de chemie van pastis

Moderator: ArcherBarry

Forumregels
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 51.259

de chemie van pastis

tja, je bent natuurkundeleraar, maar dan vallen er wat collega's om en dan neem je wat over.
Nu wat scheikunde.
Geen universiteitsniveau, vmbo 2-3.
Eerste klusje is een hoofdstukje met oplossing, suspensie en emulsie.

En dan kan ik natuurlijk netjes in het boek blijven, maar ik doe er ook wel graag iets leuks bij. Wat ik daarbij echter wil vermijden is dat ik leugens ga vertellen om dat extraatje voor deze leerlingen behapbaar te houden. Versimpelen, OK, liegen, nee.

Leukigheidje: het Franse anijs-zoethoutdrankje pastis. (Pernod, Ricard als bekendste merken in NL) Daarvan consumeer ik persoonlijk meer dan de gemiddelde Fransman en dus ook al eens mee zitten spelen.
belangrijkste ingrediënten zijn water, alcohol en anijsolie.
Uit de fles, met 40-45% alcohol, is het een heldere donkergele oplossing. Voeg water toe en het wordt een lichtgele ondoorzichtig troebele vloeistof.
pastis.jpg
Dat blijkt prima omkeerbaar, voeg alcohol toe en het wordt weer helder.
  • mag ik de pure pastis zomaar een oplossing noemen?
  • of is het eigenlijk een oplossing van anijsolie in alcohol, opgelost in water?
  • mag ik de verdunde pastis (troebel) een emulsie noemen (olie in water)?
  • mag ik de alcohol hier emulgator noemen? Of blijft alcohol toch een oplosmiddel?
ALS WIJ JE GEHOLPEN HEBBEN...
help ons dan eiwitten vouwen, en help mee ziekten als kanker en zo te bestrijden in de vrije tijd van je chip...
http://www.wetenscha...showtopic=59270

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 2.386

Re: de chemie van pastis

Ik ben niet bekend met pastis of anijsolie dus ik weet niks zeker.

Het lijkt me dat anijsolie een mengsel is van vele organische moleculen met verschillende polariteit en dus zal de oplosbaarheid van elk molecuul afhankelijk zijn van de alcohol/water verhouding.

Door toevoegen van water (wat meer polair is dan alcohol) zal het minst polaire molecuul het eerst afscheiden. Meer water toevoegen zal meer andere moleculen doen afscheiden, afhankelijk van hun polariteit.

Q: mag ik de pure pastis zomaar een oplossing noemen?
A: lijkt me wel, als het helder is.

Q: of is het eigenlijk een oplossing van anijsolie in alcohol, opgelost in water?
A: nee, in een oplossing bewegen alle moleculen zich individueel door elkaar.

Q: mag ik de verdunde pastis (troebel) een emulsie noemen (olie in water)?
A: scheiden olie en water/alcohol zich na verloop van tijd? of kunnen ze door centrifugeren gescheiden worden?

Q: mag ik de alcohol hier emulgator noemen?
A: denk ik niet, want de koolstofketen van alcohol (ethanol) lijkt me te kort.

Het valt niet uit te sluiten dat anijsolie stoffen bevat die als emulgator kunnen werken na toevoegen van water aan de pastis.

Algemeen: de oplosbaarheid van X in een oplossing van Y en Z hangt af van de 'Hansen Solubility Parameter', vroeger bekend als de 'Three Dimensional Solubility Parameter'
https://en.wikipedia.org/wiki/Hansen_so ... _parameter
Dat driedimensionale karakter verklaart waarom het soms zo is dat X niet oplost in Y of Z maar wel in een mengsel van Y en Z.

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 2.386

Re: de chemie van pastis

Ik vond inmiddels het volgende:

De emulsie die ontstaat na toevoegen van water aan pastis wordt veroorzaakt door het 'Ouzo effect' waarbij zich blijkbaar minuscule druppeltjes vormen (microemulsie) die geen emulgator nodig hebben om een stabiele emulsie te vormen. Het effect is wetenschappelijk nog niet helemaal duidelijk.
https://en.wikipedia.org/wiki/Ouzo_effect

Anijsolie bestaat hoofdzakelijk uit Anethol wat nauwelijks oplost in water maar goed in ethanol (alcohol).
Het is een fenylpropanoïde, een ether met een fenylgroep (aromatische ring, benzeenring)
https://en.wikipedia.org/wiki/Anethole

Persoonlijk zou ik zoiets niet drinken want moleculen met een aromatische ring zijn vaak ongezond, kunnen mutageen of zelfs carcinogeen zijn.

