[column] Crypto in limbo

Reageer
Gebruikersavatar
Berichten: 50

[column] Crypto in limbo

In zijn jonge jaren was het internet een netwerk van netwerken waarop iemand met een telefoonaansluiting, modem, PC, navigatie- en zoekprogramma plekken kon bezoeken voor het vinden van informatie, het verrichten van transacties, het uitwisselen van berichten en amusement. Een van de drijvende ideologieën van dit Web 1.0 was de democratisering van de toegang tot informatie. De gedachte was dat als alle burgers zonder technische en financiële drempels in dezelfde mate over de gewenste informatie kunnen beschikken, zij evenveel kennis en macht zullen hebben. Van dat ideaal is bar weinig terecht gekomen.

In de volgende ontwikkelingsfase van het internet, Web 2.0, werd de gebruiker gepromoveerd van alleen passieve consument tot ook actieve producent van informatie en communicatie. De sociale media deden hun intrede. Dankzij diensten als Facebook, Instagram, Twitter en vele andere zou het internet de wereld omvormen tot een sociaal walhalla waar alle wereldburgers als een grote en liefdevol opererende familie met elkaar zouden communiceren door te mailen, te appen en te kwetteren. Maar het ging behoorlijk mis. Vooral door de mogelijkheid van het (door)sturen van anonieme en gemanipuleerde berichten, ontaardden de ‘sociale’ mediakanalen al snel in riolen vol onfatsoenlijke gescheld, getier, desinformatie en complottheorieën.

Ook criminelen ontdekten al snel de aantrekkelijke combinatie van laagdrempeligheid en grootschaligheid, waardoor internet voor veel mensen een onveilige omgeving werd. Daar kwam nog bovenop dat Amerikaanse technologiebedrijven hun kans schoon zagen om de gebruikers te gijzelen en ongevraagd te reduceren tot vergaand versimpelde en vooral lucratieve dataprofielen. Op het Web 2.0 is de macht geconcentreerd bij de Big Five: Apple, Meta ('Facebook'), Alphabet ('Google'), Microsoft en Amazon. De onmacht, kwetsbaarheid en afhankelijkheid van de gebruiker zijn blaartrekkend. Gelukkig grijpen overheden nu in.

Dit ontsporen van het internet door machtsconcentratie is ook de reden dat decentralisatie de drijvende ideologie is achter Web 3.0, aangeduid als Web3. De decentralisatie van informatie- en transactiebeheer kan de macht weer in handen van de gebruiker leggen en kan de bemoeienis en controle van overheden en instituties als banken en grote internetbedrijven terugdringen. Het technische vehikel om dat te bereiken is de blokketen (blockchain). De opkomst van het cryptogeld met munten als Bitcoin en Ethereum zijn goede voorbeelden van het gebruik van blockchain. Deze techniek kan niet alleen zorgen voor het decentrale beheer van geld maar ook van allerlei soorten goederen, informatie en buitenissige nieuwe identiteiten zoals de Non-fungible Tokens (NFT’s).

Zou dan eindelijk de utopie van de ultieme democratisering dankzij de Web3-versie van het internet bewaarheid worden? Staat Web3 garant voor het realiseren van de ideale elektronische omgeving voor de naar onafhankelijkheid en veiligheid snakkende wereldburger? Of zoals sommige Web3-adepten zeggen: "Om mensen op te sluiten in een meer coöperatieve en minder zelfvernietigende samenleving."

Ik ben bang dat de menselijke aard en de nooit onfeilbare technologie ertoe zullen leiden dat ook dit keer de uitkomst van de nieuwe heilbrengende profetie van het internet zal tegenvallen. Bij Web 1.0 heeft meer toegang tot informatie niet geleid tot een betere verspreiding van kennis en macht. Bij Web 2.0 heeft de ruime beschikbaarheid van communicatiediensten de wereldbevolking niet omgevormd tot een gezellig babbelende dorpsgemeenschap die overloopt van begrip, waardering, inclusiviteit en samenwerking.

Hoe zal het bij Web3 gaan? De eerste voortekenen van het afbladderen van het ongeremde voortgangsoptimisme van Web3 zijn groot: de fraudegevoeligheid, de krankzinnig hoge energieconsumptie en de opkomst van regulering en tussenpersonen waardoor de onafhankelijkheid en de decentralisering op de tocht staan.

In 2021 realiseerde de criminaliteit met cryptogeld een groei van 80% ten opzichte van 2020. En dan gaat het niet alleen om piramidespelen en Ponzifraudegevallen waaraan naïeve, avontuurlijke en geldbeluste mensen veel geld kwijtraken. Volgens het Amerikaanse blockchain dataplatform Chainalysis was in 2021 de omvang van de op cryptogeld gebaseerde criminaliteit ruim 13 miljard euro. Dat is geen klein bier, maar tegelijkertijd ‘slechts’ een klein deel van het totale transactievolume in 2021 van 15 biljoen euro. Chainalysis stelt desondanks dat het misdadige gebruik van diensten op basis van cryptogeld een serieus probleem is. Het feit dat Web3 een veilige vluchtheuvel is voor dieven, witwassers en oplichters werpt namelijk enorme belemmeringen op voor voortgaande acceptatie van Web3 en verhoogt de noodzaak voor overheden om in te grijpen en burgers te beschermen.

