Is dit een goede zin?

Moderator: Rhiannon

Forumregels
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
Reageer
Berichten: 5

Is dit een goede zin?

Ik bel met mijn moeder elke dag.
of
Ik bel mij moeder elke dag.

Gebruikersavatar
Berichten: 7.463

Re: Is deze een goede zin?

Ik zou schrijven:

"Ik bel elke dag met mijn moeder."

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 4.348

Re: Is deze een goede zin?

Ook mogelijk is: Ik bel mijn moeder elke dag.

Gebruikersavatar
Berichten: 821

Re: Is deze een goede zin?

In de tweede zin is "mij" een persoonlijk voornaamwoord, maar dat moet een bezittelijk voornaamwoord zijn. "mijn".
"Ik bel mijN moeder elke dag."
Dat is een correcte zin. Inhoudelijk ben jij hier degene die jouw moeder belt.
Dit is een veelgemaakte fout, en komt toch wel slordig over. Zie "me" als in: "Ik pak me fiets" tegenover het juiste: "Ik pak mijn fiets."
https://onzetaal.nl/taaladvies/bezittel ... rnaamwoord

Voor de eerste zin kan ik niet direct vinden of het echt taalkundig fout is. De belangrijkste regel is dat er niks tussen de persoonsvorm en het onderwerp staat. In die zin is dat: "ik bel"
Zoals de anderen al aangeven is het wel wat ongebruikelijk en lijkt niet heel lekker te lopen. Het is zeker een ongebruikelijke zin.
Inhoudelijk is er niet gegeven wie de ander opbelt.


Je titel moet zijn:
Is dit een goede zin?
of
Is deze zin goed?

Opmerking moderator

edit: topictitel gewijzigd
De dit/deze/die/dat fouten zijn kenmerkend voor mensen met een migratieachtergrond. Maar wees gerust, ik heb in dit stukje tekst ook een werkwoord vermeden zodat ik niet hoefde uit te zoeken of het met -d of -dt was.

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 4.348

Re: Is deze een goede zin?

kwasie schreef: za 24 okt 2020, 00:24 Maar wees gerust, ik heb in dit stukje tekst ook een werkwoord vermeden zodat ik niet hoefde uit te zoeken of het met -d of -dt was.
Ook -d/-dt is op zich eenvoudig. Je neemt dan de stam van het werkwoord en bepaalt of er wel of geen -t achter komt. (De stam van een werkwoord vind je door van het hele werkwoord -en af te halen. Wat dan rest, is de stam. De stam van worden is word-, de stam van leiden is leid-, de stam van houden is houd-, enz.).

Als je nu zeker wilt zijn of er een -t achter de stam moet worden geplaatst, kijk je hoe het bij het werkwoord 'lopen' gaat. Dat is het simpelste, want die vervoeging volgt alle regels zonder je zorgen te maken of er wel of geen -d of -dt in zit:

ik loop/loop ik
jij loopt/loop jij
u loopt/loopt u
hij/zij/het loopt/loopt hij/zij/het
wij lopen/lopen wij
jullie lopen/lopen jullie
zij lopen/lopen zij

Aangezien, zoals boven gemeld, de stam van worden word- is, want je hebt daar de -en afgehaald, vervoeg je dat werkwoord als volgt:

ik word-
jij word-t
u word-t
hij/zij/het word-t
wij word-en
jullie word-en
zij word-en

Om een voorbeeld aan te halen van een van jouw eigen berichten, Kwasie,
kwasie schreef: vr 23 okt 2020, 15:36 ... Het kan bijvoorbeeld zijn dat met een constante doorspoeling van bloed, er nauwelijks iets veranderd aan de longen.
De stam van veranderen is verander-, het gaat hier om 3e persoon enkelvoud, dus bij lopen zou het zijn 'hij loopt', dus is het hier 'er verander-t'. Wees gerust, ik heb het even voor je veranderd (hier wel met -d, want het gaat hier om een voltooid deelwoord van een zwak werkwoord dat niet tot de groep van 't kofschip hoort).


Zie verder voor werkwoordvervoeging:
https://onzetaal.nl/taaladvies/d-t-of-dt/
https://onzetaal.nl/taaladvies/stam-van-het-werkwoord/
https://www.taalwinkel.nl/werkwoordspel ... dige-tijd/

Zie verder voor voltooid deelwoord:
https://www.taalwinkel.nl/werkwoordspel ... deelwoord/
https://www.taal-oefenen.nl/instruction ... eelwoorden

Berichten: 5

Re: Is deze een goede zin?

