Wetenschappelijke publicaties en neptijdschriften

Moderator: Astro

Gebruikersavatar
Beheer
Berichten: 5.906

Wetenschappelijke publicaties en neptijdschriften

Scientia-1400w1.jpg
Scientia-1400w1.jpg (136.96 KiB) 2630 keer bekeken
Eerder schreef ik al over een artikel van The Atlantic over de huidige (verouderde) vorm van een wetenschappelijk artikel, hoe dit in een generiek 'nieuw' format gegoten zou kunnen worden en de invloed van uitgeverijen (wat ook in de reactie(s) terug kwam).

 

Afgelopen week publiceerde de Volkskrant over de honderden Nederlands wetenschappers die publiceren in bekende neptijdschriften. Dit blijkt uit een inventarisatie van het internationale journalistieke onderzoekscollectief ICIJ dat eerder de befaamde Panama Papers publiceerde, miljoenen vertrouwelijke documenten over de internationale belastingvlucht.

Door de Volkskrant in de inleiding pakkend samengevat als: "Honderden Nederlandse academici hebben de laatste jaren wetenschappelijke artikelen gepubliceerd in bekende neptijdschriften. Zulke rooftijdschriften publiceren tegen forse betaling ingezonden artikelen, zonder enige kwaliteitsbeoordeling. De auteurs betalen honderden dollars voor publicatie."

 

Ik las het artikel naar aanleiding van de column van Rosanne Hertzberger in NRC - De echte roof in de wetenschap - waarin ze een neptijdschrift probeert te definiëren en eigenlijk ook weer uitkomt bij de uitgeverijen. In Nederland betalen de universiteiten in 2018 gezamenlijk ruim 12 miljoen euro aan Elsevier voor ongelimiteerd toegang tot hun publicaties. En omdat Open Access vaak een subsidie-vereiste is wordt er vaak ook weer flink betaald om te kunnen publiceren.

 

Een slecht systeem, maar hebben we (al) iets beters?

 

Ik las recentelijk een oproep van een wetenschapper, die door veel anderen ondersteund werd, om vooral auteurs te mailen, die over het algemeen graag een kopie van hun publicatie toesturen. Wellicht ook een toevoeging op WSF, bij een verwijzing naar een publicatie die uitermate relevant is voor de discussie even een kopietje proberen te regelen. Wetenschap delen blijft toch het belangrijkst!

Berichten: 12.262

Re: Wetenschappelijke publicaties en neptijdschriften

Auteurs die graag een gratis kopie van hun werk sturen aan iedereen die daarom vraagt steun ik van harte, al vrees ik dat de uitgevers hier op een gegeven moment paal en perk aan gaan stellen als het een zeer massaal gebruikt systeem (op het nivo van bijvoorbeeld scihub) wordt. Automatiseren is natuurlijk heel eenvoudig: Stuur pakweg een mail met het DOI naar freepdf@uu.n en je krijgt de pdf als autoreply binnen 1 minuut. Een scriptje dat dat regelt is zo te bouwen, wellicht zelfs door iemand in een paar verloren uurtjes. 
 
Dit staat echter wel wat los van de neptijdschriften: Daarin krijg je domweg je artikel geplaatst met minimale tot geen peer review of redactionele controle. Het zou me niet verbazen als je voor $1000 gewoon 5 pagina's vol lipsum gepubliceerd krijgt zolang je maar betaald. En ja, publicaties staan goed op je cv, zijn goed voor de reputatie van vakgroepen en universiteiten etc. 
 
Uiteraard is er ook nog wel zoiets als de impact factor van een journal en citation scores voor individuele artikelen, die bij de neptijdschriften zeer laag zouden moeten zijn, tenzij je ook publicaties in niet-wetenschappelijke media gaat meewegen als impact. Het is niet ondenkbaar dat een landelijk dagblad een (hun welgevallig) artikel publiceert op basis van een artikel in zo'n neptijdschrift, en het door die bronvermelding nog geloofwaardiger laat lijken ook. Gezien zowel het neptijdschrift als het dagblad hier profijt van hebben is dat een mooi vestzak-broekzak verhaal.
 
Wat je zou kunnen doen voor open access artikelen is er een wiki of feedback thread aan koppelen, waarbij het iedereen vrij staat kritiek te uiten op artikelen, en daarmee artikelen een soort 'community approval' te geven. Als je reviewers ook nog een reputatiewaarde geeft die onderling uitgedeeld kan worden kom je zo een heel eind. 
 
