Potentiaal met randvoorwaarden

Moderators: ArcherBarry, Fuzzwood

Reageer
Gebruikersavatar
Berichten: 351

Potentiaal met randvoorwaarden

Ik heb in deze opgaven een geaarde bolvormige geleider met straal a en een concentrisch geplaatste bolschil met straal b (b>a) en oppervlakteladingsdichtheid
\(\sigma(\theta) = k \cos(\theta)\)
. Tussen de bollen en buiten de schil bevindt zich vacuum.

Ik moet de potentiaal
\(V(r, \theta)\)
zowel buiten als tussen de bollen bepalen. Ik mag de volgende algemene oplossing van de vergelijking van laplace gebruiken:
\(V(r, \theta) = \sum^\infty_{L=0} \left( A_L r^L + \frac{B_L}{r^{L+1}} \right) P_L(\cos{\teta})\)
met
\(P_L(\cos{\teta})\)
de legendre polynomen.

Vraag:

Ik wil eerst weten of ik mag stellen, dat als r naar oneindig gaat, dat V naar nul gaat, ondanks dat V ook nul is tussen r=0 en r=a...
Nothing to see here, move along...

Gebruikersavatar
Berichten: 351

Re: Potentiaal met randvoorwaarden

Misschien helpt een plaatje?

Ik hoef verder nog even niets te weten, het is ook helemaal nog niet belangrijk om te begrijpen wat de rest allemaal betekent, ik wil alleen weten of de potentiaal naar nul gaat in het oneindige. Dit is namelijk een belangrijke randvoorwaarde, dus, iemand??

Ik heb zelf al aangenomen van wel, maar ik kom uiteindelijk een beetje vreemd uit en misschien ligt het hier aan...
Bijlagen
concentrische_bollen.jpg
concentrische_bollen.jpg (41.12 KiB) 289 keer bekeken
Nothing to see here, move along...

Gebruikersavatar
Berichten: 7.556

Re: Potentiaal met randvoorwaarden

Voor zover ik weet mag je de potentiaal nul stellen op ieder willekeurig punt, daar het altijd om potentiaalverschillen gaat. Soms is het handiger rekenen met V=0 op oneindig, soms handiger ergens anders. Maar als jij een resultaat krijgt met V=0 op oneindig, en je hebt alles goed toegepast, móet het antwoord goed zijn.
Never express yourself more clearly than you think.

- Niels Bohr -

Gebruikersavatar
Berichten: 351

Re: Potentiaal met randvoorwaarden

Waar ik mee zit is dat ik dan mijn potentiaal nul heb op zowel r=a als r=infty.

Ik dacht dat dit misschien kan aangezien ik twee ruimtes heb waar ik mijn potentiaal moet bepalen.

klopt dat?
Nothing to see here, move along...

Gebruikersavatar
Berichten: 271

Re: Potentiaal met randvoorwaarden

Hoi Jeroen,

Inderdaad, je mag de potentiaal op iedere plek nul stellen. Dat komt door de A0 in je oplossing. Maar dat is inderdaad niet wat je bedoelt. Op oneindige afstand zal de potentiaal in ieder geval wel moeten convergeren. Bij voorbeeld omdat je de potentiaal ook kunt uitdrukken als 1/r, geconvolueerd met de ladingsverdeling (plus evt een constante). In jouw geval betekent dat je natuurlijk buiten de bol geen BL's kunt gebruiken. Verder zul je alles voldoende differentieerbaar aan moeten laten sluiten.

Succes. Oscar.

PS: Ik wist eigenlijk nog niet dat je de algemene oplossing op die manier kon uitdrukken. Dus naast 1/r (B0) zijn zijn er ook andere voor de hand liggende oplossingen zoals z/r (B1). Interessant.

Gebruikersavatar
Berichten: 351

Re: Potentiaal met randvoorwaarden

Bedankt voor de bevestiging. Volgens het boek waren er trouwens nog meer oplossingen mogelijk voor de laplace vergelijking, deze gebruiken wij omdat die kan voldoen aan de randvoorwaarden.
Nothing to see here, move along...

Gebruikersavatar
Berichten: 351

Re: Potentiaal met randvoorwaarden

Ok, nu een stapje verder, het vinden van de potentialen. Ik kom er zelf toch niet helemaal uit denk ik. Het is een heel verhaal, maar het gaat uiteindelijk om mijn vraag op het eind, maar daarvoor moet ik toch even laten zien wat ik tot zover gedaan heb. Dus hier is wat ik gedaan heb:

Eerst de algemene oplossingen voor de potentiaal binnen en buiten de bollen opgeschreven.

Binnen de bol zal B nul moeten zijn omdat anders die term op zal blazen als r naar nul gaat.

Buiten de bol zal A nul moeten zijn omdat anders die term niet naar nul gaat in het oneindige.

