[Column] Thorium en Thierry

Reageer
Gebruikersavatar
Berichten: 50

[Column] Thorium en Thierry

Wanneer ik dit schrijf is het 3 november, de dag van de Amerikaanse verkiezingen. Morgen, of ergens in de komende dagen misschien wel weken, weten wij of Donald Trump zal zijn herkozen als president van de Verenigde Staten. Dat het bijzondere verkiezingen in een bijzonder tijd zijn is een understatement van formaat. Hoewel ik altijd probeer politiek en wetenschap te scheiden, kan ik nu niet de verleiding weerstaan een column te schrijven over het gevaar dat dreigt als politieke opportunisten zoals Trump en Baudet wetenschappelijke feiten negeren. Gelukkig bevind ik mij in goed gezelschap. In de oktobereditie van het Amerikaanse populair wetenschappelijke tijdschrift Scientific American staat een artikel van de redactie dat begint met de zeer opmerkelijke zinnen: “Scientific American heeft in zijn 175-jarige geschiedenis nog nooit een presidentiële kandidaat gesteund. Dit jaar zijn we daartoe gedwongen. We doen dit niet lichtvaardig.” De redactie stelt dat Donald Trump de VS en zijn bevolking ernstig heeft beschadigd omdat hij bewijs en wetenschap verwerpt. In de tweet staat: “The 2020 election is literally a matter of life and death. We urge you to vote for health, science and Joe Biden for President.”

Over de standpuntinname in de presidentsverkiezingen van Scientific American is een geweldige ophef ontstaan. De onafhankelijkheid en objectiviteit van de wetenschapsjournalistiek zou te grabbel worden gegooid. Er zijn zelfs mensen die hun abonnement hebben opgezegd. Ik hoop niet dat hetzelfde zal gebeuren met het Wetenschapsforum nu ik mij op dit gladde ijs begeef.

Uiteraard maakt Scientific American melding van het catastrofale Covid-19 beleid van Trump, maar noemt ook de manier waarop hij met de klimaatcrisis omgaat. “In zijn voortdurende ontkenning van de realiteit heeft Trump de voorbereidingen van de VS op klimaatverandering gehinderd door ten onrechte te beweren dat het niet bestaat en zich terug te trekken uit internationale overeenkomsten. Het veranderende klimaat zorgt nu al voor een toename van hitte gerelateerde sterfgevallen en een toename van zware stormen, bosbranden en extreme overstromingen.” Net zoals bij de Covid-19 pandemie hebben de twee stabiele genieën Trump en Baudet voor het klimaat dezelfde benadering: ontkenning.

Wat betekent de stijgende spanning tussen wetenschap, kennis en feiten aan de ene kant en het gedrag van wetenschap vijandige politici als Trump en Baudet voor democratieën als de onze? Volgend jaar mogen wij op 17 maart en waarschijnlijk al enkele dagen eerder, naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen. De politieke partijen stellen nu hun kandidatenlijsten op en nemen aanloopjes naar de verkiezingsprogramma’s. Zo ook het Forum voor Democratie (FvD) dat het in de peilingen zo slecht doet omdat de leider publiekelijk en met megafoon steun betuigt aan aanhangers van complottheorieën. Op 21 september jl. presenteerde het FvD ‘2040 – Onze visie op de toekomst van Nederland’. In deze toekomstvisie droomt het FvD van een sprankelend Nederland waar geen plaats is voor ‘massa immigratie’ en ‘zinloos klimaatbeleid’, maar waar wel veel ruimte is voor innovatie. In het begeleidende videootje rept Thierry Baudet over het verplaatsen van Schiphol naar zee, supersonisch vliegen, het aanleggen van een hyperloopnetwerk, het planten van een oerbos bij Hoofddorp en de ultieme oplossing van het energieprobleem. Thierry zegt wat dat laatste betreft: “In 2040 wordt ons land van energie voorzien door een aantal thoriumreactoren. Een volledig veilige en schone vorm van kernenergie. Dankzij de overvloedige aanwezigheid van thorium levert dit vrijwel gratis onbeperkte elektriciteit op voor iedereen.”

