[Column] Tijd-loos

[Professor Puntje]

Zo gaat dat. Slechts een enkeling neemt de moeite zich in die zaken te verdiepen. In oudere leerboeken werd de Lorentziaanse versie van de SRT vaak nog wel serieus besproken, maar moderne leerboeken volgen vanwege ruimtegebrek, desinteresse, gemakzucht of onwetendheid meestal de partijlijn. Ik kan nog wel meer links geven maar die worden toch niet gelezen. Ik maak mij daar geen illusies meer over.

Hoe het met de absolute tijd in de ART zit weet ik (nog) niet. Er bestaat ook een boek met een etherversie van de ART maar ik heb nu nog niet genoeg kennis van zaken om die theorie te kunnen beoordelen.

[Gast]

Nou ja, je weet van de Shapiro-vertraging bijvoorbeeld. Dus de ART gaat zeker niet over een absolute tijd (noch ruimte).

(Ik had gisteren die Wikipedia pagina nog gelezen.)

[Professor Puntje]

Dat zou de SRT volgens jou ook niet doen, terwijl Lorentz zijn transformatie op basis van de absolute tijd en ruimte kon afleiden. Dat zou toch te denken moeten geven. Maar laten we er maar over ophouden.

[Marko]

idioot

Wat vooral idioot is, is om empirie als enig relevant criterium te poneren.

[Gast]

Dat zou de SRT volgens jou ook niet doen, terwijl Lorentz zijn transformatie op basis van de absolute tijd en ruimte kon afleiden. Dat zou toch te denken moeten geven. Maar laten we er maar over ophouden.

Jawel. Volgens SRT is tijd uiteraard relatief. Alleen Lorentz transformaties gelden ook in LET.

Maar idd, nvm.

Cetero censeo Senseo non esse bibendum (?)
Als ik het met Google vertaal uhm .. naja ook nevermind .

[Professor Puntje]

Verdere discussie heeft geen zin want er is geen belangstelling voor dit onderwerp.

[Marko]

Dat vind ik een vreemde conclusie, na ruim 70 berichten in krap 2 weken tijd.

[zoeff]

@xoeff

Die laatste zin heb je nu al wel vaak genoeg gezegd.

En je gaat er net zo vaak aan voorbij dat "tijdsduur" het begrip "tijd" overbodig maakt.

@xoeff

Maar bij wie heerst er dan verwarring? Bij mij niet.

In welke formule komt "tijd" voor, waar niet tijdsduur wordt bedoeld?

[Gast]

"Met het begrip tijd kan een bepaald moment of tijdstip worden aangeduid, maar ook een tijdsduur. De beide tijdsbegrippen zijn sterk verweven. Een tijdstip is bepaald door de tijd(sduur) die verstreken is sinds een nulpunt, een tijdstip dat als referentie dienst doet, vaak middernacht. Tijdsduur is het verschil in tijd van twee momenten. In het Nederlands en Frans worden tijdstippen en tijdsduren beide aangegeven in uren, waarbij er verschil is tussen om drie uur en over drie uur."

Nou, je kunt hier zelf wel wat formules bij bedenken neem ik aan.

Maar we hebben het hierboven nog over relativiteit van gelijktijdigheid gehad en een eventuele universeel "nu". Ik neem aan dat voor jouw er een "nu" bestaat en dat is natuurlijk geen tijdsduur. Dus, sorry maar wth(eck)?

[zoeff]

"Met het begrip tijd kan een bepaald moment of tijdstip worden aangeduid, maar ook een tijdsduur. De beide tijdsbegrippen zijn sterk verweven. Een tijdstip is bepaald door de tijd(sduur) die verstreken is sinds een nulpunt, een tijdstip dat als referentie dienst doet, vaak middernacht. Tijdsduur is het verschil in tijd van twee momenten. In het Nederlands en Frans worden tijdstippen en tijdsduren beide aangegeven in uren, waarbij er verschil is tussen om drie uur en over drie uur."

Om verwarring met illusies te voorkomen zouden we de term “tijd” beter kunnen vermijden. Een “Moment” is een gemarkeerde situatie of configuratie. Om dat te benoemen heb je de term “tijd” niet nodig. Wat we doen is schalen (soort meetlatten) creëren als referentie met eenheden van gekozen stabiele bewegingen, die we ergens laten beginnen (bijvoorbeeld bij een gebeurtenis of bij een bepaalde stand van de aarde), en waar we die “Momenten” in kunnen plaatsen. Deze schalen noemen we nu jaartelling (jaren), of kalender (dagen) of donderdag (uren-minuten-seconden).

Ik neem aan dat voor jouw er een "nu" bestaat en dat is natuurlijk geen tijdsduur. Dus, sorry maar wth(eck)?

“Nu” is de actuele situatie of configuratie. Bij beweging is “Nu” de laatste, of actuele situatie. In de oneindige reeks opeenvolgende situaties kun je een bepaalde situatie markeren. Die situatie was één keer “Nu” en later kunnen we die situatie een Moment noemen. Momenten volgen elkaar in een logische volgorde op, dus i.t.t. “tijd” is er weldegelijk sprake van “eerder” en “later”. De oneindige reeks situaties tussen twee gemarkeerde momenten in kunnen we kortgezegd de beweging tussen twee momenten in noemen. Deze beweging gerelateerd aan een andere beweging noemen we nu “tijdsduur”. Een betere benaming zou zijn “Beweging(referentie)”. Dat geeft de beweging gerelateerd t.o.v. een referentie aan (bijvoorbeeld t.o.v. het jaar of de seconde). Als we de seconde nemen als referentie, dan hebben we dus één constant veranderende “Nu”, oneindig veel Momenten, en tussen twee te benoemen momenten in een Beweging(s).

Maar we hebben het hierboven nog over relativiteit van gelijktijdigheid gehad en een eventuele universeel "nu".

“Nu”, of ieder ander moment, is in mijn beleving universeel. De term “Relativiteit van gelijktijdigheid” komt voort uit de illusie dat gebeurtenissen niet voor iedereen gelijk zouden gebeuren, hetgeen te maken heeft met de informatie die niet overal gelijk aankomt. Informatie is ook een beweging van A naar B die gerelateerd kan worden aan andere bewegingen zoals jaren of seconden. Om gebeurtenissen goed in het moment te plaatsen moet je de momenten van waarneming dus eerst corrigeren met Beweging(j) of Beweging(s).

[Gast]

Owwwkay.

Dan is nu alles wel (soms meerdere keren) gezegd.

[Marko]

Tu quoque fili mi.

Wordt dat écht gebezigd in die serie? Dat zou nogal een blunder zijn.

[Gast]

Nee, Caesar kijkt hem alleen verwonderd aan. Maar zegt niets. Ook niet "Et tu, Brute?".

Goede serie vind ik.