Hartelijk dank. Heel duidelijk.
Nog een vraag.
Waar kan ik alle betekenissen van het woord "wel" vinden?

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 4.348

Re: Is deze een goede zin?

Dimar schreef: wo 28 okt 2020, 00:38 Waar kan ik alle betekenissen van het woord "wel" vinden?
Om de betekenis(sen) van een woord te vinden kun je in Van Dale kijken, zowel in het gewone woordenboek als in het gratis online woordenboek. Ook op betekenis-definitie.nl kun je dit vinden. Hieronder de links naar de betekenissen van 'wel'.

https://www.vandale.nl/gratis-woordenbo ... ekenis/wel
https://www.betekenis-definitie.nl/wel

Berichten: 5

Re: Is deze een goede zin?

Ik heb al deze linken gekeken.
Zijn deze al compleet? Of moet ik nog opzoeken?

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 4.348

Re: Is deze een goede zin?

kwasie schreef: za 24 okt 2020, 00:24
Je titel moet zijn:
Is dit een goede zin?
of
Is deze zin goed?

De dit/deze/die/dat fouten zijn kenmerkend voor mensen met een migratieachtergrond. Maar wees gerust, ik heb in dit stukje tekst ook een werkwoord vermeden zodat ik niet hoefde uit te zoeken of het met -d of -dt was.
Wil je een aanwijzend voornaamwoord gebruiken dat verwijst naar een zelfstandig naamwoord, zijn er twee opties. Je verwijst naar een zelfstandig naamwoord dat als lidwoord 'de' heeft (een zogenaamd de-woord) of het gaat om een zelfstandig naamwoord dat als lidwoord 'het' heeft. In het eerste geval gebruik je 'deze' of 'die', in het tweede geval 'dit' of 'dat'.
Deze en dit gebruik je voor iets dat dichtbij is, terwijl die en dat worden gebruikt als het gaat om iets dat verder weg staat.

Hoe weet je of een woord een de-woord of een het-woord is?

Het Nederlands kent twee bepaalde lidwoorden: het als het gaat om onzijdige woorden en de voor mannelijke en vrouwelijke woorden. Als Nederlands je moedertaal is, dan weet je meestal gevoelsmatig of een woord de of het krijgt. Maar veel mensen met een migratie-achtergrond moeten dit gewoon uit hun hoofd leren. Over het algemeen kun je het volgende aanhouden:

Het-woorden zijn de volgende woorden:

verkleinwoorden: het jongetje, het meisje
landen en plaatsen: het vissersdorp Katwijk, het grote Frankrijk
metalen: het goud, het zilver
sporten en spellen: het tennis, het bridgen
stofnamen: het brood, het hout
talen: het Nederlands, het Duits
windrichtingen: het noorden, het zuiden
woorden met twee lettergrepen die beginnen met be-, ge-, ver- en ont-: het bedrijf, getal, verstand en ontzag
woorden die eindigen op -isme, -ment, -sel en -um: het socialisme, het instrument, het kapsel en het museum

Het bovenstaande gaat om enkelvoud. In het meervoud krijgen alle zelfstandige naamwoorden het lidwoord de.

De-woorden zijn de volgende woorden:

vruchten, bomen en planten: de appel, de berk, de roos
rivieren en bergen: de Rijn, de Mont Blanc
cijfers en letters: de twee, de k, de tussen-n
woorden die personen aanduiden: de minister, de dame, de smid, uitzonderingen: het Kamerlid.


Lees verder hier voor het bepalen of het gaat om een de- of een het-woord, en daarna hier om te weten welk aanwijzend voornaamwoord gebruikt moet worden.

Berichten: 5

Re: Is deze een goede zin?

Hartstikke bedankt!

Nu gaat mijn vraag over het woord "wel".
Ik heb door u aangegeven linken gekeken.
Zijn ze compleet of ik moet verder opzoeken?

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 4.348

Re: Is deze een goede zin?

Dimar schreef: wo 28 okt 2020, 20:50 Ik heb door u aangegeven linken gekeken.
Zijn ze compleet of ik moet verder opzoeken?
Volgens geven de links alle betekenissen van het woord 'wel', maar het kan natuurlijk nooit kwaad om verder te kijken/zoeken of te klikken op interessante verwijzingen. Zo leert men heel wat.

