi, condensoren, lamphuizen, ...

Het toestel is, afgezien van de vervuiling, wat lakschade en wat minimaal roest, in betrekkelijk goede staat, zeker in acht genomen de leeftijd (>50 jaar!).

Wat de vondst betrekkelijk uniek maakt is, dat alle componenten origineel Carl Zeiss (-Winkel) Oberkochen zijn, uitgezonderd het immersie-objectief. Dat is een Zeiss 100/1,25 van recentere datum.

Wellicht was het originele immersie-objectief flink versleten: de microscoop werd intensief gebruikt voor kwaliteitscontrole van sperma in een veterinair inseminatielab, dat inmiddels niet meer bestaat.

Hoeveel ik voor deze betaald heb wil ik voor mezelf houden, omdat ik hem wil reviseren en verkopen met een bescheiden winstje, maar veel was het niet.

Wetenschapsforum

Laatste berichten

Nieuwsberichten

Microscoop aanschaffen en gebruiken

Microscoop aanschaffen en gebruiken

Re: Microscoop aanschaffen en gebruiken

Re: Microscoop aanschaffen en gebruiken

Re: Microscoop aanschaffen en gebruiken

Re: Microscoop aanschaffen en gebruiken

Re: Microscoop aanschaffen en gebruiken

Re: Microscoop aanschaffen en gebruiken

Re: Microscoop aanschaffen en gebruiken

Re: Microscoop aanschaffen en gebruiken

Re: Microscoop aanschaffen en gebruiken

Re: Microscoop aanschaffen en gebruiken

Re: Microscoop aanschaffen en gebruiken

Re: Microscoop aanschaffen en gebruiken

Re: Microscoop aanschaffen en gebruiken

Re: Microscoop aanschaffen en gebruiken