Sinds vorig jaar kunnen criminelen met hun lange vingers niet afblijven van een nieuwe aanwinst in de blokketengereedschapskist, de DeFi. Een DeFi is een Decentralized Finance platform. De eigenaren van deze platforms maken gebruik van zogenaamde slimme contracten (smart contracts) op een blokketen. Zonder afhankelijk te zijn van makelaars, beurzen of banken doen gebruikers transacties met elkaar zoals lenen en speculeren. Daarbij maken zij onder andere gebruik van derivaten en handel in cryptomunten. Sommige DeFi-toepassingen beloven hoge rente-inkomsten, gekoppeld aan grote risico’s. De totale waarde van deze vorm van decentrale financiering bedraagt nu meer dan 200 miljard euro. Daarvan werd in 2021 ergens tussen de twee en tien miljard euro gestolen.

Het is duidelijk dat de handel met cryptogeld via bijvoorbeeld DeFi zonder supervisie en controle, erg populair is bij personen en partijen die iets kwaads in de zin hebben zoals geld witwassen of ordinaire diefstal door de soms slecht gebouwde slimme contracten te hacken. Een mooie observatie in dit kader is: "Blockchains don't solve the human problem but they are decentralizing it."

Naast de enorme aantrekkingskracht op boeven heeft de blokketen nog een ander bijkomend serieus probleem, namelijk het gigantische energieverbruik dat nodig is voor de transacties met cryptogeld en blokketens in het algemeen. Door het karakter van decentrale informatieverwerking staan heel veel computers dag en nacht te stampen en elektriciteit te slurpen. Volgens de Cambridge Bitcoin Electricity Consumption Index gebruiken de wereldwijde mijnactiviteiten voor de bitcoin jaarlijks 120 terawattuur (TWh). Dat is net zoveel als het volledige jaarlijkse elektriciteitsverbruik in Nederland. Dat is nu al een absurd gegeven en wordt alleen maar erger. Deze ontwikkeling staat haaks op het bestrijden van de klimaatcrisis en is naar mijn mening amoreel. Je kunt moeilijk van iemand verwachten dat hij of zij de thermostaat een graadje lager zet als tegelijkertijd de buurman een onvoorstelbare hoeveelheid energie verbruikt met het mijnen van cryptomunten.

De problemen van criminaliteit en energieverkwisting dwingen de ontwikkelaars en gebruikers van cryptogeld om naar oplossingen te zoeken. De ironie is dat die oplossingen alleen te vinden zijn in toezicht en centralisatie, waarmee de twee belangrijkste pijlers onder het Web3 worden weggeslagen.

Maar ondanks de dreigende problemen voor Web3 en de blokketen zijn er binnen cryptoworld nog steeds enthousiaste en ideologisch gedreven mensen. Een daarvan is de Amerikaan Kevin Owocki, schrijver van het boek Greenpilled: How crypto Can Regenerate the World. Owocki heeft de term regeneratieve crypto-economie gelanceerd waarmee hij doelt een op cryptogeld gebaseerde zichzelf herstellende economie. Owocki gelooft dat de juiste crypto-economische structuur kan helpen bij het oplossen van problemen door het uitvoeren van collectieve actieplannen voor het bestrijden van wereldwijde crises zoals klimaat en nepnieuws. Volgens Owocki leidt regeneratieve crypto-economie tot een betere wereld voor iedereen omdat het de mensheid bevrijdt van kapitalistische patronen als 'de rijken worden rijker' en het zero-sum principe waarbij de ene partij altijd evenveel verliest als de andere partij wint.

Kunnen en zullen Web3 en crypto het uit de rails gelopen kapitalisme humaniseren? Het is een mooie droom. Toch vrees ik dat er voor het internet opnieuw een ruw ontwaken dreigt. Mensen maken technologie, niet andersom.

Gebruikersavatar
Berichten: 2.274

Re: [column] Crypto in limbo

''proof of stake' als consensusmechanisme ipv 'proof-of work' zou mogelijk een oplossing kunnen bieden voor het energie verbruik van het minen. Dit betekent dat de deelnemers die de transacties verifiëren een bepaald aandeel van de tokens moeten bezitten (de 'stake'). Potentiële hackers moeten al bijzonder veel tokens verwerven vooraleer ze kunnen proberen de blockchain te vervalsen. Bij bitcoin en de huidige versie van ethereum wordt de 'proof of work' gebruikt, waarbij rekenkracht het beslissende schaarse goed is. Hackers moeten in dat geval een groot deel van de rekenkracht van het netwerk bemachtigen om hun slag te slaan. Bij proof of work is zoals gezegd het energieverbruik, een issue.

Reageer