Pagina 1 van 2

Zonnecollectoren voor verwarming: lood om oud ijzer?

Geplaatst: do 11 jul 2019, 18:08
door michie1
Hoi, ik was aan het nadenken over verduurzaming van huizen in het algemeen.

In een Nederlands huis van voor 1980 (nageisoleerd of niet) is verwarming waarschijnlijk de grootste oorzaak van energiegebruik.

Zonnecollectoren zetten zonnestraling om in hitte, ipv. electriciteit. Op die manier halen ze meer energie uit zonlicht per vierkante meter dan PV-panelen.

Nog los van practische discussies over LTV-verwarmingen e.d, heb ik de vraag:

Als je zonnecollectoren op het dak van een woonhuis zet, 'verlies' je dan niet de energie die anders je dak had verwarmd?

Dakpannen worden immers ook warm, en als de schil van je huis warm wordt, is verlies je minder warmte door het dak (ongeacht isolatie).

Bestaat het voordeel van zonnecollectoren er dan voornamelijk uit dat ze minder warmte reflecteren en uitstralen dan dakpannen? Of mis ik nog een ander fenomeen waardoor ze veel meer warmte kunnen leveren?

Re: Zonnecollectoren voor verwarming: lood om oud ijzer?

Geplaatst: do 11 jul 2019, 20:06
door Jan van de Velde
michie1 schreef: do 11 jul 2019, 18:08
Dakpannen worden immers ook warm, en als de schil van je huis warm wordt, is verlies je minder warmte door het dak (ongeacht isolatie).
niet "ongeacht isolatie": bij een fatsoenlijk geïsoleerd dak wordt die pan wel warm, maar zal die warmte maar zeer mondjesmaat door het dak dringen. De langsstromende koude buitenlucht neemt dus het leeuwendeel van die warmte mee. Maar ook bij een ongeïsoleerd dak is dat profijt zeer beperkt: onder je pannen zit nog een soort van "spouw" van een paar centimeter, die bovendien bewust zo luchtlek is als een mandje (dat dakbeschot moet ruim kunnen ventileren). Opwarming van je dakbeschot, in een koude buitenlucht, zal dus zeer beperkt zijn.
En verder, de warmte die dan nog doordringt komt terecht op een plek waar niemand die nodig heeft: op zolder.....

Re: Zonnecollectoren voor verwarming: lood om oud ijzer?

Geplaatst: do 11 jul 2019, 20:50
door ammedee
Met collectoren kan je inderdaad meer warmte opnemen maar met PV kan je de opgenomen KW vermenigvuldigen met de cop van een warmtepomp wanneer je die gebruikt.
Bovendien heb je tijdens de steeds meer warmere dagen geen nut aan een collector

Re: Zonnecollectoren voor verwarming: lood om oud ijzer?

Geplaatst: do 11 jul 2019, 22:02
door michie1
Jan van de Velde schreef: do 11 jul 2019, 20:06 niet "ongeacht isolatie": bij een fatsoenlijk geïsoleerd dak wordt die pan wel warm, maar zal die warmte maar zeer mondjesmaat door het dak dringen. De langsstromende koude buitenlucht neemt dus het leeuwendeel van die warmte mee. Maar ook bij een ongeïsoleerd dak is dat profijt zeer beperkt: onder je pannen zit nog een soort van "spouw" van een paar centimeter, die bovendien bewust zo luchtlek is als een mandje (dat dakbeschot moet ruim kunnen ventileren). Opwarming van je dakbeschot, in een koude buitenlucht, zal dus zeer beperkt zijn.
En verder, de warmte die dan nog doordringt komt terecht op een plek waar niemand die nodig heeft: op zolder.....
In de winter is warmte vooral bezig door het dak naar buiten te dringen. Daarom vraag ik me af of de zonnewarmte die het dak opvangt en vasthoudt mag worden afgetrokken van de warmte die een huis toch al continu verliest. Zonnewarmte die het dak niet opvangt als je er zonnecollectors op plaatst.

Re: Zonnecollectoren voor verwarming: lood om oud ijzer?

Geplaatst: vr 12 jul 2019, 01:06
door Benm
Zo'n zonneboiler geeft je de keuze, waar je die bij een gewoon dak niet hebt.

Op een zonnige maar koude dag, waarom je verwarming wilt gebruiken, dragen zonovergoten dakpannen wel een beetje bij aan het opwarmen van een huis. Dat is echter niet heel veel, gezien er vooral isolatie is om te voorkomen dat je warmte verliest door het dak onder andere omstandigheden: niet-zonnige koude dagen en alle koude nachten.

Een zonneboiler kun je in- en uitschakelen. Wanneer je omstandigheden hebt dat het water er kouder uit komt dan het erin gaat, bijvoorbeeld in een winterse nacht, gebruik je het systeem niet. Als je een dag hebt dat het netto wel opwarmt dan gebruik je het wel - dat kan een (relatief aan comfortabele) koude maar zonnige dag zijn, denk bijvoorbeeld aan pakweg maart tot mei en september en oktober.

