Inderdaad komen er multiversums tevoorschijn als diverse echt serieuze theorieën (w.o. quantummechanica, snaartheorie, eeuwigdurende inflatie) tot in hun uiterste consequenties worden doordacht. Op zich is dat geen bewijs voor het bestaan ervan, hoogstens duidt het op een theoretische mogelijkheid.
Wetenschappers zijn het op dit vlak meer oneens dan eens, en degenen die er sceptisch tegenover staan voeren ondermeer aan, dat het bestaan van parallelle universa niet te bewijzen valt.
Tegmark (
klik) voert een aantal theoretisch onderbouwde, maar speculatieve, mogelijkheden aan als het gaat om multiversa:
- 'Achter' de waarnemingshorizon van ons eigen heelal ligt waarschijnlijk een enorm, mogelijk oneindig groot, heelal waarmee wij nimmer in contact kunnen treden. Maar er is geen echte reden te veronderstellen dat daar achter die onbereikbare grens zich niet nog veel meer heelallen kunnen bevinden, als zeepbellen in de oneindigheid.
- Een van de meer gehoorde theorieën betreft chaotisch inflatie. Versimpeld gesteld: Er zijn enorm veel oerknallen geweest en nog steeds gaande, en iedere oerknal leidt tot een nieuw universum. Die universa hoeven niet dezelfde natuurconstanten en -wetten te kennen zoals die binnen 'ons' heelal gelden. Ook hier dringt de zeepbellenanalogie zich op.
- Dan is er nog de 'vele werelden' interpretatie uit de quantummechanica. Uit haar wetten volgt dat er niet één uitkomst is, maar een schier oneindige reeks van uitkomsten met uiteenlopende mate van waarschijnlijkheid. Iedere oorzaak leidt dan tot het realiseren van alle mogelijke gevolgen, ieder in een eigen heelal.
- Tegmark zelf hangt het idee aan dat alles wat wiskundig bestaat ook fysisch zou moeten bestaan, en komt zo tot de mogelijkheid van een weer wat ander type multiversum.
Nikodem Poplawski (
klik) heeft weer een andere visie. Hij veronderstelt op basis van een aantal bestaande theorieën dat zwarte gaten en universa verschijningsvormen van hetzelfde zijn. Ons heelal zou gezien kunnen worden als de 'binnenkant' van een zwart gat dat elders bestaat, en het interieur van zwarte gaten die wij waarnemen aan de 'buitenzijde' zou naar een ander heelal leiden. Heelallen in heelallen.
Brian Green somt maar liefst negen verschillende multiversa op, waaronder het holografisch multiversum en wat andere mogelijkheden zoals botsende branen in een hogere dimensie die tot een enorm aantal big bangs zouden leiden.
Maar wat een begrijpbare ruimtelijke analogie van dergelijke multiversa zou kunnen zijn, dat wordt heel lastig te bevroeden. Wij zijn immers beperkt tot het begrijpen van 3-d beelden. Voor zover wij weten is ons heelal vierdimensionaal (probeer daar je eens een ruimtelijk beeld van te vormen), en bij een aantal theorieën komen er nog meer dimensies aan te pas (o.a. de snaartheorie).
Bij een aantal van bovenstaande mogelijkheden is het dus niet eens mogelijk er een beetje visueel te bevatten analogie voor te vormen. Zeepbellen, bladen papier, spaghetti, ballen in ballen, opgerolde micro dimensies, botsende branen in een hogere dimensie, het zijn allemaal maar hulpmiddeltjes om ons te helpen er een gebrekkig soort van ruimtelijk beeld voor te vormen. Sommige analogieën zijn wel te begrijpen, maar daarmee nog niet pe se betekenisvol. Laat staan dat ze een volledig en correct inzicht bieden. Conclusie trekken uit de eventuele tegenstrijdigheid tussen die zeer gebrekkige 3-d vormen is m.i. dan ook niet mogelijk.
Voor wat de bewijsbaarheid: Inderdaad is het volgens enkele theoretici misschien mogelijk om voor de 'zeepbellen' heelallen een vorm van bewijs te vinden. Als er een ander heelal het onze raakt, dan zou dat een soort afdruk in de kosmische achtergrondstraling kunnen achter laten, zo vermoeden zij. Deze hypotheses, ondermeer van Laura Mersini-Houghton (
klik) zijn hoogst controversieel. Er is naar gezocht, omdat de oudere waarnemingen van die straling met de WMAP satelliet iets liet zien dat daar op zou kunnen wijzen. Maar bij latere en veel nauwkeuriger waarnemingen, o.a. met de Planck satelliet, verdween de grond hiervoor grotendeels, en wordt de 'cold spot' anders verklaard.
Opmerking moderator
Dit topic heeft het meest te maken met kosmologie. Daarvoor is geen speciale sectie, dus wordt het verplaatst naar sterrenkunde algemeen.
