Wetenschapsforum

Binnenkort komt er een testkit op de markt die uit een druppel bloed afleidt of een dreun op het hoofd een lichte hersenbeschadiging kan hebben veroorzaakt. In de helft van de gevallen bespaart het de moeite van een CT-scan, valt te lezen in PLOS One.

 

Je hebt het dan over klappen waarbij iemand hooguit een half uur het bewustzijn verliest, of lijdt aan mild geheugenverlies. Meestal is er dan geen blijvende schade en kan de patiënt veilig naar huis, maar voor de zekerheid moet dat altijd worden gecontroleerd. En dat kan tot nu toe alleen met CT-scans, die duur zijn en lang niet overal beschikbaar.


Vandaar dat al langer wordt gezocht naar eiwitten in het bloed die typerend zijn voor lekkende hersencellen. Jean-Charles Sanchez en collega's uit Zwitserland en Spanje denken die nu te hebben gevonden. Oorspronkelijk keken ze naar een combinatie van dertien eiwitten die al eerder in verband waren gebracht met hersenschade door een beroerte. Daarvan bleken er maar vier een significante relatie te vertonen met een positief of negatief uitgevallen CT-scan na een klap: H-FABP, interleukine-10, S100B en GFAP.


Alleen al op basis van de concentratie H-FABP in het bloed kun je een op de drie slachtoffers rustig naar huis sturen zonder CT-scan. Betrek je ook interleukine-10 en GFAP bij de test, dan wordt dat een op de twee.


Sanchez en collegas hebben inmiddels een diagnostische test ontwikkeld die lijkt op een zwangerschapstest: je doet er een druppeltje bloed in en na tien minuten weet je of een aanvullende CT-scan nodig is of niet. Een startup genaamd ABCDx moet deze "TBIcheck" commercialiseren, als het even kan volgend jaar al.


De foto toont de "Cube-Reader", een Duits apparaatje dat helpt bij het aflezen van lijntjes die te vaag zijn voor het blote oog. Het kan eventueel worden meegeleverd.


Bron: Université de Genève / PLOS One via C2W