Uiteraard is zo'n systeem ook faalbaar, maar hoe moeilijker te faken iets is, hoe minder aantrekkelijk of duurder het wordt om dat voor elkaar te krijgen.
 
Overigens ben ik ook wel voor een compleet verbod op het vragen van een financiele bijdrage van auteurs door tijdschriften. 
Victory through technology

Gebruikersavatar
Berichten: 967

Re: Wetenschappelijke publicaties en neptijdschriften

Ik begrijp wel ergens dat sommigen maar al te graag betalen om het artikel ergens gepubliceerd te krijgen. Vaak zitten er jaren van onderzoek op en als je er dan achter komt dat het niet goed genoeg is voor een toonaangevend of een gemiddeld journal, dan kun je het of allemaal in de prullenbak gooien of toch ergens publiceren waar ze het niet zo nauw nemen met de kwaliteit. Dan was het in ieder geval niet allemaal voor niets. 
 
Ik vind het in principe niet gek dat we moeten betalen voor toegang tot artikelen. Er zijn per slot van rekening enkele kostenposten die toch ergens van betaald moeten worden; het is geen liefdadigheid. Desalniettemin zou ik zelf niet zo snel een abonnement afsluiten als ik niet meer aan een universiteit verbonden zou zijn en dat is het weer jammer dat je alleen toegang krijgt tot de abstracts. Wellicht is het een idee voor toonaangevende onderwijsinstituten, zoals Yale en Harvard, maar ook bijv. in NL de Universiteit Utrecht en Universiteit Leiden, om in een samenwerkingsverband een peer-reviewed open access journal op te zetten. Op termijn zou je minstens net zo goed kunnen worden als Nature, mits er hoogstaande peer reviewers aan willen meewerken. De kwaliteit moet namelijk wel uitstekend zijn. Peer reviewers krijgen niet betaald door journals, maar vaak door de universiteiten waar zij aan verbonden zijn. Geld is dus geen belemmering wat dat betreft. Ik vraag me af hoeveel fysieke journals er nog uitgegeven worden en wie dat leest. Online is the way to go, bovendien bespaard het ook nog eens papier en inkt. Het grootste probleem zit er denk ik in dat de grote journals een machtspositie hebben en dat iedereen maar al te graag in die journals wil publiceren, daarom blijft mijns inziens deze innovatie achterwege. 
 
Tot in hoeverre mogen auteurs een kopie van hun publicatie rondsturen? Is het niet zo, als je bijvoorbeeld in Nature publiceert, dat Nature dan alle rechten bezit? Gebruikers moeten betalen om een dergelijk artikel in te zien, dus als een auteur dan zijn artikel gratis gaat rondsturen omzeilt hij daarmee in feite een paywall. 
"In biotech moet je soms dingen doen waarvan anderen zeggen dat het onmogelijk is."

Henri A. Termeer (1946-2017)

Berichten: 12.262

Re: Wetenschappelijke publicaties en neptijdschriften

Auteurs mogen hun publicaties over het algemeen wel beschikbaar stellen, ze behouden de auteursrechten. Maar de opmaak van het artikel en dergelijke is dan weer eigendom van het journal. Feitelijk mag je gewoon openbaar maken wat je naar het tijdschrift hebt gestuurd, maar niet wat het tijdschrift daarvan gemaakt heeft qua layout en dergelijke. Er zijn hier soms wel uitzonderingen op, Nature is een aardig voorbeeld. 
 
Of het daadwerkelijk op papier wordt afgedrukt is verder niet zo relevant, en als dat een oplage van 1000 betreft waarvan er 900 in een archiefkelder belanden uberhaupt niet van enige betekenis. 
 
Dit systeem zit al een jaar of 20 helemaal klem: niemand gebruikt meer de papieren edities, maar universiteiten kopen wel licenties om online toegang te krijgen tot alle publicaties van een uitgever. Aan de andere kant betaalt die uitgever helemaal niemand: niet de auteurs en ook niet de reviewers. Uiteraard hebben ze wel wat overhead kosten, maar dat is wellicht vergelijkbaar met pakweg wikipedia. 
 
