Spaanse Burgeroorlog - onbekend maakt onbemind?

Moderator: Rhiannon

Forumregels
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
Reageer
Berichten: 2

Spaanse Burgeroorlog - onbekend maakt onbemind?

Hallo,
 
Al weer een aantal jaren houd ik mij bezig met de Spaanse Burgeroorlog (1936-39). Dat doe ik o.a. door lezingen en gastlessen te verzorgen over die oorlog.
 
Nu is het mij opgevallen dat de aandacht voor de Spaanse Burgeroorlog in het onderwijs nagenoeg nul is. Uiteraard mijns inziens onterecht en dus probeer ik er achter te komen waarom dat zo is.
 
Waarom denk ik dat het gebrek aan aandacht zo klein is?
Dat kan drie oorzaken hebben:
1. onbekendheid
2. geen interesse
3. geen tijd voor
 
Tot een bepaalde hoogte zou oorzaak nr 3 kunnen. Het curriculum zit aardig vol en men is gebonden aan de lesstof zoals voorgeschreven. De Spaanse Burgeroorlog valt daar niet onder. Echter, de onderbouw in het voortgezet onderwijs heeft ruimte genoeg om onderwerpen te behandelen die niet tot de examenstof behoren.
 
Op LinkedIn heb ik een enquete gehouden met de vraag waarom er geen tot weinig aandacht voor het onderwerp is. Tot mijn verbazing beperkte het resultaat zich tot een reactie van één historicus, geen enkele docent geschiedenis reageerde (ik heb een paar honderd docenten als contact).
Het heeft wel geleid tot een mooi contact met een historica van een universiteit in Spanje zelf en daar ben ik dan weer wel heel blij mee, maar dat was de bedoeling niet.
Inmiddels kan oorzaak 1 eigenlijk niet meer van toepassing zijn, eerder oorzaak nr 2. Maar het is mij volledig onduidelijk hoe het nou precies zit. Iemand???
 
De reden waarom ik vind/denk dat er meer aandacht zou moeten zijn voor de Spaanse Burgeroorlog, is omdat het zeker geen lokaal Spaans gebeuren was.
Duitsland en Italië hebben zich militair aan de kant van Franco geschaard, Rusland aan de kant van de republiek. Men is dus in Spanje alvast aan et oefenen geweest voor de 2e Wereldoorlog. Dan hebben we het met name over Duitsland.
Daarnaast zijn er zo'n 700 Nederlanders naar Spanje gegaan om tegen Franco te vechten.
En wat dacht je van de volgende stelling: zonder de Spaanse Burgeroorlog hadden de VS niet de rol kunnen spelen die ze in de 2e Wereldoorlog gespeeld hebben. Discutabel? Zeker. Onrealistisch? Zeker niet.
 
Alvast bedankt voor de reacties.
 
Cor

Gebruikersavatar
Berichten: 4.312

Re: Spaanse Burgeroorlog - onbekend maakt onbemind?

Moeilijk te zeggen waarom dat zo is.
 
Na WOII werd het het onderwerp door de meesten gemeden.
Misschien zaten alle partijen er min of meer mee in hun buik.
In de wiskunde zijn er geen Koninklijke wegen Majesteit.

Berichten: 12.262

Re: Spaanse Burgeroorlog - onbekend maakt onbemind?

Ik kan me voorstellen dat het in Spanje wat gevoelig ligt, maar hier lijkt me dat toch geen probleem?
 
Ergens denk ik dat "geen prioriteit" nog het belangrijkste argument is: er zijn zoveel gebeurtenissen in de europese geschiedenis dat je ze onmogelijk allemaal kunt behandelen. Ik heb geschiedenis gevolgd voor de eerste 4 jaar van het vwo, en zelfs iets als de Armeense genocide zat niet in het lesmateriaal... en dat was ergens in de provincie waarbij men niet bang hoefde te zijn over protesterende Turkse leerlingen gezien die er (destijds) domweg niet waren. 
Victory through technology

Gebruikersavatar
Berichten: 17.653

Re: Spaanse Burgeroorlog - onbekend maakt onbemind?

Wat ik me herinner (20 jaar terug, dus hou me ten goede) is dat de Spaanse Burgeroorlog wel genoemd is, evenals de opkomst van Mussolini in Italië, de Anschluss, de krach op Wall Street en wat dies meer zij. Maar heel diep werd er niet op ingegaan; in pakweg een week tijd werd het interbellum behandeld om vervolgens over te gaan op de Tweede Wereldoorlog.
 
Het is denk ik een kwestie van zowel tijd als prioriteit; al gaat dat doorgaans hand in hand. Op de Havo onderbouw had ik meen ik 2 uur in de week het vak "Geschiedenis/Staatsinrichting". Dat geeft dus ruimte voor 3 jaar x 40 weken x 2 lesuur (50 minuten) = 100 uur totaal om stof klassikaal te behandelen. En in die periode wil je ten minste behandeld hebben:
  1. Eerste beschavingen (Mesopotamië, Egypte, etc)
  2. Griekse oudheid
  3. Romeinse oudheid
  4. Europese Middeleeuwen; van volksverhuizingen tot Renaissance
  5. Republiek Nederland, 80-jarige oorlog etc.
  6. Renaissance; ontdekkingsreizen; kolonialisme;
  7. Franse revolutie en diens invloed in Europa
  8. Napoleontische tijd; gevolgen en congres van Wenen
  9. Industriële revolutie
  10. "De grote denkers" (zo werd het bij ons ongeveer genoemd); d.w.z. Montesquieu, Hobbes, Marx, etc.
  11. Russische Revolutie
  12. Eerste Wereldoorlog
  13. Tweede Wereldoorlog
  14. Koude Oorlog en hedendaagse verhoudingen
Bovenstaande schrijf ik 20 jaar na dato uit de losse pols op dus het kan bijna niet anders dat ik nog onderwerpen vergeet.  Als je dan de beschikbare uren uitmiddelt over de onderwerpen dan hou je maar net 7 uur over per onderwerp, inclusief tijd voor toetsen e.d.
Natuurlijk werd de tijd niet evenredig verdeeld; sommige onderwerpen vergen nu eenmaal meer tijd of worden verder uitgediept dan anderen.
 
Keuzes moeten gemaakt worden, zo simpel is het. De focus is natuurlijk sterk Europa met focuspunt Nederland. Alleen als een gebeurtenis "verderop" van invloed is geweest op (de vorming van) onze maatschappij, werd het erbij gehaald. Over de rijke geschiedenis van de Arabische wereld, Midden- en Zuid-Amerika, Azië, etc. is niet of nauwelijks verteld. Terwijl ook dat zeker niet oninteressant is.
 
Je moet ook het doel van het vak voor ogen houden natuurlijk. Geschiedenis is belangrijk voor begripsvorming over de hedendaagse maatschappij, de vorming van een wereldbeeld en wat dies meer zij, maar -zeker in de onderbouw- is het een kwestie van algemene vorming. Ikzelf heb een bèta-profiel gekozen en daarom niet verder gegaan met het vak geschiedenis. Zo zijn er natuurlijk nog veel meer. Geen idee hoe de profielen tegenwoordig zijn, maar een aanzienlijk deel (zoniet een meerderheid) van de leerlingen moet vóór het kiezen van een profiel wel alle basiskennis vergaard hebben. Ik neem aan dat er in de bovenbouw verder uitgediept wordt, maar daar kan ik verder geen oordeel over vormen.
"Knowledge speaks, but wisdom listens."
- Jimi Hendrix -

Reageer