Pagina 1 van 2

Transcriptie van leenwoorden in de Nederlandse taal

Geplaatst: vr 01 dec 2017, 02:29
door Benm

Opmerking moderator

Afgesplitst van het topic over de uitspraak van neither.
 
Is er eigenlijk een specifieke grens waarbij de uitspraak van engelse woorden 'fout' is? De transcriptie van engels is zo dramatisch slecht dat het me moeilijk lijkt die te bepalen. 
 
Wat dat betreft zijn we in het nederlands best gezegend met een heel redelijke transciptie, enkele uitzonderingen daargelaten - als ik een nieuw nederlands woord geschreven zie staan ben ik er redelijk van overtuigd hoe dat uitgesproken moet worden - je zit hoogtens met de klemtoon die een onverwacht verschil in betekenis kan opleveren (zoals bij voorkomen) dat zonder context niet te bepalen is. 

Re: Transcriptie van leenwoorden in de Nederlandse taal

Geplaatst: vr 01 dec 2017, 07:29
door Marco Maxwell
Dat was dan al even geleden. Sinds we cool en pool ( van het werkwoord poolen ) hebben toegelaten, kunnen we gerust spreken van een Engelse ziekte, met nadruk op ziek (sic)

-als je begrijpt wat sic bedoelt-

Ik prijs je positieve inslag, maar het Nederlands staat veel te veel open voor onverspeld overnemen van buitenlandse woorden om een redelijke transcriptie te kunnen handhaven.

Bij het Frans ging het vaak nog goed omdat je aan de accenten kon zien dat je het op zn Frans moest uitspreken, maar sinds die verdwijnen is het ook maar raden. (zone)

We zijn daar te halfslachtig voor vrees ik.

Re: Transcriptie van leenwoorden in de Nederlandse taal

Geplaatst: vr 01 dec 2017, 09:39
door physicalattraction
Benm schreef:Is er eigenlijk een specifieke grens waarbij de uitspraak van engelse woorden 'fout' is? De transcriptie van engels is zo dramatisch slecht dat het me moeilijk lijkt die te bepalen.
 

In mijn ogen is het 'fout' dan en slecht dan als degene waarmee je communiceert je niet begrijpt. Toen ik in Taiwan woonde, merkte ik bijvoorbeeld dat men daar mijn Britse uitspraak niet kon verstaan. Het was aan mij om te wisselen naar een Amerikaanse uitspraak, afkorting zoveel mogelijk te voorkomen en eenvoudige woorden te kiezen. Sindsdien praat ik eigenlijk alleen nog maar met Amerikaanse uitspraak, omdat men die bijna overal ter wereld beter verstaat dan een Britse uitspraak.

Re: Transcriptie van leenwoorden in de Nederlandse taal

Geplaatst: vr 01 dec 2017, 17:39
door Benm
Marco Maxwell schreef: Dat was dan al even geleden. Sinds we cool en pool ( van het werkwoord poolen ) hebben toegelaten, kunnen we gerust spreken van een Engelse ziekte, met nadruk op ziek (sic)

-als je begrijpt wat sic bedoelt-

Ik prijs je positieve inslag, maar het Nederlands staat veel te veel open voor onverspeld overnemen van buitenlandse woorden om een redelijke transcriptie te kunnen handhaven.

Bij het Frans ging het vaak nog goed omdat je aan de accenten kon zien dat je het op zn Frans moest uitspreken, maar sinds die verdwijnen is het ook maar raden. (zone)

We zijn daar te halfslachtig voor vrees ik.
 
Dat ben ik wel met je eens - de transcriptie van oorspronkelijk nederlandse woorden is best goed, maar bij leenwoorden krijg je er natuurlijk een slechte transcriptie bij cadeau (kado?). 
 
De vraag is wellicht of het verstandig is leenwoorden om te katten met een nederlandse transciptie (waar dat mogelijk is) - poel, sjit, koel, skoeter, iemeel, tjillen, kompjoeter of bijvoorbeeld toch te vertalen (creditcard naar kredietkaart, zone naar gebied). 
 
Ergens denk ik dat er weinig animo voor is om dat gaan doen. Bovendien heb je woorden als 'online' waarvan de uitspraak niet fatsoenlijk in nederlandse transciptie te noteren is, en er ook geen redelijk zinnig alternatief woord is ('met internet verbonden' is onpraktisch). 
 
Taal is wat mensen daadwerkelijk gebruiken, niet van bovenaf opgelegd. Iemand die nederlands wil leren zal mogelijk wel een probleem hebben met het herkennen van de leenwoorden, al valt dat wel weer mee als die persoon engels spreekt en het gros van die woorden herkent. Uiteraard gaat ook dat wel eens mis gezien we woorden hebben die qua spelling gelijk zijn met engelse woorden maar qua betekenis soms helemaal niet. 

Re: Transcriptie van leenwoorden in de Nederlandse taal

Geplaatst: za 02 dec 2017, 00:16
door Marco Maxwell
"We" zijn niet zo snel met het aanpassen van de spelling van buitenlandse woorden

Van G.O T   trof ik aan:

______________________________________________________
Taaltip: roze/rose
Hoewel de schrijfwijze rose nog vaak voorkomt, geldt alleen roze als de juiste spelling.