Wat wellicht helpt dit hele systeem in stand te houden is een soort vereiste om een aantal publicaties hebben om te promoveren. Feitelijk is dat nergens formeel vastgelegd, maar over het algemeen moet je er toch wel minstens 2 hebben om voor je phd te gaan. Feitelijk zou je het ook zo kunnen regelen dat je artikelen moet schrijven en die moet openbaren via pakweg een wiki of website van de universiteit, waar vervolgens peer review kan plaatsvinden. 
 
 
Uitgevers zijn zich er natuurlijk wel van bewust, en daardoor krijg je nu constructies waarbij de auteurs moeten betalen om in een journal te publiceren - blijkbaar verdienen ze niet meer genoeg aan de lezers. Dit geldt uiteraard niet voor toonaangevende journals als Nature, maar er zijn duizenden tamelijk onbekende journals die het loodje gaan leggen. 
Victory through technology

Gebruikersavatar
Berichten: 8.557

Re: Wetenschappelijke publicaties en neptijdschriften

Alle eerdere versies pre-publicatie kan je natuurlijk delen op bijvoorbeeld preprint servers. Dat sommige for profit tijdschriften hier niet blij mee zijn is duidelijk, hun argumentatie is aantoonbaar onzinnig.
"Meep meep meep." Beaker

Berichten: 12.262

Re: Wetenschappelijke publicaties en neptijdschriften

Die argumentatie is inderdaad compleet onzinnig - zeker wat populaire journalistiek betreft waar ze er toch al zelden om geven of iets wel of niet fatsoenlijk geverifieerd is. 
 
Ik denk dat de uitgevers moeten accepteren dat een groot deel van hun rol gewoon niet meer bestaat: Pre-internet was het best lastig om een grote groep mensen toegang te geven tot informatie. En er was zoveel informatie dat een selectie gemaakt moest worden door die beperking, vandaar de journals. 
 
Inmiddels is dat compleet veranderd: met een paar minuten werk kun je een publicatie toegankelijk maken voor de hele wereld. Dat kan een artikel in traditionele stijl zijn, maar ook een video, of domweg een dataset die tigduizend pagina's op papier zou beslaan maar je in een paar seconden kunt downloaden zodat derden er hun analyses op los kunnen laten. 
 
Feitelijk hebben matige journals geen bestaansrecht meer - als we afstappen van 'moeten publiceren om te promoveren' is het denk ik gedaan. 
 
Bovendien heeft het ook voordelen: Je kunt ook openbaar maken dat iets -niet- werkt: zocht je pakweg een correlatie tussen het eten van het een of ander en de prevalentie van een aandoening dat was het zelden interessant dat te publiceren. Het is echter betrekkelijk eenvoudig je bevindingen online te plaatsen. Hoewel op zich niet nieuwswaardig voorkom je mogelijk wel dat andere groepen datzelfde onderzoek gaan doen zonder enige resultaat, en zich gaan richten op iets anders dat mogelijk wel interessante resultaten oplevert. 
Victory through technology

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 5.234

Re: Wetenschappelijke publicaties en neptijdschriften

Juist informatie dat iets niet werkt of geen verband heeft is soms nog belangrijker dan wat wel werkt. Die resultaten kunnen helpen met snel uitsluiten van probleem oorzaken
Niet geschoten is altijd mis, en te snel schieten vaak ook.
 
Ik ben intelligent want ik weet dat ik niks weet. Socrates

Gebruikersavatar
Berichten: 967

Re: Wetenschappelijke publicaties en neptijdschriften

Een significante rol voor het afstappen van dat dogma ligt bij het onderwijs. En laat die nou, in mijn ervaringen, juist journals aanprijzen bij studenten. Bij elke cursus met z'n eigen vakgebied leren we welke journals het beste zijn en ook niet onregelmatig komen professoren en postdocs praten over hun academische loopbaan. Daarbij benadrukken ze vrijwel allemaal dat het publiceren in de meest toonaangevende journals je carrière absoluut een boost kan geven. Als men er inderdaad (deels) van afhankelijk bent, dan zal men er ook niet zo snel van afstappen me dunkt. 
 
ArcherBarry schreef: Juist informatie dat iets niet werkt of geen verband heeft is soms nog belangrijker dan wat wel werkt. Die resultaten kunnen helpen met snel uitsluiten van probleem oorzaken
 
Inderdaad, maar vaak niet interessant genoeg voor journals - en dan loop je als auteur het risico dat je artikel kwalitatief wel goed is, maar gewoon geen leeswaarde (ofwel clicks) oplevert, en dus geweigerd wordt voor publicatie.
"In biotech moet je soms dingen doen waarvan anderen zeggen dat het onmogelijk is."

