De 4-dimensionale ruimtetijd

three14s

de SR- en de AR-theorie zijn opgesteld in een 4-dimensionale ruimtetijd:

in deze ruimtetijd worden massa's en lichtsignalen voorgesteld als wereldlijnen.

1e liggen die wereldlijnen onherroepelijk vast of kunnen die nog veranderen in functie van een 5e coördinaat?

2e hoe komt het dat wij 3 dimensies van min-oneindig tot plus-oneindig direct kunnen overschouwen (de ruimte), terwijl wij een 4e coördinaat (onze tijdscoördinaat) ervaren als een stappenproces (tik tik tik)

Jan van de Velde

Die laatste kun je je al makkelijker voorstellen als je een een stapje terug doet, en jezelf in een tweedimensionale wereld bekijkt:

http://www.wetenschapsforum.nl/index.php?showtopic=76915

Phys

Wij ervaren tijd toch juist als een continu i.p.v. discreet proces? Als ik mijn hand naar de muis breng, zie ik dat als één vloeiende beweging en niet als een hand die met 'stapjes' naar de muis gaat.

eendavid

vraag 1: Je kan natuurlijk altijd een onfysische vijfde coördinaat invoeren en hem willekeurig laten variëren. Allicht is dat niet wat je bedoelt. Sommige theorieën gebruiken extra, fysische, dimensies (10 in totaal). Het kan in principe, maar voorlopig zijn er geen experimentele aanwijzingen. Volgens sommigen zijn er theoretische aanwijzingen voor extra dimensies, volgens sommigen niet.

vraag 2: Ik denk dat je een goede vraag stelt. De reden is dat er wel degelijk een onderscheid is tussen een tijdsmeting en een plaatsmeting. Voer een (locaal) minkowskistelsel in, dan zie je dat eenvoudig: in de metriek staat een minteken voor de tijdsafstand. Dit zorgt voor een voorkeursrichting in de ruimte-tijd, via de orientatie van de lichtkegel.

noot: enkele begrippen zijn misschien niet voor iedereen bekend. google, of vraag.

@jan: uiteindelijk geeft het bolverhaal toch niet echt een afdoende verklaring voor verschil tussen tijd en ruimte?

Rogier

Wij ervaren tijd toch juist als een continu i.p.v. discreet proces? Als ik mijn hand naar de muis breng, zie ik dat als één vloeiende beweging en niet als een hand die met 'stapjes' naar de muis gaat.

Hij bedoelt denk ik dat we niet in één keer een bepaalde tijdspanne kunnen ervaren, en wel in één keer een bepaald ruimtelijk gebied. We beleven de tijd in indivuele momenten i.p.v. een geheel. Dat is een belangrijk verschil tussen temporale dimensies (tijd) en spatiale dimensies (ruimte). Of die verdeling van de tijd nu discreet of continu is maakt daarvoor niet zoveel uit.

Het bolmodel geeft alleen een mogelijke fysieke constructie van de ruimtetijd, en legt inderdaad niks uit over onze verschillende manier van ervaren van deze twee soorten dimensies.

Dat we tijd in de praktijk als een vloeiend (d.w.z. ogenschijnlijk continu) proces beleven zegt overigens weinig. Het zou best kunnen dat tijd discreet verdeeld is, bijvoorbeeld met een stapgrootte van 1 plancktijd. Daar zouden we in de praktijk nooit iets van merken, die schaal is voldoende klein om voor ons als vloeiend te ervaren.

Phys

Hij bedoelt denk ik dat we niet in één keer een bepaalde tijdspanne kunnen ervaren, en wel in één keer een bepaald ruimtelijk gebied. We beleven de tijd in indivuele momenten i.p.v. een geheel.

Aha, zo had ik het niet begrepen inderdaad.

Dat we tijd in de praktijk als een vloeiend (d.w.z. ogenschijnlijk continu) proces beleven zegt overigens weinig. Het zou best kunnen dat tijd discreet verdeeld is, bijvoorbeeld met een stapgrootte van 1 plancktijd. Daar zouden we in de praktijk nooit iets van merken, die schaal is voldoende klein om voor ons als vloeiend te ervaren.

Uiteraard

Verborgen inhoud

Jan van de Velde

@jan: uiteindelijk geeft het bolverhaal toch niet echt een afdoende verklaring voor verschil tussen tijd en ruimte?