Ik wil niemand zijn droom afpakken. In 1963 hield Martin Luther King zijn indrukwekkende rede over zijn droom dat er ooit een dag zal komen waarop zwarten en blanken in de Verenigde Staten vredig zullen samenleven. Maar dromen kunnen ook bedrog zijn zoals Marco Borsato in 1994 zong. Daarom kan enige realiteitszin geen kwaad. Het gevaar dreigt dat het schetsen van onzinnige toekomstbeelden volksverlakkerij wordt. Hoe reëel is het dat, als het FvD het in Nederland voor het zeggen krijgt, over twintig jaar ons land zal zijn voorzien van veilige, schone, vrijwel gratis en onbeperkte elektriciteit waarmee de energie- en milieuproblemen zijn opgelost? Die kans is niet zo groot, zeg maar gerust nul. Het begint er al mee dat van het totale energieverbruik in Nederland op dit moment ‘slechts’ 16% in de vorm van elektriciteit is. Dat percentage zal in de toekomst door bijvoorbeeld de groei van het elektrische aangedreven transport wel omhooggaan, maar dat is over twintig jaar natuurlijk nog lang geen 100%. Dat zou een verzesvoudiging zijn. Dat kan niet omdat het andere energieverbruik voor warmteopwekking en grondstoffenproductie niet in twintig jaar kan worden geëlektrificeerd. Op dit moment neemt transport 21% van het energieverbruik voor haar rekening, warmteproductie 41% en het maken van grondstoffen 22%. Ik ben bang dat het FvD doet alsof energieverbruik hetzelfde is als elektriciteitsverbruik. Daarmee houdt het FvD zichzelf en ons voor de gek.

Een ander obstakel dat het uitkomen van de droom van het FvD in de weg staat, is de stand van zaken met betrekking tot de ontwikkeling van de thoriumreactor. In de hele wereld is er nog niet een werkende thoriumreactor. Geen klein detail lijkt mij. Vooral ook omdat er over de hele wereld bij het bedrijfsleven noch bij de overheid bereidheid bestaat om fors in de ontwikkeling van deze kerntechnologie te investeren. In een paneldiscussie tijdens een congres over de toekomst van de thoriumreactor, zeiden de panelleden in koor dat het grootste probleem voor onderzoek en ontwikkeling op het terrein van thoriumreactoren is: “funding, funding, funding!” Waarom dan toch die hoop van het FvD op een doorbraak van de thoriumreactor?

Er zijn ontegenzeggelijk voordelen van een thoriumreactor in vergelijking met de traditionele licht-water-reactoren. De belangrijkste zijn: afval dat ‘slechts’ 300 jaar radioactief blijft i.p.v. 300.000 jaar, geen bijproducten voor nucleaire wapens, minder gevaar voor een meltdown of explosie, ruime beschikbaarheid van relatief goedkoop thorium en de mogelijkheid om nucleair afval (plutonium) van bestaande kernreactoren te verbranden. Op Wikipedia is meer informatie te vinden over de werking en de voor- en nadelen van de thoriumreactor. De vraag dringt zich op waarom deze technologie nooit tot ontwikkeling is gekomen. Het gerucht gaat dat na het bouwen en testen van de eerste experimentele thoriumreactor, de molten-salt reactor in het Amerikaanse Oak Ridge National Laboratory (1964 – 1969), de overheid niet in een verdere ontwikkeling was geïnteresseerd omdat de thoriumreactor geen brandstof voor kernwapens oplevert. Wat in ieder geval wel waar is, is dat er nog ontzettend veel moet worden onderzocht en ontwikkeld terwijl er tegelijkertijd grote onzekerheid bestaat of de thoriumreactor ooit technisch gerealiseerd en commercieel geëxploiteerd kan worden. In theorie lijkt de thoriumreactor een mooi alternatief voor het opwekken van elektriciteit, maar de noodzakelijke technologie is er nog lang niet. Om die te ontwikkelen is ontzettend veel geld nodig. In het kader van de energietransitie steekt men echter liever het geld in hernieuwbare energiebronnen zoals zon en wind. Bovendien neemt, mede door de opmars van het opwekken en gebruiken van zonne- en windenergie en andere duurzame energiebronnen, de kWh-prijs voortdurend af. Daardoor komt de toch al twijfelachtige rentabiliteit van de thoriumreactor nog meer onder druk te staan.