Overigens worden dergelijke zonneboilers vaak niet voor verwarming van het huis gebruikt, maar voor verwarming van water voor bijvoorbeeld de douche. Je ziet dit soort systemen relatief veel in landen waar geen aardgasnetwerk is en men warm water moet stoken op electriciteit of bijvoorbeeld tanks propaan.

Praktisch krijg je dan een situatie waarbij je op een zonnige winterdag je boiler kunt vullen met water dat in het solar systeem een stukje is 'voorverwarmd', bijvoorbeeld van 15 graden uit de kraan naar 35 graden, en je de rest van de opwarming alsnog met gas of electra doet om een temperatuur van zeg 70 of 80 graden heet water te behalen. In de zomer haal je die temperatuur mogelijk zonder bij te hoeven stoken.

Re: Zonnecollectoren voor verwarming: lood om oud ijzer?

Geplaatst: zo 14 jul 2019, 11:43
door michie1
Akkoord. Mijn gedachte was dat zwarte dakpannen ook een mooie bijdrage aan de verwarming van een huis zouden kunnen leveren. Maar als het dakbeschot goed moet ventileren zullen deze door geleiding wel snel hun warmte weer aan de koude buitenlucht afstaan.

De practische beperkingen van zonnecollectoren zijn natuurlijk jammer; er wordt wel warmte opgevangen en opgeslagen in de winter, maar het bereikte temperatuurverschil is te klein om het (zonder allerlei ingrepen) te gebruiken voor ruimteverwarming.

Re: Zonnecollectoren voor verwarming: lood om oud ijzer?

Geplaatst: zo 14 jul 2019, 14:18
door Jan van de Velde
Als je dat effect te beperkt vindt, dan kun je nagaan hoe beperkt dat effect van die zwarte dakpannen is als daar ook nog eens een pak isolatie onder zit, én die warmte dan ook ook nog eens terechtkomt waar hij eigenlijk niet zo nodig is. Want dat heb je dan met zonnecollectoren weer niet, die brengen de warmte ongehinderd naar binnen, naar een nuttige plek (warmwatervoorziening) en daar heb je dan bovendien ook nog eens 's zomers plezier van.

Maar hoe dan ook, voor een beetje efficiënte ruimteverwarming moet je warmte eigenlijk langdurig kunnen opslaan. En dat kan voor een los huishouden financieel nooit uit.

Re: Zonnecollectoren voor verwarming: lood om oud ijzer?

Geplaatst: zo 14 jul 2019, 18:05
door Benm
Voor ruimteverwarming heeft het inderdaad weinig zin - feitelijk zou je nog beter een groot dakraam van HR+++ glas kunnen plaatsen: de zon verwarmt dan direct de ruimte, als dat een slaapkamer oid is is dat nuttige warmte. Het glas isoleert ondertussen net zo goed, zo niet beter, dan de rest van het dak, dus die warmte kan er niet meer uit. Voila: een broeikas.

Als je er ook een zonnescherm bij plaatst kun je dat dicht zetten als je het donker wilt hebben, en als het onaangenaam warm wordt in de zomer (dat gaat zeker gebeuren zij zo'n constructie).

Re: Zonnecollectoren voor verwarming: lood om oud ijzer?

Geplaatst: zo 14 jul 2019, 19:12
door Pinokkio
Het glas isoleert ondertussen net zo goed, zo niet beter, dan de rest van het dak
Voor de volledigheid: triple glas (R-waarde ≈ 1,5 m2.K/W) isoleert aanmerkelijk beter dan een ongeisoleerd pannendak (R-waarde ≈ 0,3 m2.K/W) maar niet beter, waarschijnlijk zelfs slechter, dan een geisoleerd pannendak.

Een pannendak met 3 cm PIR, of 5 cm glaswol of piepschuim, heeft dezelfde R-waarde als triple glas.

Re: Zonnecollectoren voor verwarming: lood om oud ijzer?

Geplaatst: zo 14 jul 2019, 20:25
door michie1
En aangezien volgens het bouwbesluit nieuwe woningen een dak met een R-waarde van 6(!) of hoger moeten hebben is een glazen dak waarschijnlijk niet de oplossing voor een lagere gasrekening.

Maar het doel is inderdaad om warmte op te nemen, maar niet meer terug af te staan. Zonnecollectoren lossen dit op met vacuumbuizen, dus als je een dak van vacuumbuizen zou kunnen maken lukt het misschien wel.

Re: Zonnecollectoren voor verwarming: lood om oud ijzer?