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 51.259

Re: de chemie van pastis

Pinokkio schreef: di 06 dec 2022, 09:31 het 'Ouzo effect'
OK, het ontmeng-experiment dat ik gisteravond startte staat er dus voor jan joker. Die drink ik dn vanavond maar op bij een stukje kaas :)

Dit geeft ook al duidelijk aan dat ik het niet hoef te hebben over emulgatoren. Goed, dan hebben we het alleen over een verschil in oplosmiddelen vs opgeloste stof.

Dankjewel.
ALS WIJ JE GEHOLPEN HEBBEN...
help ons dan eiwitten vouwen, en help mee ziekten als kanker en zo te bestrijden in de vrije tijd van je chip...
http://www.wetenscha...showtopic=59270

Gebruikersavatar
Berichten: 10.559

Re: de chemie van pastis

Jan van de Velde schreef: ma 05 dec 2022, 19:18
  • mag ik de pure pastis zomaar een oplossing noemen?
  • of is het eigenlijk een oplossing van anijsolie in alcohol, opgelost in water?
  • mag ik de verdunde pastis (troebel) een emulsie noemen (olie in water)?
  • mag ik de alcohol hier emulgator noemen? Of blijft alcohol toch een oplosmiddel?
Ja; een oplosmiddel kan een mengsel van verschillende vloeistoffen zijn. Nu is het misschien een beetje tricky als het om allemaal vloeistoffen gaat, want wanneer is iets een oplossing en wanneer noem je het een mengsel? Maar het belangrijkste criterium is: het is homogeen, en dus is het een oplossing.

Een emulsie kan bestaan zonder emulgator. In dit geval zou ik alcohol zeker niet als emulgator beschouwen. Niet vanwege de structuur - een enulgator is simpelweg een stof die een emulsie stabiliseert en hoeft niet per se lange apolaire staarten te hebben. Maar wel vanwege de rol: ethanol is nodig voor de vorming van de emulsie (direct anethol in water kieperen werkt niet) maar zorgt niet voor stabilisatie ervan.

Wat betreft de aanwezigheid van een aromatische ring is er geen reden tot zorg: de samenhang met toxiciteit is om en nabij 0. Er zijn aromatische verbindingen die schadelijk zijn, maar er zijn er ook vele die onschadelijk en zelfs gezond zijn. Zo bevatten de meeste B-vitamines een aromatische ring, vitamine E en K ook. Ook de aminozuren fenylalanine, tyrosine en tryptofaan bevatten een aromatische ring, en alle nucleobasen in DNA ook. Je lichaam zit er dus vol mee en heeft het ook nodig.

En er zijn talloze schadelijke stoffen die niet aromatisch zijn. Ethanol bijvoorbeeld. Ik zou me in de context van pastis eerder daarover zorgen maken.
Cetero censeo Senseo non esse bibendum

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 51.259

Re: de chemie van pastis

Marko schreef: wo 07 dec 2022, 22:40 ethanol is nodig voor de vorming van de emulsie (direct anethol in water kieperen werkt niet) me in de context van pastis eerder daarover zorgen maken.
bedoel je hier dat er van -alleen- water + anijsolie geen emulsie te maken valt? Of alleen dat zo'n mooie
fijne emulsie
alleen kan ontstaan vanuit het opgelost zijn van de anijsolie in alcohol, die dan op zijn beurt weer is opgelost in water? Zo is de zaak tot op molecuulniveau fijn verdeeld in water, en dus helder. . Bij onderschrijding van een zekere concentratie alcohol vormen zich dan die minuscule anijsoliedruppeltjes die de pastis troebel maken, de micro-emulsie zoals Pinokkio dat noemde?
ALS WIJ JE GEHOLPEN HEBBEN...
help ons dan eiwitten vouwen, en help mee ziekten als kanker en zo te bestrijden in de vrije tijd van je chip...
http://www.wetenscha...showtopic=59270

Berichten: 3.860

Re: de chemie van pastis

Zelf maak ik ook redelijk vaak likeur en het is een bekend effect dat likeur die je maakt met sterke alcohol na toevoegen van water bij een bepaalde verdunning ineens troebel wordt. Dat komt volgens mij omdat bepaalde etherische olien zoals sinasappel olie, anijsolie etc beter oplost in alcohol dan in water. Dus als je voldoende olie de kans geeft om op te lossen in een mengsel met veel alcohol dan gaat het troebel worden zodra je boven een bepaald kritisch percentage water komt omdat er dan kleine vetbolletjes ontstaan net zoals er bv in melk zitten. Als je dat dus niet wilt dan moet je de likeur maken gelijk op de juiste sterkte bij het laten trekken van kruiden en olien of zo weinig olie toevoegen dat het tot de gebruikte verdunningen nog troebelvrij blijft.