Henri A. Termeer (1946-2017)

Berichten: 12.262

Re: Wetenschappelijke publicaties en neptijdschriften

Er zijn wel wat pogingen gedaan om journals op te zetten specifiek over 'no results', maar veel is er tot dusver niet van terecht gekomen.
 
Het lastige is dat je als academicus toch op waarde word geschat wordt op basis van publicaties, zeker door mensen die je niet persoonlijk kent. Ergens denk ik dat een rij publicaties is 'no results' journals daar niet aan zal helpen, mogelijk zelfs in tegendeel. Ik vrees overigens dat universiteiten er ook niet heel blij mee zijn als hun vakgroepen 'no results' gaan publiceren - het zou wellicht de indruk geven dat ze daar een hoop nutteloos onderzoek doen. 
 
Ik vrees dat het een heel fundamentele verandering vereist om van het huidige systeem af te komen. Een goed begin zou kunnen liggen in het openbaren van ruwe meetgegevens, ook van onderzoeken die geen conclusie hebben opgeleverd. Er wordt onzettend veel gemeten en en getest, en slechts een fractie van de resultaten daarvan zien ooit het daglicht. 
 
In het papieren tijdperk was het ondoenlijk dat openbaar te maken, maar met de huidige techniek is het een kwestie van copy-pasten en het staat er. Hoogstwaarschijnlijk zal er nooit wat mee gebeuren, maar het kan voorkomen dat iemand anders nutteloos hetzelfde onderzoek gaat doen, en bovendien zou in de toekomst iemand (of een AI?) mogelijk alsnog een patroon in de data kunnen vinden. Ik sluit dat zeker niet uit, het komt vaak genoeg voor dat je wel een trend ziet maar het statistisch niet significant is en daardoor niet erg publiceerbaar, terwijl dat feitelijk best interessant is. 
Victory through technology

Berichten: 4

Re: Wetenschappelijke publicaties en neptijdschriften

Er lijkt mij een leuk experiment mogelijk met deze publicaties in neptijdschiften. Je mag aannemen dat het gaat om artikelen die door erkende tijdschriften al een keer zijn gereviewd, maar zijn afgewezen. Als we die artikelen nu een anonymiseren en er artikelen aan toevoegen die wel gereviewd zijn dan kunnen we een aantal wetenschappers vragen om de artikelen op kwaliteit te beoordelen. Dat zou een mooie empirische test zijn of het review proces en het weigeren van de slechtste artikelen de kwaliteit van de wel gepubliceerde artikelen verhoogt. 

Berichten: 12.262

Re: Wetenschappelijke publicaties en neptijdschriften

Het zou zeker interessant zijn om te kijken wat je gepubliceerd krijgt in dergelijke nep journals. 
 
Maar dat artikelen door een ander journal niet worden geplaatst wil niet per se zeggen dat ze slecht zijn: Misschien zitten ze wel uitstekend in elkaar, maar is het resultaat gewoon niet interessant genoeg om te publiceren. 
 
In die zin is het wellicht interessanter om doelbewust een artikel te schrijven met grove fouten (gebrek aan controlegroep oid) en te kijken of je ze dat ook publiceren, dan weet je vrij zeker dat er weinig review plaats vindt, of dat in ieder geval van bedenkelijke kwaliteit is. 
Victory through technology

Berichten: 27

Re: Wetenschappelijke publicaties en neptijdschriften

Beresteyn schreef: Ik begrijp wel ergens dat sommigen maar al te graag betalen om het artikel ergens gepubliceerd te krijgen. Vaak zitten er jaren van onderzoek op en als je er dan achter komt dat het niet goed genoeg is voor een toonaangevend of een gemiddeld journal, dan kun je het of allemaal in de prullenbak gooien of toch ergens publiceren waar ze het niet zo nauw nemen met de kwaliteit. Dan was het in ieder geval niet allemaal voor niets. 
 
 
Dit vind ik totaal geen argument.
 
Je kan nog altijd perfect je resultaten publiceren in een peer reviewed journal.
Het zal dan wel geen top journal zijn, maar er zijn genoeg journals die zeer specifiek zijn en dus vaak studies aanvaarden die geen hoge impact hebben, maar wel specifiek over 1 bepaald iets gaan.
Anderzijds zijn er ook journals die studies publiceren die niet zo "wereldschokkend" zijn.
Je kan quasi altijd je werk publiceren in peer reviewed (deftige) journals! De impact factor is dan niet zo hoog, maar het zijn dan toch nog deftige journals. 
 
