Gelijktijdigheid

[Professor Puntje]

Wat Einstein in zijn boekje aangeeft is dat gelijktijdigheid niet langer een vanzelfsprekend begrip is wanneer je het idee van een absoluut ruststelsel (dat bijvoorbeeld door Lorentz werd geprefereerd) opgeeft. En daar heeft Einstein gelijk in. Voor zijn relativiteitstheorie moest hij daarom zelf een definitie van gelijktijdigheid geven. Die definitie is dus een afspraak, we noemen twee gebeurtenissen in zijn theorie precies dan gelijktijdig wanneer ze aan die gekozen afspraak voldoen. Je kan niet bewijzen dat een afspraak goed of fout is, maar in het gebruik zal wel vanzelf blijken of de afspraak handig of onhandig is.

[HenkB]

Einstein heeft gezegd dat met de relativering der gelijktijdigheid 'iedere waarnemer gelijkgerechtigd is voorwat betreft het doen van uitspraken vanuit zijn eigen referentie systeem' het universele nu is vernietigd. M.a.w. een 'universeel nu' is niet aantoonbaar. Gelijktijdigheid wordt bepaald door de sneldheid en positie van de waarnemer.
 
Henk

[VDammer]

Gelijktijdigheid wordt bepaald door de sneldheid en positie van de waarnemer.
 
Henk

Dit is niet helemaal correct.
'Snelheid' is ook een relatief begrip. Er is geen bewijs dat kan aantonen dat je zelf beweegt. Een waarnemer beschouwd daarom zijn eigen referentiesysteem als stilstaand en de omgeving beweegt tov dat referentiesysteem.
Het is dan ook dom om bijvoorbeeld een oefening te maken waarin een "bewegende waarnemer met een verkorte meetlat meet". Want in werkelijkheid gebeurt dit nooit. De 'bewegende' waarnemer staat eigenlijk stil en meet met een normale niet gekrompen meetlat. Een treinreiziger in de trein meet met een niet-verkorte meetlat het treinstation dat naast hem voorbijschiet. Twee tenopzichte van elkaar bewegende waarnemers meten dus elk met een niet verkorte meetlat (en niet trager tikkende klok.
De fout die vervolgens gemaakt wordt is dat indien er twee gebeurtenissen voor een waarnemer gelijktijdig plaatsvinden, dan is dat voor de andere waarnemer ook zo (omdat ze dus elk in hun eigen ref systeem met normale klokken en meetlatten meten). Maar die redenring gaat niet op. Daarom zijn Loedel diagrammen zo nuttig, veelnuttiger dan Minkowski diagrammen. Je werkt met assenstelsel waar de eenheden overal even groot zijn en dan merk je hoe wederzijds klokken trager tikken, meetlatten korter worden gemeten, en gelijktijdigheid relatief is.
Helaas heb ik reeds veelvuldig moeten vastellen dat vooral wiskundig ingestelde forumleden het nut en dus de waarde van zo'n diagrammen schromelijk onderschatten om tot een correct 4D ruimtetijd inzicht te komen. .