[wiskunde] Domein en Bereik

Moderators: ArcherBarry, Fuzzwood

Reageer
Gebruikersavatar
Berichten: 272

[wiskunde] Domein en Bereik

Hoe bepaal je het domein en het bereik van een logaritmische functie en van een machtsfunctie, bijvoorbeeld
\(a^x\)
I love those who can smile in trouble, who can gather strength from distress, and grow brave by reflection. 'Tis the business of little minds to shrink, but they whose heart is firm, and whose conscience approves their conduct, will pursue their principles unto death.

Gebruikersavatar
Berichten: 24.578

Re: [wiskunde] Domein en Bereik

Eerst een opmerking: formeel gezien moet er voor een functie domein en codomein gegeven zijn. Wat men meestal bedoelt bij dergelijke vragen is wat we soms het "natuurlijke domein" noemen, i.e. het 'maximale' (reële) domein waarvoor f gedefinieerd is (i.e. eindige reële waarden aanneemt).

Vermits logaritmen en exponentiële functies elkaars inverse zijn, weet je domein en bereik van beiden van zodra je het van één van de twee kent - altans op het domein waar ze inverteerbaar zijn.

Ken je de grafieken van e^x en log(x), of hun definities? Waarvoor zijn ze gedefinieerd?
"Malgré moi, l'infini me tourmente." (Alfred de Musset)

Gebruikersavatar
Berichten: 272

Re: [wiskunde] Domein en Bereik

De grafiek van
\(e^x\)
is het spiegelbeeld van de grafiek van
\(\lnx\)
. De grafiek van
\(^a\logb\)
is de inverse van
\(^a\logx\)
. De x moet altijd groter zijn dan 0, dus het domein van
\(\log (x^2-3)\)
moet dan R<- :) 3, :?: 3>. Klopt het ook dat het beriek dan alle waarden voor R is? Of moet je daarvoor eerst een limiet bepalen?
I love those who can smile in trouble, who can gather strength from distress, and grow brave by reflection. 'Tis the business of little minds to shrink, but they whose heart is firm, and whose conscience approves their conduct, will pursue their principles unto death.

Gebruikersavatar
Berichten: 24.578

Re: [wiskunde] Domein en Bereik

Nu heb je het wel over verschillende zaken tegelijk...
De grafiek van
\(e^x\)
is het spiegelbeeld van de grafiek van
\(\lnx\)
.
Ten opzichte van de eerste bissectrice, de lijn y = x, ja.
De grafiek van
\(^a\logb\)
is de inverse van
\(^a\logx\)
.
Nee, maar wat bedoel je met een 'inverse grafiek'?
De x moet altijd groter zijn dan 0, dus het domein van
\(\log x^2-3\)
moet dan
\(R<-\sqrt{3}, \sqrt{3}>\)
. Klopt het ook dat het beriek dan alle waarden voor R is?
Dit voorbeeld is inderdaad gedefinieerd op heel R, zonder (-sqrt(3),sqrt(3)).
"Malgré moi, l'infini me tourmente." (Alfred de Musset)

Gebruikersavatar
Berichten: 272

Re: [wiskunde] Domein en Bereik

Brihaspati schreef:De grafiek van
\(^a\logb\)
is de inverse van
\(^a\logx\)
.
Nee, maar wat bedoel je met een 'inverse grafiek'?
Ik moest opschrijven dat
\(^a\logb\)
het spiegelbeeld is van
\(a^b\)
.

(ik heb m'n vorige bericht ge-edit)

Is de bissectrice waarin je de grafiek moet spiegelen altijd gelijk aan y=x?
I love those who can smile in trouble, who can gather strength from distress, and grow brave by reflection. 'Tis the business of little minds to shrink, but they whose heart is firm, and whose conscience approves their conduct, will pursue their principles unto death.

Gebruikersavatar
Berichten: 24.578

Re: [wiskunde] Domein en Bereik

Dat is oké, opnieuw tov de lijn y = x welteverstaan.

Exponentiële functies, gedefinieerd voor positieve reële grondtallen, zijn gedefinieerd voor alle reële getallen maar worden nooit negatief: ze nemen dus R maar bereiken enkel R+.

Omgekeerd, en maar logisch ook, gaan hun inverse functies, de logaritmen, van R+ naar volledig R.
"Malgré moi, l'infini me tourmente." (Alfred de Musset)

Gebruikersavatar
Berichten: 5.679

Re: [wiskunde] Domein en Bereik

En let op dat exponentiële functies, d.w.z. van de vorm f(x)=ax, iets anders zijn dan machtsfuncties, d.w.z. van de vorm f(x)=xa.