Gebruikersavatar
Berichten: 10.559

Re: de chemie van pastis

Jan van de Velde schreef: do 08 dec 2022, 21:10
Marko schreef: wo 07 dec 2022, 22:40 ethanol is nodig voor de vorming van de emulsie (direct anethol in water kieperen werkt niet) me in de context van pastis eerder daarover zorgen maken.
bedoel je hier dat er van -alleen- water + anijsolie geen emulsie te maken valt? Of alleen dat zo'n mooie
fijne emulsie
alleen kan ontstaan vanuit het opgelost zijn van de anijsolie in alcohol, die dan op zijn beurt weer is opgelost in water?
Het bijzondere kenmerk hier is dat je niet hoeft te roeren. Dat kan hier alleen door de anijsolie eerst op te lossen in een “goed” oplosmiddel zoals ethanol, waarna de oplossing snel wordt verdund met een “slecht” oplosmiddel.

Je kúnt met enkel water en anijsolie wel een emulsie maken maar dan moet je *heel* hard roeren. Zou je anijsolie en water zonder roeren bij elkaar brengen, dan krijg je gewoon 2 lagen.
Cetero censeo Senseo non esse bibendum

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 2.386

Re: de chemie van pastis

Marko schreef: wo 07 dec 2022, 22:40
Wat betreft de aanwezigheid van een aromatische ring is er geen reden tot zorg: de samenhang met toxiciteit is om en nabij 0.
Het hangt wellicht af van de industrietak waarin men werkt, maar ik blijft er bij dat een molecuul met een aromatische ring (benzeenring) vaak ongezond is.
Ik zeg 'vaak', dat betekent niet 'altijd'.

In de petro-, petrochemische en chemische industrie ken ik alleen maar giftige aromaten.
De beroemdste is natuurlijk benzeen zelf: al tientallen jaren staat onomstotelijk vast dat benzeen carcinogeen is.
Het valt dan ook te verwachten dat elke aromaat die in het lichaam afgebroken kan worden tot benzeen ook carcinogeen is.

Men hoeft overigens niet ver van huis te gaan om giftige aromaten te vinden.
Benzine bevat 1 % benzeen (carcinogeen) plus nog 34 % andere aromaten (vaak mutageen of beschadigt zenuwstelsel of lever of ....).
Terpentine of white spirit is niet veel beter.
Diesel en kerosine bevatten ook aromaten maar in mindere mate dan benzine.
Lampenolie is een speciaal behandelde kerosine die geen aromaten meer bevat (behalve sporen).

Polycyclische aromaten zijn ook befaamde carcinogenen. Je vindt ze thuis in roet, sigarettenrook, gerookte vleeswaren, aangebrand vlees (barbecue, gril), et cetera.

Anijsolie bestaat voor ruim 80 % uit Anethol wat beslist geen gezond goedje is: https://en.wikipedia.org/wiki/Anethole#Safety
Ook aanwezig (< 1 %) is Estragol, een isomeer (zeg maar broertje) van Anethol en ook geen lekkere jongen: https://nl.wikipedia.org/wiki/Estragol# ... veiligheid
Als Estragol nu al als mogelijk carcinogeen beschouwd wordt dan zal dat uiteindelijk ook voor Anethol gelden.
Dat geldt voor die hele familie van 'fenylethers'. Dit zegt het voedingscentrum erover:
https://www.voedingscentrum.nl/encyclop ... en.aspxwat

We worden omringd door hoofdzakelijk giftige aromaten. Die paar gezonde aromaten doen daar weinig aan af. Wie kanker heeft gekregen door een carcinogene aromaat geneest echt niet door een pilletje met gezonde aromaten (vitamines) te slikken, ook al geloven sommigen dat wel.