Deze discussie over de technische en commerciële haalbaarheid doet mij sterk denken aan de al meer dan vijftig jaar voortslepende ontwikkeling van kernfusie. Ook dat proces wordt gekenmerkt door enorme vertragingen en kostenoverschrijdingen, waarbij betrokkenen voortdurend de problemen onderschatten en de kans op het vinden van oplossingen overschatten. Daarbij worden uit opportunistische overwegingen de oogkleppen veelvuldig gehanteerd en is wensdenken de norm.

Uiteraard is er niets mis met het aangaan van hoogwaardige technologische uitdagingen, zolang overheden en bedrijven bereid zijn er geld in te steken. In 1961 kondigde president John F. Kennedy het Apolloproject aan met de bekende woorden: "Dit land moet de verplichting aangaan om de mens nog voor het einde van dit decennium op de maan te laten landen en hem weer veilig naar aarde terug te brengen." Nog geen acht jaar later plantte Neils Armstrong zijn voet in het Maanstof. Toen, ten tijde van de Koude Oorlog, ging het in de eerste plaats om prestige. Dat mocht wat kosten. Dat is anders bij het realiseren van een nieuwe manier van elektriciteitsopwekking, waarvan de technische en commerciële haalbaarheid op z’n minst twijfelachtig is en de maatschappelijke weerstand gegarandeerd. Uiteraard is er de onvermijdelijke weerstand bij milieuclubs zoals Greenpeace. Zo stelt senior consultant Jean McSorley: “The technology is not tried and tested, and none of the main players is interested. Thorium-reactors are no more than a distraction.” De thoriumreactor zit al decennia in het verdomhoekje.

Het is des te opvallender dat het FvD zich tegenwoordig opwerpt als pleitbezorger voor de thoriumreactor en nog wel met een volstrekt onwaarachtig toekomstbeeld. Op 7 oktober 2020 diende Thierry Baudet in de Tweede kamer bij het notaoverleg over ‘Kabinetsaanpak Klimaatbeleid’ de volgende motie in: “De Kamer, gehoord de beraadslaging, verzoekt de regering om de lopende Nederlandse onderzoeksprogramma’s naar thorium op te nemen in het energiebeleid en een gunstig klimaat te creëren voor start-ups, en in de Nederlandse kernreactor te Petten met een omvangrijk proefproject te beginnen, en gaat over tot de orde van de dag.”

In zijn videootje over ‘2040 – Onze visie op de toekomst van Nederland’ oreert Thierry twintig jaar na nu: “Terecht wonnen Nederlandse onderzoekers sinds de oplevering van de eerste commerciële thorium centrale ter wereld in 2033, meerdere Nobelprijzen.” Een commerciële thorium centrale over dertien jaar? Vrijwel gratis onbeperkte elektriciteit voor iedereen? Dream on baby. Volksvertegenwoordiger Thierry houdt niet zo van wetenschap, kennis en feiten. In 2012 schreef hij zijn proefschrift met de titel ‘De Aanval op de Natiestaat’. Dit proefschrift en de verdediging ervan waren omgeven door onenigheid. Meerdere leden van de promotiecommissie hadden kritiek op het geringe wetenschappelijke gehalte van het onderzoek. Er stemde zelfs een lid van de promotiecommissie tegen het laten promoveren van Baudet. Dat is zeer ongebruikelijk. ‘De Aanval op de Natiestaat’ is als boek uitgegeven en wordt beschouwd als de bijbel van het FvD.

Thierry en wetenschap gaan niet goed samen. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat hij het Klimaatakkoord een voorbeeld noemt van ''klimaatreligie'' een “duistere, hekserijachtige quasi wetenschap”. Het geloof van Thierry in thoriumreactoren als de ultieme oplossing voor de energievoorziening van Nederland over twintig jaar, beschouw ik als gevaarlijke religie, duistere hekserij en quasi wetenschap.