Dus:

(1)
\(V_{in}(r, \theta) = \sum^\infty_{L=0} \left( A_L r^L \right) P_L(\cos{\teta})\)
(2)
\(V_{out}(r, \theta) = \sum^\infty_{L=0} \left(\frac{B_L}{r^{L+1}} \right) P_L(\cos{\teta})\)
Er geld een continuiteit in r=b dus
\(V_{in} (b,\theta) = V_{out} (b,\theta)\)
Hieruit volgt een relatie tussen A en B:

(3)
\(B_L = A_L b^{2L+1}\)
Ook geldt de randvoorwaarde:
\(\left( \frac{\partial V_{out}}{\partial r} - \frac{\partial V_{in}}{\partial r} \right) \vert_{r=b} = - \frac{1}{\epsilon_0}\sigma_0 (\theta) \)
Waaruit volgt:

(4)
\(- \sum^{\infty}_{L=0} (L+1) \frac{B_L}{b^{L+2}} P_L (\cos{\theta}) - \sum^{\infty}_{L=0} L A_L b^{L-1} P_L (\cos{\theta}) = - \frac{k}{\epsilon_0} \cos {\theta}\)
Nu stop ik (3) in (4):

(5)
\(\sum^{\infty}_{L=0} (2L+1) A_L b^{L-1} P_L (\cos{\theta}) = - \frac{k}{\epsilon_0} \cos {\theta}\)
Ook gegeven is dat de polynomen orhtogonaal zijn:

(6)
\(\int_0^{\pi} P_L (\cos{\theta}) P_{L'} (\cos{\theta}) \sin{\theta} d{\theta} = \delta_{L L'}\)


deze delta is
\(\frac{2}{2L + 1}\)
als L'=L en anders 0.

Nu vermenigvuldig ik (5) aan beide kanten met
\(P_{L'}(\cos{\theta}) \sin{\theta} d \theta\)
en integreer van nul to pi. Dan houd ik over:
\(A_L = \frac{k}{2 \epsilon_0 b^{L-1}} \int_0^{\pi} \cos{\theta} P_{L}(\cos{\theta}) \sin{\theta} d \theta\)
Deze bestaat alleen voor
\(P_1(\cos{\theta}) = \cos{\theta}\)
voor alle andere P komt hier nul uit.

Nu krijg ik voor A:

(7)
\(\frac{k}{2 \epsilon_0 b^{L-1}} \frac{2}{2L + 1} = \frac{k}{3 \epsilon_0}\)
(Want L=1)

Nu kan ik met (3) en (7), (1) en (2) invullen. Ook weet ik dat L alleen 1 kan zijn:

(8)
\(V_{in}(r, \theta) = \frac{k}{3 \epsilon_0} r \cos{\theta} \)
(9)
\(V_{out}(r, \theta) = \frac{k}{3 \epsilon_0 r^2} b^3 \cos{\theta} \)
En nu heb ik dus een probleem want Vin is niet 0 op r :D a.

Ik weet niet waar ik de fout in ben gegaan, ik hoop dat het allemaal een beetje te volgen is en dat iemand me kan vertellen waar het fout gaat.

Kan het misschien zijn dat ik k nog moet bepalen met een of andere randvoorwaarde en dat die het verschil maakt?
Nothing to see here, move along...

Gebruikersavatar
Berichten: 351

Re: Potentiaal met randvoorwaarden

Ik heb nog even een collega student kunnen bereiken (als ik msn toch niet had). Hij noemde dat hij een Cl nog gebruikt had en nu snap ik het ook weer.

Ik had dus:
\(V_{in}(r, \theta) = \sum^\infty_{L=0} \left( A_L r^L \right) P_L(\cos{\teta})\)
Maar het moet zijn:
\(V_{in}(r, \theta) = \sum^\infty_{L=0} \left( A_L r^L + \frac{C_L}{r^{L+1}} \right) P_L(\cos{\teta})\)
Ik mag die CL niet zomaar weggooien omdat r=0 buiten mijn randvoorwaarden ligt.

Nu kan ik dus gewoon met een soortgelijke procedure CL en BL omschrijven in AL en dan de boel oplossen.

Dit lost ook meteen een paar andere vragen op. Ik had bijvoorbeeld twee uitkomsten voor BL een door de randvoorwaarde Vin=0 op r=a en de andere voor Vin = Vout op r=b. Nu krijg ik dus netjes een uitdrukking voor CL door de eerste randvoorwaarde en een uitdrukking voor BL door de tweede.
Nothing to see here, move along...

Gebruikersavatar
Berichten: 271

Re: Potentiaal met randvoorwaarden

Ziet er heel behoorlijk uit. Inderdaad heb je voor r tussen a en b noch constanten CL. Maar je hebt ook een nieuw stel randvoorwaarden. Immers: binnen de geleider is de potentiaal nul. Daarmee vindt je de CL. Toch?

Gebruikersavatar
Berichten: 351

Re: Potentiaal met randvoorwaarden

inderdaad ja pi.gif , die randvoorwaarde is dus: Vin=0 op r=a, daarmee kun je CL in Al schrijven. Toen ik die CL nog niet had gebruikte ik die randvoorwaarde niet eens wat ik dus al vreemd vond. Best een mooie opgave toch.
Nothing to see here, move along...

Reageer