Dat proffen zich laten vangen door nep-journals doet mij toch serieus de wenkbrauwen fronzen en twijfelen aan het "niveau" van die proffen.
Dat een doctoraatsstudent (eventueel nog post doc) afkomt met een obscuur journal en daar in trapt, daar kan ik nog inkomen, maar het is toch de prof die uiteindelijk beslist naar welk journal het gestuurd wordt?
Als je dan als prof zo dom bent... daar stel ik mij serieus bij.

Berichten: 12.262

Re: Wetenschappelijke publicaties en neptijdschriften

In mijn ogen is een publicatie een een journal met nul impactfactor maar wel met peer review waardevoller dan een betaalde publicatie in een nepjournal.
 
De impact factor is feitelijk een citatiescore, en die is gemakkelijk kunstmatig te verhogen door een concern dat een aantal nepjournals uitgeeft: Laat auteurs artikelen uit de andere journals citeren, dat drijft de impact factor voor het hele cluster kunstmatig omhoog... een beetje zoals je vroeger hoger in google kon komen door een set websites te maken met veel onderlinge links. Google snapt zoiets wel en neem het mee in zijn ranking mechanismes, maar de impact factor is een vaste berekening.
 
De hoogste impact factor is, denk ik, Nature met ongeveer 40 citaties per publicatie over een periode van 2 jaar. Als je een paar tiental nepjournals hebt die de nodige onzin publiceren maar wel consequent onderling citeren kun je daar best boven komen. Uiteraard is het niet handig dat daadwerkelijk te doen gezien met vragen gaat stellen als "on the nonglobular shape of the earth" een hogere factor halen als Nature, Sciece en the Lancet bij elkaar :)
Victory through technology

Gebruikersavatar
Berichten: 967

Re: Wetenschappelijke publicaties en neptijdschriften

Het was ook geen argument demike, maar een subjectieve interpretatie of inleving - of hoe je het wilt noemen - op een situatie waar de auteurs een onderzoek hebben uitgevoerd maar niet gepubliceerd krijgen in prominente journals. Als je je werk niet gepubliceerd wordt, is het vaak (i) niet actueel genoeg, (ii) niet vernieuwend genoeg, (iii) methodologisch foutief, (iv) niet kwalitatief/professioneel genoeg of (v) niet toepasselijk voor het betreffende journal. Na afwijzing kun je gewoon proberen om het in een ander journal wél gepubliceerd te krijgen. Al zou je vijf keer afgewezen worden, met een beetje geluk heb je dan vijf tot tien peer reviews. Het lijkt me dat je dan wel enigszins een idee moet hebben wat voor veranderingen je moet verrichten om het wel gepubliceerd te krijgen. Maar nogmaals, dat is mijn subjectieve interpretatie.
 
Overigens, los daarvan, kunnen ook toonaangevende journals om een financiële bijdrage van auteurs vragen. Ik weet dat Elsevier dit bijvoorbeeld doet met hun journals. Als auteurs willen dat hun artikel open source is, en dus openbaar toegankelijk, dan moeten auteurs of het onderzoeksinstituut waar zij aan zijn verbonden een financiële bijdrage leveren om dat mogelijk te maken. Zo niet, dan wordt alleen het abstract openbaar gemaakt en moeten lezers betalen of een abonnement op het journal nemen. Betalen voor publicatie is dus niet per definitie discutabel voor de validiteit of kwaliteit van het artikel.
"In biotech moet je soms dingen doen waarvan anderen zeggen dat het onmogelijk is."

Henri A. Termeer (1946-2017)

Berichten: 12.262

Re: Wetenschappelijke publicaties en neptijdschriften

Tja, niet actueel of niet vernieuwend zijn lastige criteria. Ik begrijp dat journals dat liever net publiceren, ook al zijn de resultaten valide en de methodes correct. Of je dan altijd een ander journal kunt vinden dat het wel wil plaatsen betwijfel ik. 
 
In geval van betalen voor de keuze tussen open access of niet: Vrolijk wordt ik er niet direct van, maar als die keuze pas gemaakt hoeft te worden nadat men iets geaccepteerd heeft is het wel te verdedigen, voorlopig. 
Victory through technology

Reageer