Mijn advies is om een molecuul met een aromatische ring (benzeenring) altijd als verdacht te beschouwen tot het tegendeel bewezen is, niet andersom.
Het duurt altijd heel lang voordat overheden, tegengewerkt door de industrielobby, erkennen dat een stof mutageen of carcinogeen is, en tegen die tijd zijn al vele mensen ziek of overleden.
Dat geldt overigens niet alleen voor aromaten maar ook voor andere gevaarlijke stoffen. Chroom VI is ook zo'n carcinogeen wat veel te lang z'n gang heeft kunnen gaan.

En dat er een veilige maximum concentratie of maximum inname voor carcinogenen of mutagenen zou bestaan is ook een illusie. Dat is slechts de eerste fase in een lang proces wat eindigt in een verbod. Of met een gruwelijk etiket erop, zoals sigaretten, en in de toekomst misschien ook pastis en andere verslavende stoffen.

Berichten: 3.860

Re: de chemie van pastis

Pinokkio schreef: za 10 dec 2022, 12:32 maar ik blijft er bij dat een molecuul met een aromatische ring (benzeenring) vaak ongezond is.
Ik zeg 'vaak', dat betekent niet 'altijd'.
Zou het nog een verschil maken of je het hebt over stoffen die planten in de natuur zelf aanmaken zoals anijsolie?
en wat is dan het mechanisme rondom die aromatische ring wat et DNA beschadigt? en is dat dan hetzelfde voor bv anijsolie en benzeen? Als je deze redenatie doortrekt dan zou dat betekenen dat je vrijwel geen enkel soort kruiden meer kunt gebruiken in de keuken of in je drankje. Vraag is dan ook een beetje of je alle leuke dingen van het leven nu moet gaan mijden om een jaartje langer te kunnen leven terwijl er geen aanwijzing is dat het ook echt schadelijk is. Het gaat immers ook om de kwaliteit van leven, dus als je van lekker eten houdt toch een afweging.

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 2.386

Re: de chemie van pastis

HansH schreef: za 10 dec 2022, 14:52 Zou het nog een verschil maken of je het hebt over stoffen die planten in de natuur zelf aanmaken zoals anijsolie?
Alleen voor diegenen die bepaalde religies aanhouden.

Het is tegenwoordig dankzij internet voor iedereen eenvoudig om te achterhalen hoe schadelijk bestanddelen zijn die in allerlei produkten zitten.

Ik heb hierboven enkele links geplaatst om aan te geven dat anijsolie beslist niet gezond is en over twintig jaar wellicht officieel als carcinogeen bestempeld zal worden.

Iedereen die meer wil weten om te beslissen of men pastis (of wat dan ook) zal gebruiken of niet kan naar believen verder googlen en geloven of negeren wat men wil.
Als men daarna lekker drinken of eten belangrijker vindt dan gezondheid is dat ieders goed recht, maar ik vond het toch belangrijk om in ieder geval op de risico's te wijzen zodat straks niemand op z'n ziekbed zucht: had ik dat maar geweten.

Berichten: 3.860

Re: de chemie van pastis

Pinokkio schreef: za 10 dec 2022, 16:08 Ik heb hierboven enkele links geplaatst om aan te geven dat anijsolie beslist niet gezond is
in die link staat:

https://en.wikipedia.org/wiki/Anethole#Safety
anethole is generally recognized as safe
A subsequent evaluation by JECFA found some reason for concern regarding carcinogenicity, but there is currently insufficient data to support this.[41] At this time, the JECFA summary of these evaluations is that anethole has "no safety concern at current levels of intake when used as a flavoring agent".[42]

dus ik zie niet zo snel het probleem.

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 2.386

Re: de chemie van pastis

Ik betwijfel of je echt begrepen hebt wat ik eerder schreef, dus ik zal nog een laatste poging wagen om je wakker te schudden.

Ieder jaar horen vele mensen dat ze kanker hebben, zonder dat duidelijk is waar het door ontstaan is. Er zijn in onze leefomgeving en voedsel vele chemische verbindingen die kanker veroorzaken zonder dat we dat nu weten, of willen weten. Dat geldt ook voor virussen. Wat nu al verdacht is kun je dus beter meteen mijden, vooral als je het niet echt nodig hebt.

Het is een lang proces voordat een stof als carcinogeen erkend wordt:
(1) eerst: ongevaarlijk,
(2) jaren later: verdacht, misschien carcinogeen,
(3) nog wat jaren later: waarschijnlijk carcinogeen,
(4) tenslotte jaren later: carcinogeen.