Het woord rose is in de vijftiende eeuw overgenomen uit het Frans; in die taal betekent rose zowel ‘roos’ als ‘rooskleurig’. De spelling met een z komt ook al heel lang voor in het Nederlands, onder invloed van de uitspraak. In de negentiende en twintigste eeuw waren lange tijd rose én roze juist,
maar in 1995 werd rose afgeschaft._____________________________________
 
- vet is van mij,

- GOT is het Genootschap Onze Taal

- citaat is uit taaltip 1995

Re: Transcriptie van leenwoorden in de Nederlandse taal

Geplaatst: za 02 dec 2017, 02:31
door Benm
Dat is ook weer zo'n woord met een interessant leenwoord dat voor verwarring kan zorgen: Rose is wel een gangbaar woord in dagelijks gebruik, maar dan voor een soort wijn dat roze van kleur is. 
 
En er is een verschil in uitspraak: Roze als kleur spreek je uit als 'roze(h)', de wijn spreek je uit als 'roo-zee' of wellicht 'rho-zee'. 
 
Probleem is dat standaard nederlandse transcriptie niet alle mogelijke klanken mogelijk maakt, en daarbij gaat het fout bij leenwoorden zelfs je die wilt 'vernederlandsen'. Bij kleuren werkt het soms prima, bijvoorbeeld 'oranje', maar bij iets als 'lime' wordt het lastig - je zo 'laim' kunnen schrijven, maar dat ziet er heel raar uit. Andere optie is om het domweg maar 'groengeel' te noemen omdat er gewoon geen nederlands woord voor is (afgezien van limoenkleurig, maar dat impliceert weer dat iedereen weet hoe een limoen eruit ziet, en bovendien zijn die aan de buitenkant vaak eerder groen). 

Re: Transcriptie van leenwoorden in de Nederlandse taal

Geplaatst: za 02 dec 2017, 09:11
door Marco Maxwell
Het ging over roze kleur. Dat het toch eeuwen duurt voor die s verdwijnt. En dan nog houd je een lange gesloten o over En die kunnen we niet spellen.

Anders schreven we wel grovve en rozze.
"Lime" zou je lijm spellen. Net als rijm.

Re: Transcriptie van leenwoorden in de Nederlandse taal

Geplaatst: za 02 dec 2017, 11:32
door Marco Maxwell
Anecdote (echt, lagere school Delft)

Mijn zoon kwam destijds enthousiast terug van zijn eerste dag in de nieuwe schoolklas.

Zo leuk ! Er zat nu een jongen in de klas, die net zo heette als onze poes.

Mijn poezen hebben steeds keizernamen gehad. Je snapt al: De jongen heette Gijs, de poes Gaius

Maar even serieus: Nederlanders doen toch geen poging om te transcriberen ?  We nemen gewoon klakkeloos (en vaak fout) over.

Het begon in het Engels bij tram en jam al mis te gaan.

Ik denk dan: òf je schrijft tram en zegt tram, òf je schrijft en zegt jem en trem.

Maar ja, ik gebruik mijn hersens

Re: Transcriptie van leenwoorden in de Nederlandse taal

Geplaatst: za 02 dec 2017, 11:50
door physicalattraction
Benm schreef: Andere optie is om het domweg maar 'groengeel' te noemen omdat er gewoon geen nederlands woord voor is (afgezien van limoenkleurig, maar dat impliceert weer dat iedereen weet hoe een limoen eruit ziet, en bovendien zijn die aan de buitenkant vaak eerder groen). 
 
Dat is geen argument om die kleur niet zo te noemen, en ik zie al helemaal niet in waarom dat argument dan alleen in het Nederlands zou gelden. Volgens mij heet die kleur gewoon limoengroen in het Nederlands, klik.

Re: Transcriptie van leenwoorden in de Nederlandse taal

Geplaatst: za 02 dec 2017, 12:01
door Marco Maxwell
Correctie

Taalpost was nr. 1955

Re: Transcriptie van leenwoorden in de Nederlandse taal

Geplaatst: za 02 dec 2017, 12:07
door Marco Maxwell
Over groen.

Als iets limoen is, dan snap ik dat echt wel. Of aubergine. Dat groen hoort er niet achter. Dat is voor mensen die geen lemmetjes kennen. Het ís ook niet groen - evenmin als aubergine paars -.

Limoengroen is (te) letterlijk, en dus fout, vertaald.

Ik spreek te weinig Engels om te weten of dat 'green' noodzakelijk/gewenst/overbodig is.

Wat zegt een Engelse als een jurk aubergine is?

Re: Transcriptie van leenwoorden in de Nederlandse taal

Geplaatst: za 02 dec 2017, 14:35
door Rhiannon
Marco Maxwell schreef:
Wat zegt een Engelse als een jurk aubergine is?
 
Een Engelse zegt aubergine, maar een Amerikaanse zal eggplant zeggen.

Re: Transcriptie van leenwoorden in de Nederlandse taal

Geplaatst: za 02 dec 2017, 15:12
door Marco Maxwell
Guess so.

Maar kan zhij dan zeggen: "the dress I bought is aubergine"? dan wel "I'll wear my aubergine pants"

Oftewel kan aubergine of lime los als kleurig bijv.n.w worden gebruikt? In NL wel, maar in UK/GB/..?

Re: Transcriptie van leenwoorden in de Nederlandse taal

Geplaatst: za 02 dec 2017, 15:32
door Benm
In de praktijk in ieder geval wel, iets als "a salmon dress" kan prima, en impliceert echt niet dat het ding daadwerkelijk van vis gemaakt is. 

Re: Transcriptie van leenwoorden in de Nederlandse taal

Geplaatst: za 02 dec 2017, 15:43
door Rhiannon
Ja, ik zou bijvoorbeeld zeggen "I love my new aubergine dress, but the lime one does not do anything for me".