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 4.087

Re: [Column] Thorium en Thierry

Opmerking moderator

Deze topic is weer geopend. Om ontsporing van de topic te voorkomen beperken we alle reacties tot het onderwerp van de column: de haalbaarheid volgens de wetenschap van de plannen van Thierry Baudet. Alle andere reacties zullen zonder verdere opgaaf van reden verwijderd worden.

Berichten: 5

Re: [Column] Thorium en Thierry

Ik vind dit geen sterke column. Baudet probeert een vergezicht te schetsen. Hij is zich er terdege van bewust dat dit een uitdagend vergezicht is. Inderdaad ziet hij ook wel dat funding het grootste probleem is. Juist daarom probeert hij dit thema politiek op de agenda te krijgen. Als U dat ook wilt dan moet u misschien wel juist op hem gaan stemmen. Wat betreft de elektrificering van Nederland ziet Baudet evenals U ook daar een uitdaging. Maar die uitdaging spoort dan ook volledig met de wensen van de 2e kamer. Aangezien die vrijwel kamerbreed voor 2050 van het gas af willen. En het is de kamer niet te doen om dit te vervangen door Olie omdat men juist minder afhankelijk wil worden van het midden-oosten en Rusland. Kolen, houtstook en biomassa centrales zijn al helemaal onwenselijk vanwege de belasting van het milieu. En langzamerhand beginnen burgers ook te begrijpen wat het zou betekenen als we Nederland met zonnepanelen en windenergie van elektriciteit moeten gaan voorzien. Ik daag U uit de consequenties daarvan voor onze leefomgeving eens op een rijtje te zetten! We kunnen als alternatief natuurlijk gewone kerncentrales neerzetten. Maar die blijken ook duurder dan gedacht en het milleuprobleem van het kernafval van deze centrales is vele malen groter dan van Thorium reactors, en bovendien zijn thorium reactors vele malen veiliger. Exploderen doen ze in ieder geval niet. Er valt dus alles voor te zeggen om te investeren in deze oplossing. En dat bereik je niet door vergezichten af te kraken, ook al zijn ze uitdagend of zelfs niet helemaal realistisch. Nee, dat doe je door een positieve houding aan te nemen en de handen uit de mouwen te steken. Zo verander je de wereld, en niet door vanaf de zijlijn slappe kritiek te leveren. Dat draagt nergens iets toe bij.

Berichten: 5

Re: [Column] Thorium en Thierry

Wat betreft de technische haalbaarheid, wil ik U graag op deze link wijzen: https://www.deingenieur.nl/artikel/thor ... en-en-ogen

De chinezen geloven er in ieder geval wel in. En geloof me die zijn echt niet dom!

Berichten: 5

Re: [Column] Thorium en Thierry

En wat zien we aan het einde van dat artikel staan: ".Commerciële toepassing duurt dan nog minstens tot 2040."

Dus zo gek is dat vergezicht van Thierry dus blijkbaar nog niet! Wat zou er gebeuren als Europa ook in de race zou stappen?

Een coronavaccin is de afgelopen 30 jaar ook nooit gevonden. En nu de nood aan de man is kan het ineens in 1 jaar tijd!

