Waarom een meervoud bij 0?

Moderator: Rhiannon

Forumregels
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
Reageer
Gebruikersavatar
Berichten: 778

Waarom een meervoud bij 0?

In een treinreisplanner zag ik het volgende bij de diverse opties van een reis:
2 overstaps
1 overstap
0 overstaps

Dat kun je ook bij voorwerpen of dieren zien:
2 kippen, 1 kip, 0 kippen
Waarom gebruikt men voor 'niets', 0,
toch een meervoud als 'overstaps' of 'kippen'?

Gebruikersavatar
Berichten: 10.563

Re: Waarom een meervoud bij 0?

Bij taal geldt vaak “het is zoals het is, omdat het zo is.”

Ik zou me eerder druk maken over “overstaps”.

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 51.269

Re: Waarom een meervoud bij 0?

nog een fenomeen aan toevoegen: tweeënhalve kip

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 5.541

Re: Waarom een meervoud bij 0?

Vreemd is ook het enkelvoud in: 1/4 appel, 1/3 appel, 1/2 appel, anderhalve appel, tweeënhalve appel, tegenover het meervoud bij de decimale versie: 0,25 appels, 0,33 appels, 1,5 appels, 2,5 appels.

Gebruikersavatar
Berichten: 7.463

Re: Waarom een meervoud bij 0?

Lijkt de situatie bij 0 kippen meer op de situatie bij 1 kip, of op die bij 2, 3, 4, ... kippen? Als je "0 kip" zou zeggen lijk je daarmee aan te geven dat je geen kippen hebt aangetroffen (wat in dat geval ook correct is), maar het gebruik van "0 kip" wekt wel de onterechte suggestie dat je bij het tellen toch in zekere zin één kip hebt aangetroffen (namelijk de 0de kip). Door de uitdrukking "0 kippen" te gebruiken voorkom die verwarring met de 0de kip. De situatie met precies één kip is uniek en daarom zegt men alleen dan "1 kip". Ook bij een negatief aantal kippen (bijvoorbeeld wanneer men die aan iemand verschuldigd is) spreekt men over -1 kippen, -2 kippen, etc.

Maar dit is meer een logische verklaring. De precieze taalkundige achtergrond weet ik niet.

Gebruikersavatar
Berichten: 7.463

Re: Waarom een meervoud bij 0?

jkien schreef: di 24 dec 2019, 09:39 Vreemd is ook het enkelvoud in: Piet heeft 1/4 appel, 1/3 appel, 1/2 appel, anderhalve appel, tweeënhalve appel, tegenover het meervoud bij de decimale versie: Klaas heeft 0,25 appels, 0,33 appels, 1,5 appels, 2,5 appels.
Jan van de Velde schreef: di 24 dec 2019, 09:37 nog een fenomeen aan toevoegen: tweeënhalve kip
Zodra je door het gebruik van decimale breuken aangeeft de sfeer van het telbare te verlaten kiest men kennelijk voor het veilige "appels"? Gewone breuken zijn via hun geheeltallige teller en noemer nog geassocieerd met telbare aantallen en krijgen dus een uniforme behandeling alsof het om enkelvouden gaat. Men had ook kunnen kiezen voor 1/4 appels, etc. maar dan zou je ook hebben "4/4 appels" wat dan weer botst met "1 appel".

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 9.964

Re: Waarom een meervoud bij 0?

Misschien wegens
0 kippen - er zijn geen kippen ["er is geen kip" betekent weer iets anders ;) ]
1 kip - er is een kip
2 kippen - er zijn twee kippen?

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 4.361

Re: Waarom een meervoud bij 0?

In het Nederlands zegt men inderdaad één kip, twee kippen, drie kippen, maar ook nul kippen, niet nul kip. Na een hoofdtelwoord wordt een zelfstandig naamwoord altijd als meervoud uitgedrukt. Nul is niet de uitzondering, maar een.

Genootschap Onze Taal zegt dit:


Het is één boek en twee boeken; waarom is het dan nul boeken en niet nul boek?

Over het zelfstandig naamwoord na hoofdtelwoorden zegt de Algemene Nederlandse Spraakkunst (ANS, 1997) alleen dit: "Bepaalde hoofdtelwoorden (behalve één) worden gewoonlijk gecombineerd met substantieven in het meervoud, bijv.: nul punten, honderd stoelen, zeven tafels, dertien ongelukken". Hieruit blijkt dat niet nul de uitzondering is, maar één.

Overigens: na breukgetallen staat het zelfstandig naamwoord in het enkelvoud; we zeggen bijvoorbeeld zeven en een half koekje. Taal en logica hebben soms weinig met elkaar te maken.
Overigens is dit onderwerp al eerder behandeld op WSF. Zie hier.

Technicus
Berichten: 1.161

Re: Waarom een meervoud bij 0?

Je zou “Tweeëhalve kip” kunnen lezen als “twee kippen en een halve kip”. Waarbij je de eerste “kippen” laat vervallen door de samentrekking.

Gebruikersavatar
Berichten: 4.320

Re: Waarom een meervoud bij 0?

Jan van de Velde schreef: di 24 dec 2019, 09:37 nog een fenomeen aan toevoegen: tweeënhalve kip
Op zich zelf is een halve kip al een biologisch wonder. :)

Berichten: 12.262

Re: Waarom een meervoud bij 0?

Marko schreef: di 24 dec 2019, 08:46 Bij taal geldt vaak “het is zoals het is, omdat het zo is.”
Op zich wel, maar het is wel grappig dat dit fenomeen in andere talen ook terug komt, pakweg engels, inclusief de situatie waarbij 0 dezelfde behandeling krijgt als 2 of 3, en 1 de uitzondering is.

Interssant geval is ook: "-1 kip", of is het toch "-1 kippen"?

Breuken zijn gemeen: is het "acht kwart kip"? :)

Berichten: 151

Re: Waarom een meervoud bij 0?

tempelier schreef: di 24 dec 2019, 14:31
Jan van de Velde schreef: di 24 dec 2019, 09:37 nog een fenomeen aan toevoegen: tweeënhalve kip
Op zich zelf is een halve kip al een biologisch wonder. :)
Tenzij ze op de pan ligt. :)

Reageer