De bedrijfstak die het product verkoopt doet er alles aan om tegen te werken dat het als carcinogeen geclassificeerd wordt. Overheden zijn notoir traag, willen geen paniek en geen schade aan de economie en belastinginkomsten als het om een veelgebruikt product gaat. Pas als we geen benzine-autos meer gebruiken zullen naast benzeen ook diverse andere aromaten in benzine als carcinogeen geclassificeerd worden. Zolang we ze nog dagelijks inhaleren kan dat natuurlijk niet. Giftig lood toevoegen aan benzine (om oktaangetal te verhogen)werd ook pas verboden toen de techniek zo ver was dat het zonder al te veel extra kosten weggelaten kon worden.

Estragol en trans-Anethol zijn isomeren die alleen verschillen door de positie van de dubbele binding in de zijtak:
Estragole & Anethole.jpg
Estragol is carcinogeen en zit al jaren in fase (4).
trans-Anethol zit in fase (2), of misschien zijn er al recente onderzoeken die wijzen op fase (3).
Google zelf naar hartelust om recentere studies te vinden dat die ouden waar wiki naar verwijst.

Je mag van mij vrolijk tapis blijven drinken (met daarin anijsolie die voor 80 % uit t-Anethol bestaat) als je vindt dat de positie van die dubbele binding in de zijtak allesbepalend is en het nog niet onomstotelijk bewezen is dat t-Anethol carcinogeen of zelfs maar schadelijk is, want ik zal later niet op ziekenbezoek komen om te zeggen: told you so!

Gebruikersavatar
Berichten: 10.559

Re: de chemie van pastis

Pinokkio schreef: za 10 dec 2022, 12:32
Marko schreef: wo 07 dec 2022, 22:40
Wat betreft de aanwezigheid van een aromatische ring is er geen reden tot zorg: de samenhang met toxiciteit is om en nabij 0.
Het hangt wellicht af van de industrietak waarin men werkt, maar ik blijft er bij dat een molecuul met een aromatische ring (benzeenring) vaak ongezond is.
Ik zeg 'vaak', dat betekent niet 'altijd'.
Ook "vaak" dekt de lading niet. Aromaten zijn net zo vaak schadelijk als niet-aromaten. Ook in de chemische industrie, al was het maar omdat schadelijk niet hetzelfde is als carcinogeen. Er zijn situaties waarin aromaten zeker schadelijker zijn dan alifatische, bijvoorbeeld wanneer men structureel in aanraking komt met dampen. Maar pastis adem je niet in, en dat maakt een wereld van verschil. De schadelijkheid van een stof hangt samen met intrinsieke eigenschappen, de mate van blootstelling en de wijze van blootstelling (bijvoorbeeld oraal of via inhalatie). De gevolgen van inhaleren zijn doorgaans veel ernstiger, omdat de stoffen dan vrijwel direct de bloedbaan ingaan en bijvoorbeeld benzeen en tolueen ook gemakkelijk door het celmembraan heen komen.
In de petro-, petrochemische en chemische industrie ken ik alleen maar giftige aromaten.
De beroemdste is natuurlijk benzeen zelf: al tientallen jaren staat onomstotelijk vast dat benzeen carcinogeen is.
Het valt dan ook te verwachten dat elke aromaat die in het lichaam afgebroken kan worden tot benzeen ook carcinogeen is.
Aromaten worden in het lichaam niet afgebroken tot benzeen. Dat kan het lichaam niet, en daar is ook helemaal geen reden toe: om deze (en andere) stoffen af te voeren is het noodzakelijk dat ze hydrofiel(er) worden zodat ze via de urine uitgescheiden worden. Omzetten in benzeen biedt geen enkele meerwaarde; oxidatite c.q. hydroxylering des te meer.
Men hoeft overigens niet ver van huis te gaan om giftige aromaten te vinden.
Benzine bevat 1 % benzeen (carcinogeen) plus nog 34 % andere aromaten (vaak mutageen of beschadigt zenuwstelsel of lever of ....).
Benzine en terpentine bevatten ook hexaan, dat ook carcinogeen is. Nog dichter bij huis, of in ieder geval dichter bij het topic: ethanol is ook carcinogeen.
Polycyclische aromaten zijn ook befaamde carcinogenen. Je vindt ze thuis in roet, sigarettenrook, gerookte vleeswaren, aangebrand vlees (barbecue, gril), et cetera.
Voordat je vlees aanbrandt is er een al een veelvoud aan acrylamide gevormd dat minstens zo schadelijk is.
We worden omringd door hoofdzakelijk giftige aromaten. Die paar gezonde aromaten doen daar weinig aan af. Wie kanker heeft gekregen door een carcinogene aromaat geneest echt niet door een pilletje met gezonde aromaten (vitamines) te slikken, ook al geloven sommigen dat wel.
Aromaticiteit is een kenmerk van de structuur en welke rol dat kenmerk speelt hangt af van de precieze situatie. Er zijn schadelijke, onschadelijke en gezonde stoffen die aromatisch zijn en er zijn schadelijke, onschadelijke en gezonde stoffen die niet aromatisch zijn.