Geplaatst: zo 14 jul 2019, 22:45
door Benm
Het hangt inderdaad wel van de isolatie af - bij nieuwbouw zal die stukken beter zijn dan bij een ouderwets 'afgetimmerd' pannendak. Anderzijds levert zo'n raam wel een boel extra warmte aan de randen van het stookseizoen. Zit je ergens begin maart (en een dak op het zuiden etc) heb je het toch al snel over >1 kWh/m2 per dag gemiddeld (dwz gemiddeld over alle dagen, zonnige en bewolke samen).

Op zich lijkt me het wel interessant om het verschil te zien over een heel jaar tussen wel geen "dakraam" van zeg 3 vierkante meter. Op de korte dagen is het een nadeel, maar bij langere dagen een voordeel.

Re: Zonnecollectoren voor verwarming: lood om oud ijzer?

Geplaatst: ma 15 jul 2019, 10:42
door michie1
Het verlies door het dakraam is makkelijk uit te rekenen als we het griebelbegrip 'graaddagen' gebruiken. Als we tripel glas (U 0,7) afzetten tegen een goed geisoleerd dak (U 0.16), dan zou het energieverlies ~ 38Wh per graaddag zijn, dus met 2600 graaddagen 100 kWh per jaar.

De opbrengst van een dakraam vind ik moeilijker te schatten; je moet dan weten wat de opbrengst is op dagen dat je moet bijverwarmen (extra warmte in de zomer is namelijk ongewenst). Maar als dat 3kWh per dag is zou het wel eens uit kunnen komen inderdaad.

Re: Zonnecollectoren voor verwarming: lood om oud ijzer?

Geplaatst: ma 15 jul 2019, 14:39
door Pinokkio
De discussie over voordeel van zonneboilers versus zonnepanelen is al oud en de meningen verdeeld. Beide partijen proberen elkaar met getallen te overtuigen. Deze blogger gelooft er niet in: https://www.huisenergieneutraalmaken.nl ... nneboiler/

Persoonlijk denk ik dat men z'n geld beter in aandelen kan steken van bedrijven die zonneboilers verkopen dan hun produkten te kopen. Als salderen afgeschaft wordt geldt dat waarschijnlijk ook voor zonnepanelen (PV).

Re: Zonnecollectoren voor verwarming: lood om oud ijzer?

Geplaatst: ma 15 jul 2019, 15:10
door Benm
Voor het verwarmen van je huis heeft het in nederland inderdaad weinig zin. Voor warm tapwater mogelijk wel, dat heb je zomers ook nodig. De reden dat je ze in nederland weinig ziet: centraal aardgas netwerk dat relatief goedkoop methaan aflevert, dat ook gebruikt wordt voor de verwarming (combiketel).

Als je naar landen kijkt zonder centraal aardgas, waarbij tapwater verwarmd wordt middels tanks propaan/butaan of zelfs electriciteit zie je meer zonneboilers: daar heb je direct een hoop profijt van het voorwarmen in de winter en in ze zomer hoef je mogelijk helemaal niets bij te stoken.

In hele warme (en zonnige) landen is het weer nuttiger om PV aan te leggen, zelfs als je niet kunt salderen: de hebt de meeste stroom nodig voor de airco als de zon schijnt, dus een vrijwel ideale match. Met een paar kWh opslag heb je ook genoeg voor de nacht.

Re: Zonnecollectoren voor verwarming: lood om oud ijzer?

Geplaatst: di 16 jul 2019, 18:19
door michie1
Pinokkio schreef: ma 15 jul 2019, 14:39 Persoonlijk denk ik dat men z'n geld beter in aandelen kan steken van bedrijven die zonneboilers verkopen dan hun produkten te kopen. Als salderen afgeschaft wordt geldt dat waarschijnlijk ook voor zonnepanelen (PV).
De discussie over kosten van voorzieningen is op zich voor de haalbaarheidsvraag interessant, maar bemoeilijkt de discussie wel omdat je ineens moet gaan rekenen met energieprijzen (electriciteit is nu nog drie keer zo duur als gas, maar blijft dat zo?) en de kosten voor particulieren tov. de kosten voor de samenleving, en ook nog allerhande overheidsmaatregelen met twijfelachtige houdbaarheid (op het moment wordt uit mijn belastingen en energierekening subsidie voor mijn buurman met zonnepanelen betaald omdat hij stroom levert op een moment dat niemand het wil hebben)

Dat we in de zomermaanden geen tekort aan energie (en warmte) zullen hebben is al duidelijk. Energiebesparing of opwekking zet in mijn ogen vooral zoden aan de dijk als het iets oplevert in de koude, donkere wintermaanden.

Zonnecollectoren wekken in de wintermaanden energie op, en ook nog eens in de juiste vorm (warmte!) Het verschil is alleen niet groot genoeg om bruikbaar te zijn voor huisverwarming. Zijn er geen systemen denkbaar die met het 15-20 graden water dat een zonnecollector in de winter levert toch nog binnenshuis warmte kunnen afgeven?