Verandering van symbool voor spanning van V naar U

Moderator: physicalattraction

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 3.505

Re: Verandering van symbool voor spanning van V naar U

Zelf heb ik indertijd op de mavo bij natuurkunde het symbool U voor spanning leren kennen, In Hammers (uit het Duits vertaalde) Vademecum van de natuurkunde komt hetzelfde symbool voor, maar toen ik de laatste 2 jaar havo deed gebruikten we de methode van Schweers en Van Vianen, waarin het symbool V voor spanning gebruikt werd. Het Repetitieboek natuurkunde vwo uit 1978 gebruikt voor spanning ook het symbool V en voor energie het symbool U.
"Mathematics is a gigantic intellectual construction, very difficult, if not impossible, to view in its entirety." Armand Borel

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 5.525

Re: Verandering van symbool voor spanning van V naar U

Ik vroeg me nog af of er misschien een gelijkmakende invloed was vanuit scheikunde, een andere sectie in Binas. Maar bij scheikunde zijn de symbolen in 1998 niet veranderd, de wet van Nernst: V = V0 + (0,059/n) log [Ox]/[Red] wordt nog altijd geschreven met een V (sinds de eerste druk van 1977).

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 9.904

Re: Verandering van symbool voor spanning van V naar U

...waardoor ik me nogmaals afvraag of er wel een voorgeschreven/aanbevolen lijst met symbolen voor grootheden is, zoals die er wel is voor SI-eenheden.

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 5.525

Re: Verandering van symbool voor spanning van V naar U

Wie zou het gezag hebben voor het opstellen van zo een voorschrift/aanbeveling? Vermoedelijk de examencommissie (destijds CEVO, nu CvTE) die namens de overheid over de examens gaat. Het enige wat op internet nu nog terug te vinden is over de verandering van de symbolen zijn de oude examens waarin de symbolen gebruikt worden. Een toelichting op de gemaakte keuzes is niet meer te vinden.

Bij de onderwijsvernieuwing van 1998 overlegde de examencommissie vermoedelijk achter de schermen met de schoolboekenschrijvers, -uitgevers en de Binas-commissie van de NVON. Bij elke editie van Binas stond in het voorwoord dat Binas in goed overleg met de CEVO en de NVON tot stand was gebracht, en dat het gebruikt mocht worden bij de centrale eindexamens. In de praktijk is Binas de enige duidelijke lijst van aanbevolen symbolen voor Nederlandse scholen.

Een recente aanpassing van de 'examensyllabus', dat is de specificatie van de examenstof, laat zien hoe het in principe gaat. De CvTE maakt de nieuwe syllabus en publiceert een verantwoordingsdocument waarin de gemaakte keuzes worden toegelicht. Misschien is dat document over een jaar of tien ook verdwenen.

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 51.259

Re: Verandering van symbool voor spanning van V naar U

Xilvo schreef: zo 29 nov 2020, 13:54 een voorgeschreven/aanbevolen lijst met symbolen voor grootheden
bij mijn weten wel aanbevolen, maar niet voorgeschreven (i.t.t. tot de symbolen voor eenheden) .
Alleen, ik kan dat zo gauw nergens expliciet terugvinden :(

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 7.933

Re: Verandering van symbool voor spanning van V naar U

Ik kon me eigenlijk alleen U = I x R herinneren. Maar omdat ik niet helemaal zeker was even wat studieboeken van zolder geplukt. Deze boeken zijn uit de jaren '60 en hanteren consequent V voor potentiaal en U voor spanning.

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 51.259

Re: Verandering van symbool voor spanning van V naar U

klazon schreef: zo 29 nov 2020, 14:44 Deze boeken zijn uit de jaren '60 en hanteren consequent V voor potentiaal en U voor spanning.
dan liep elektrotechniek misschien voor op de algemene middelbare school: Schweers en van Vianen vwo 1974 gewoon V voor spanning. Maar ik moet zeggen dat ik me dat echt niet wist te herinneren.

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 5.525

Re: Verandering van symbool voor spanning van V naar U

jkien schreef: za 28 nov 2020, 22:53 .. Als je terugrekent begonnen vwo- en havo-bovenbouw er dan mee in het schooljaar 1998.
.. Er kwam een nieuwe Binas uit in 1998, daarin zal het ook wel zichtbaar zijn.
Nog wat rondgeneusd in oude Binasboekjes. Zoals verwacht is U inderdaad het symbool voor de elektrische spanning in Binas sinds 1998, daarvoor was het V.

Binas.jpg

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 5.525

Re: Verandering van symbool voor spanning van V naar U

Ik sprak iemand die de U/V-verandering in 1998 heeft meegemaakt, hij vermoedt dat het doel toen was om duidelijker verschil tussen spanning en potentiaal te maken. De spanning tussen twee punten kan nul zijn zonder dat de potentiaal daar nul is. Spanning werd U, maar potentiaal bleef V. Blijkbaar was dat in de elektrotechniek al gebruikelijk, zoals bleek uit de reacties van OOOVincentOOO en Klazon.