Zeker op de site van de taaladviesdienst staan heel veel belangwekkende zaken en antwoorden op vragen op het gebied van de Nederlandse taal.

Berichten: 5

Re: Is deze een goede zin?

Heel dank.

Welke zin is correct:

Ik ga op de volgende week naar school.
en
Ik ga in de volgende week naar school.

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 4.348

Re: Is deze een goede zin?

Geen van tweeën. De juiste manier om dit te zeggen is:

Ik ga (de) volgende week naar school.

De zin met 'op' is helemaal ongebruikelijk in het Nederlands; als je 'in' gebruikt, dan ga je gedurende de volgende week naar school gaat, maar dan gaat het eigenlijk maar om een keertje.

Gebruikersavatar
Berichten: 63

Re: Is dit een goede zin?

Grammatica is vrij moeilijk en de woordvolgorde of zinsdeelvolgorde is niet zo eenvoudig in het Nederlands.

Op veel plaatsen zul je terugvinden dat bij de 'bijzinnen' deze volgorde van belang is:

Tijd + Wijze + plaats.

Op https://www.dutchgrammar.com/nl/?n=WordOrder.08 vond ik echter een uitgebreidere volgorde, want je gebruikt ook LV (lijdend voorwerp) "mijn moeder" of je gebruikt een bijkomende voorzetselbepaling 'met mijn moeder'

1. Correcte schrijfstijl is 'iemand bellen'. Bellen is een zeer actief en direct werkwoord, sterker dan het uit het Engelse tele+foneren (op afstand geluid zenden/ontvangen).

'ik bel met mijn moeder elke dag' zou zo worden 'ik bel mijn moeder elke dag'.

2. Wil je toch 'met' gebruiken, dan is het geen lijdend voorwerp maar, verwarrend genoeg een voorzetselbepaling (op/voor/bij/naar... en geldt die volgorde van de bijzinnen voor al deze)

"ik bel elke dag met mijn moeder" is dan juist. "ik bel" is hoofdzin en "elke dag" bepaling van tijd" en "met mijn moeder" de tweede bijwoordelijke bepaling/bijzin.

3. Ik vermoed dat ook je tweede vorm "mij moeder" gewoon een typfout behelst: "mijn moeder". Dit is grammatica niet in zinsontleding maar in woordontleding: Moeder = zelfstandig naamwoord, zaaknaam, of wat het door de tijd heen ook allemaal genoemd werd en wordt, en wel belangrijk is "mijn" moeder wordt dan een persoonlijk voornaamwoord om dat te verduidelijken wiens (verouderde vorm, weet ik) moeder het betreft, eigenlijk zoals je een bijvoeglijk naamwoord zou catalogeren: behorend bij een zelfstandig naamwoord.

Maar de tijdsbepaling kan ook vooraan, en daar is het Nederland dan wel tolerant in: "Elke dag, bel ik mijn moeder." De komma is niet nodig, maar niet verboden om het extra duidelijk te maken. Dan kan ook "Mijn moeder, bel ik elke dag." Op die manier kun je zelf aanduiden waar jij nu belang aan hecht: Dat je veel belt, maar dat je jouw moeder elke dag belt, of dat je net "elke dag" je moeder belt.

Meest logische voor taalkundigen is de vorm zoals vermeld
"Ik bel mijn moeder elke dag." of meer spraaksgewijs, misschien moderner "Ik bel elke dag met mijn moeder."

Bekijk toch even de bijzinnen op de link en onthoud

PV + werkwoord + LV + MV (aan/voor) "geheel van bijzinnen" + eventueel voltooid deelwoord om af te sluiten.

Ik heb gebeld.
Ik heb LV "tijd + manier + plaats" gebeld.

Voor meewerkend voorwerp EN lijdend voorwerp even een voorbeeld:

"Ik zou 100 EUR aan jou meteen via PayPal online willen overschrijven."

Toch zul je veel mensen vinden die de zogezegd juiste volgorde van deze hele complexe zin waar ik van alles probeerde bij te halen, in veel andere volgordes zien verschijnen.

Dit is overigens onder invloed van het Engels heel sterk aan het veranderen! Dus binnen tien jaartjes, is deze informatie misschien weer te klasseren als van 'deze oude zak van 55 jaartjes'.

Geniet ervan +je

Reageer