Exponentiële functies met negatieve grondtallen zijn vervelende dingen. Hun domein bestaat uit oneindig veel rationale getallen, maar niet allemaal (n.l. degene met een oneven noemer).
In theory, there's no difference between theory and practice. In practice, there is.

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 10.058

Re: [wiskunde] Domein en Bereik

Rogier schreef:En let op dat exponentiële functies, d.w.z. van de vorm f(x)=ax, iets anders zijn dan machtsfuncties, d.w.z. van de vorm f(x)=xa.

Exponentiële functies met negatieve grondtallen zijn vervelende dingen. Hun domein bestaat uit oneindig veel rationale getallen, maar niet allemaal (n.l. degene met een oneven noemer).
Dit soort 'functies' zijn in het middelbaar onderwijs niet toegelaten!

Gebruikersavatar
Berichten: 5.679

Re: [wiskunde] Domein en Bereik

Dit soort 'functies' zijn in het middelbaar onderwijs niet toegelaten!
Ja maar middelbaar onderwijs heeft niet zoveel met wiskunde te maken :)

(Voor zover ik weet wordt er in het middelbaar onderwijs niet eens exact gedefinieerd wat een functie is!)
In theory, there's no difference between theory and practice. In practice, there is.

Gebruikersavatar
Berichten: 5.679

Re: [wiskunde] Domein en Bereik

Nog even voor de volledigheid dan:
Hoe bepaal je het domein en het bereik van een logaritmische functie en van een machtsfunctie, bijvoorbeeld
\(a^x\)
We gaan dan even uit van het impliciete ("natuurlijke") maximale domein in :?: , want zoals TD opmerkt maakt in principe het domein onderdeel uit van je functiedefinitie, dus je mag het domein in feite zelf kiezen.

Het domein van
\(f(x)=a^x\)
is:

- als a>0: :)

- als a=0: :) {0} (dus alle reële getallen behalve 0)

- als a<0:
\(\frac{p}{q} \forall p,q \in \zz\)
met q oneven (dus alle breuken met oneven noemer)
In theory, there's no difference between theory and practice. In practice, there is.

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 10.058

Re: [wiskunde] Domein en Bereik

Safe schreef:Dit soort 'functies' zijn in het middelbaar onderwijs niet toegelaten!
Ja maar middelbaar onderwijs heeft niet zoveel met wiskunde te maken :)

(Voor zover ik weet wordt er in het middelbaar onderwijs niet eens exact gedefinieerd wat een functie is!)
Ik neem toch aan dat je een vraagsteller wilt helpen die middelbaar onderwijs volgt?

Gebruikersavatar
Berichten: 5.679

Re: [wiskunde] Domein en Bereik

Ik neem toch aan dat je een vraagsteller wilt helpen die middelbaar onderwijs volgt?
Tuurlijk, al weet ik niets van Brihaspati's achtergrond. Maar ook als dat middelbaar onderwijs is, kan het voor een goed begrip van de zaak natuurlijk nooit kwaad om even aan te geven waar e.e.a. misschien incompleet of zelfs onjuist is.

Ik hoop in ieder geval dat de laatste samenvatting de oorspronkelijke vraag duidelijk beantwoordt. Wat betreft exponentiële functies althans, de machtsfuncties had ik niet genoemd, bij deze alsnog:

Het domein van f(x)=xa is..

- als a=0: :) {0} (alle reële getallen behalve 0)

- als a=
\(\frac{p}{q}\)
met p,q :) :?: en q oneven: :)

- anders: :) + (alle reële getallen :) 0) als a>0, of :) +{0} (alle reële getallen > 0) als a<0
In theory, there's no difference between theory and practice. In practice, there is.

Gebruikersavatar
Berichten: 272

Re: [wiskunde] Domein en Bereik

Ik neem toch aan dat je een vraagsteller wilt helpen die middelbaar onderwijs volgt?


Klopt, ik ben bezig met het voorbereiden van een wiskunde toets op middelbaar onderwijs niveau.
I love those who can smile in trouble, who can gather strength from distress, and grow brave by reflection. 'Tis the business of little minds to shrink, but they whose heart is firm, and whose conscience approves their conduct, will pursue their principles unto death.

Reageer