In de Binas van 1998, en op examenblad.nl, is dat inderdaad zichtbaar. Spanning werd U, maar potentiaal bleef V: E=ΔV/Δx, WAB = q (VA-VB), en U=ΔV. Overigens slechts voor een paar jaar, want in 2007 verdwenen het begrip potentiaal en de formules met de letter V uit vwo-lesboeken; in 2010 uit het vwo-examenprogramma; en in 2013 uit de formuletabel van Binas.

In Binas is de term potentiaal alleen nog bewaard gebleven bij scheikunde, bij de vergelijkingen van Nernst. Waarom scheikundigen dat een potentiaal noemen is onduidelijk, in feite is het de spanning, waarbij de referentie-elektrode een waterstofelektrode is. Als je twee cellen in serie zet hebben ze dezelfde spanning, maar niet dezelfde potentiaal. Spanning is dus een eigenschap van de cel, potentiaal niet.

Gebruikersavatar
Berichten: 7.463

Re: Verandering van symbool voor spanning van V naar U

jkien schreef: zo 20 dec 2020, 00:27 Overigens slechts voor een paar jaar, want in 2007 verdwenen het begrip potentiaal en de formules met de letter V uit de vwo-lesboeken; in 2010 uit het vwo-examenprogramma; en daarna uit Binas.
Oh? Dus spanning wordt in het VWO nu niet langer als een potentiaalverschil gezien?

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 5.525

Re: Verandering van symbool voor spanning van V naar U

Klopt, de elektrische spanning tussen twee punten wordt nu gezien als een energieverschil per coulomb, U = ΔEel / q. Bij het onderstaande plaatje van een elektrisch veld zou de vraag nu zijn: bij welke delen van het pad is de arbeid positief/negatief/nul? Niet: tussen welke punten van het pad is het potentiaalverschil positief/negatief/nul.
radiaalveld1.png

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 5.525

Re: Verandering van symbool voor spanning van V naar U

Ik heb wat gebladerd in google books om te zien hoe het symbool voor spanning zich bij de wet van Ohm (1827, link) heeft ontwikkeld. Mijn indruk is als volgt

Code: Selecteer alles

Formule I=U/R, geschreven met oudere symbolen 

DUITS
1827 Ohm   S=A/L  (maar Ohm's boek is niet erg helder en zijn symbolen varieren)
1830-1870  S=E/L, Q=A/R, Q=K/R    (met Q wordt Q/t bedoeld)
1870-1930  I=E/W, I=(V2-V1)/W, I=(V2-V1)/R      (soms J i.p.v I)
na 1930    I=U/R

ENGELS
1828 (Green definieert de elektrische potentiaal, met het symbool V. Niemand leest het, pas in 1850, na Green's dood, vestigt Kelvin de aandacht op het vergeten werk.) 
1830-1870  F=E/R
1870-1930  I=E/R, I=(V2-V1)/R                   (soms C i.p.v. I)
na 1930    I=V/R

De Duitse symbolen staan voor S=Strom, A=constante, L=Länge (in 1827 Ohm), L=Leitungwiderstand, R=Resistance, E=EMK (Elektromotorische Kraft), W=Widerstand;  Engelse symbolen E=EMF, C=current

Technicus
Berichten: 1.151

Re: Verandering van symbool voor spanning van V naar U

On a side note:
Ik zie tegenwoordig steeds meer mensen het woord "Voltage" gebruiken in het nederlands. Ik kan mij niet herinneren dat mij dat op het VWO (examenjaar 2001) zo aangeleerd werd. We hadden het over spanning en stroom. Is dit een hele slordige letterlijke overname van het engelse woord, of is Voltage (en Amperage) in het Nederlands ook een officiële term?

Gebruikersavatar
Berichten: 7.463

Re: Verandering van symbool voor spanning van V naar U

Dat komt ervan als er Engelstalige in plaats van Nederlandse leerboeken worden gebruikt. Of nog erger: als er in het Engels les wordt gegeven. Leerlingen weten dan de Nederlandse termen niet eens meer.

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 5.525

Re: Verandering van symbool voor spanning van V naar U

Ik heb eigenlijk niet de indruk dat "voltage" meer gebruikt wordt dan vroeger. Het maakt denk ik uit of je alleen maar een voltmeter afleest ("voltage is 230 volt" klinkt voor mij acceptabel), of dat je met formules gaat werken. De wet van Ohm uitspreken als "voltage = stroom x weerstand" klinkt amateuristisch, alsof je nooit hebt gemerkt dat lesboeken en oefensommen alleen de term "spanning" gebruiken.

Reageer