Wetenschapsforum

Is er een overeenkomst tussen een blad van een boom en de bast van die boom?

bijvoorbeeld: een beuk heeft een gladde bast en daarom ook gladde bladeren? En zo ja, wat is die overeenkomst dan en hoe komt een blad aan zijn vorm?

Heb even op internet gezocht, en het beste wat ik kon vinden was dit: http://nl.wikipedia.org/wiki/Plantkunde . Daar staat o.a. dat alle zaadplanten bestaan uit drie hoofdorganen: wortel, stengel en blad. Alle plantedelen die op het eerste gezicht niet tot één van deze drie gerekend kunnen worden, blijken bij nader inzien meestal toch uit één van deze drie afgeleid te kunnen worden (zie verder bij anatomie http://nl.wikipedia.org/wiki/Anatomie_der_zaadplanten ) .

Ik ben geen expert op dit gebied, maar er zijn nog geen andere antwoorden, en ik ben degene die je naar dit forum heeft verwezen en voel me dus een beetje verantwoordelijk. Dus dan maar (voorlopig) deze conclusie: de drie hoofdorganen zullen elk een verschillende genetische codering hebben. De eigenschap "glad" komt dan bij één of meerdere van de drie hoofdorganen voor. De eigenschap "glad" is niet zozeer een genetische code op zich maar meer een gevolg van andere eigenschappen. "Glad" betekent voor elk hoofdorgaan iets anders: bijvoorbeeld de bast van een boom is om andere redenen glad (geen afbladdering, geen groeven e.d.) dan een blad (geen kartels, geen beharing). Dus is de bast van een boom glad omdat er een gen is dat er voor zorgt dat de bast bijvoorbeeld niet afbladdert of geen groeven heeft. Bij een glad blad zal er een genetische code zijn die de vorm en structuur van het blad bepaalt, maar dus verder niets te maken heeft met de bast.

Bovendien lijkt me dat er zoveel verschillen in de structuur van de bast van vooral loofbomen zijn, dat een gladde bast en een glad blad bij één boom meer uitzondering dan regel is. En dan is er natuurlijk ook nog de vraag wat je nu precies verstaat onder "glad". Is een kastanjeblad bijvoorbeeld glad? En de bast van een eik?

Als je dan nog de vraag wilt beantwoorden waarom een bepaalde boom nu juist die specifieke bladvorm of die bepaalde soort bast heeft dan duik je meteen in een nog complexere materie, namelijk die van de plantenevolutie. Voor de wortels van bomen kun je je misschien nog wel het makkelijkst voorstellen hoe het komt dat sommige bomen diep wortelen, andere bomen vlak, sommige bomen meer haarwortels hebben dan andere. Afhankelijk van waar de zaden van een bepaalde soort boom terecht kwamen, is er geleidelijk een verandering onstaan in de boomwortels van die specifieke boom omdat het grondwater hoger of lager stond, of omdat de grond losser of vaster van structuur was. Deze verandering werd dan weer doorgegeven in de zaden van die boom en zo naar de volgende generatie. Zo kun je je misschien ook voorstellen dat er omgevingsfactoren waren zoals zonlicht en temperatuur die invloed hebben gehad op de geleidelijke verandering van eigenschappen van bomen met betrekking tot het blad en de bast. Naaldbomen, met een kleiner bladoppervlak, zijn beter bestand tegen kou dan loofbomen. Maar welke omgevingsfactoren er nu precies voor gezorgd hebben dat er zo'n diversiteit aan bladvormen is bij loof- en naaldbomen is me ook niet duidelijk. Waarom, bijvoorbeeld, heeft een eik zo'n andere bladvorm dan een kastanje, terwijl ze toch in dezelfde streken dicht bij elkaar kunnen groeien? Is er iemand die hier meer van weet?