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 9.898

Re: [Column] Thorium en Thierry

Webdrifter schreef: vr 13 nov 2020, 02:08 En wat zien we aan het einde van dat artikel staan: ".Commerciële toepassing duurt dan nog minstens tot 2040."
Als China, waar die "funding" zeker geen probleem is, het al heeft over minstens 2040 voor een eerste commerciële toepassing (en dergelijke ambitieuze projecten met veel potentieel onvoorziene technische tegenslagen lopen doorgaans uit), dan is het in 2040 volgebouwd hebben van Nederland met voldoende thoriumcentrales om heel het land van elektriciteit te voorzien volstrekt onhaalbaar.
Webdrifter schreef: vr 13 nov 2020, 02:08 Wat zou er gebeuren als Europa ook in de race zou stappen?
Dan zou Europa overdoen wat in China gebeurt, beginnend met een achterstand.
Webdrifter schreef: vr 13 nov 2020, 02:08 Een coronavaccin is de afgelopen 30 jaar ook nooit gevonden. En nu de nood aan de man is kan het ineens in 1 jaar tijd!
Vreemde vergelijking. Maar om er toch op door te gaan, het duurt nog minstens een jaar voordat heel de bevolking ingeënt is. Hoe lang zou het duren vanaf het moment dat een eerst commerciële thoriumcentrale probleemloos blijkt te werken totdat die techniek op grote schaal ingezet is?
Webdrifter schreef: vr 13 nov 2020, 02:08 Dus zo gek is dat vergezicht van Thierry dus blijkbaar nog niet!
Welzeker. Een utopie.

Gebruikersavatar
Berichten: 821

Re: [Column] Thorium en Thierry

Hoeveel thorium is er beschikbaar? Tegen welke prijs? Hoeveel thorium gebruiken we per jaar als we 50% van de energie daaruit halen? Wat gaat die prijs doen als we 50% van alle energie daarmee opwekken? Wat gaat er gebeuren met het energie verbruik als energie aanzienlijk goedkoper wordt?

Gebruikersavatar
Berichten: 1.605

Re: [Column] Thorium en Thierry

De thorium reactor en technische ontwikkelingen van tegenwoordig:

Naar mijn mening is de wereld te ingewikkeld geworden. Veel mensen overzien het niet. Op school leerde men vroeger waar alle etenswaren vandaan kwamen. De koe speelt tegenwoordig nog maar een ondergeschikte rol.

Veel mensen schreeuwen letterlijk terug te keren naar overzicht. Hierbij hangt men vast aan tradities die behouden moeten blijven. Anderzijds roept men letterlijk om alternatieven en keuze boven opleggen. Het populisme beantwoord de vraag van deze mensen.

Het is maar de vraag of het volk Bottom Up de enorm ingewikkelde technische vraagstukken als Thorium reactors kan beantwoorden. Het is eveneens onmogelijk deze technische ontwikkelingen/ontdekkingen te forceren en op te dringen wat tot vergeten details leidt.

Een goede balans volk en beleid is cruciaal,

Berichten: 5

Re: [Column] Thorium en Thierry

@Xilvo Wat een pessimisme en gebrek aan vertrouwen in het eigen kunnen. Is U echt wetenschapper of techneut? Want als uw wereldvisie en levenshouding breed leeft onder die groep Europeanen dan vrees ik zeer voor de toekomst van Europa. Kom op heb wat meer vertrouwen als we allemaal zo zouden denken dan konden we nog nog niet vliegen!

Gebruikersavatar
Berichten: 1.605

Re: [Column] Thorium en Thierry

Realisme met pessimisme niet verwarren in research and devellopment zoals Thorium reactors.

Veel technologieën bereiken niet eens een commerciël stadium. Technologische doorbraken zijn niet alleen financieel bepaalbaar. De natuur heeft zijn grenzen.

Een totaal productie process met 95% efficiënte betekend dat 10 deel processen 99.5% betrouwbaar functioneren. Deze lage efficiënte van 95% kost jaren ervaring.

Een technologie gebruiker heeft vaak geen idee hoeveel: ervaring, kennis, haalbaarheid, betrouwbaarheid en geld een technologie kost.

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 9.898

Re: [Column] Thorium en Thierry

Webdrifter schreef: vr 13 nov 2020, 23:53 @Xilvo Wat een pessimisme en gebrek aan vertrouwen in het eigen kunnen. Is U echt wetenschapper of techneut? Want als uw wereldvisie en levenshouding breed leeft onder die groep Europeanen dan vrees ik zeer voor de toekomst van Europa. Kom op heb wat meer vertrouwen als we allemaal zo zouden denken dan konden we nog nog niet vliegen!
Nee, realisme. Luchtfietserij en valse hoop wekken lijkt me niet bevorderlijk voor de toekomst van Europa.
Ik zie geen enkel argument van mij weerlegd.

Reageer