Akkoord, maar ik vind het wel een mooie opstap richting een gevoel voor zo'n vierde dimensie.

three14s

quote technicus Rogier: 'Hij bedoelt denk ik dat we niet in één keer een bepaalde tijdspanne kunnen ervaren, en wel in één keer een bepaald ruimtelijk gebied. We beleven de tijd in indivuele momenten i.p.v. een geheel. Dat is een belangrijk verschil tussen temporale dimensies (tijd) en spatiale dimensies (ruimte). Of die verdeling van de tijd nu discreet of continu is maakt daarvoor niet zoveel uit'

-> dit is inderdaad wat ik bedoelde in mijn initiële vraag <-

@Jan en Rogier: de korte uitleg 'RUIMTE-TIJD: een voorstelling' in inderdaad zeer interessant en een opstapje om nog verder goed na te denken. Misschien ligt het antwoord op mijn vraag wel in die richting (onze ruimte is een bol die steeds uitzet)

eendavid

(onze ruimte is een bol die steeds uitzet)

Toch even voor alle duidelijkheid: dat is ie waarschijnlijk niet.

Reupelsteel

Rogier schreef:Hij bedoelt denk ik dat we niet in één keer een bepaalde tijdspanne kunnen ervaren, en wel in één keer een bepaald ruimtelijk gebied. We beleven de tijd in indivuele momenten i.p.v. een geheel. Dat is een belangrijk verschil tussen temporale dimensies (tijd) en spatiale dimensies (ruimte). Of die verdeling van de tijd nu discreet of continu is maakt daarvoor niet zoveel uit.

Het bolmodel geeft alleen een mogelijke fysieke constructie van de ruimtetijd, en legt inderdaad niks uit over onze verschillende manier van ervaren van deze twee soorten dimensies.

Dat we tijd in de praktijk als een vloeiend (d.w.z. ogenschijnlijk continu) proces beleven zegt overigens weinig. Het zou best kunnen dat tijd discreet verdeeld is, bijvoorbeeld met een stapgrootte van 1 plancktijd. Daar zouden we in de praktijk nooit iets van merken, die schaal is voldoende klein om voor ons als vloeiend te ervaren.

Dit komt omdat we een 3 dimentionaale ruimte kunnen herkennen in een 2 dimentionaal beeld (In een moment overzien.)tijd heeft maar 2 dimensies (Voor en achteruit.).Om tijd te kunnen overzien,missen we blijkbaar een dimensie.

Marko

Vooruit en achteruit is maar 1 dimensie.

Reupelsteel

Vooruit en achteruit is maar 1 dimensie.

Tijd kent maar 1 richting een ruimtelijke lijn 2. Je kan immers niet terug in de tijd en dus klopt jou stelling niet. Als ik bij de tijd de andere kant op wil,krijg ik een nieuwe dimensie.Dus achteruit gaan in de tijd is een 2de dimensie... pi.gif

ktesibios

Volgens jouw bewering zou de ruimte die we ervaren dan zesdimensionaal moeten zijn. Plaatsen we een assenstelsel dan strekt die ruimte zich uit in +x,-x, +y,-y en +z,-z richting.

-knip-

eendavid

We kunnen de ontstane off-topic discussie hiermee allicht wel afronden. Indien niet, zoek dan verder naar de dimensie van een vectorruimte, en eventueel naar de dimensie van een variëteit. Indien dan nog niet, open een topic in wiskunde waar we kunnen bespreken wat in de taal van wiskundigen (en bijgevolg van fysici) de betekenis is van het begrip dimensie.

Ik denk dat iedereen het meeste uit elkaar kan halen door een respectvolle en leerzame houding. Zowel een vriendelijke manier van communiceren als basaal opzoekwerk voordat men over iets praat vormen daar een onderdeel van. Bijkomend voordeel is dat je meer zelftevredenheid zal ervaren.

Marko

Ik sluit me aan bij eendavid wat betreft het afronden van de discussie; bied m'n excuses aan als mijn eerdere reactie wat onvriendelijk overkwam, maar ik ga er verder niet op in. Volg de link die eendavid gaf maar.

Wetenschapsforum

Laatste berichten

Nieuwsberichten

De 4-dimensionale ruimtetijd

De 4-dimensionale ruimtetijd

Re: De 4-dimensionale ruimtetijd

Re: De 4-dimensionale ruimtetijd

Re: De 4-dimensionale ruimtetijd

Re: De 4-dimensionale ruimtetijd

Re: De 4-dimensionale ruimtetijd

Re: De 4-dimensionale ruimtetijd

Re: De 4-dimensionale ruimtetijd

Re: De 4-dimensionale ruimtetijd

Re: De 4-dimensionale ruimtetijd

Re: De 4-dimensionale ruimtetijd

Re: De 4-dimensionale ruimtetijd

Re: De 4-dimensionale ruimtetijd

Re: De 4-dimensionale ruimtetijd

Re: De 4-dimensionale ruimtetijd