We worden omringd door allerlei schadelijke stoffen en invloeden. Onder die schadelijke stoffen zitten ook aromaten. Maar dat is geen enkele reden om alle aromaten in voeding automatisch te verdenken, en het is ook contraproductief omdat het de aandacht zou afleiden van al die niet-aromatische verbindingen die zeker wel schadelijk zijn. Ik noem het nog maar eens: de ethanol in pastis is schadelijker dan de anijsolie.
Mijn advies is om een molecuul met een aromatische ring (benzeenring) altijd als verdacht te beschouwen tot het tegendeel bewezen is, niet andersom.
Het duurt altijd heel lang voordat overheden, tegengewerkt door de industrielobby, erkennen dat een stof mutageen of carcinogeen is, en tegen die tijd zijn al vele mensen ziek of overleden.
Dat geldt overigens niet alleen voor aromaten maar ook voor andere gevaarlijke stoffen. Chroom VI is ook zo'n carcinogeen wat veel te lang z'n gang heeft kunnen gaan.
En mijn advies is om niet blind te staren op aromaticiteit, maar per stof te beoordelen wat de mogelijke gevaren zijn. Chroom VI is bijvoorbeeld ook niet aromatisch.
Cetero censeo Senseo non esse bibendum

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 2.386

Re: de chemie van pastis

Jij doet net alsof ik gezegd zou hebben dat alleen aromaten gevaarlijk zijn, maar dat zei ik niet.
Ik zei alleen dat "aromaten vaak ongezond zijn". Meer niet.
Daarmee heb ik niet gezegd dat er geen niet-aromatische stoffen bestaan die ongezond zijn. Het had geen aanleiding moeten zijn voor een zinloze discussie.

"Aromaten worden in het lichaam niet afgebroken tot benzeen."
Dat heb ik ook niet gezegd. Ik zei alleen dat "elke aromaat die in het lichaam afgebroken kan worden tot benzeen ook carcinogeen is".

"Voordat je vlees aanbrandt is er al een veelvoud aan acrylamide gevormd dat minstens zo schadelijk is."
Inderdaad, maar ik noemde aangebrand vlees als bron van ongezonde aromaten ter verdediging van mijn eerdere stelling waar jij zo nodig een discussiepunt van moest maken.
Rood vlees is sowieso een risicofactor bij ontstaan van darmkanker, aangebrand of niet.
Acrylamide ontstaat ook bij oververhitten van diverse andere voedingsmiddelen, wat jij natuurlijk ook weet, maar veel lezers hier wellicht nog niet.

Hexaan is in de discussie niet relevant.

Chroom VI ook niet, maar ik noemde het alleen omdat het zo'n carcinogeen is waarvan het heel lang duurde tot het eindelijk officieel als zodanig erkend werd. Is ook met andere carcinogenen vaak het geval geweest en ik vermoed dat dat uiteindelijk ook zal gebeuren met trans-anethol, het hoofdbestanddeel van anijsolie.

Ethanol (alcohol) is al lang bekend als zijnde een schadelijk bestanddeel van onder anderen pastis maar ik wilde dat niet opbrengen omdat de topicstarter slim genoeg is om dat te weten en hoe er met mate mee om te gaan. Wat de topicstarter, en andere lezers, wellicht niet beseffen is hoe gevaarlijk zelfs een minimale hoeveelheid anijsolie is.

"Ik noem het nog maar eens: de ethanol in pastis is schadelijker dan de anijsolie."
Dat is twijfelachtig. Anijsolie is enorm veel schadelijker dan eenzelfde volume ethanol, en gigantisch veel schadelijker dan een equimolaire hoeveelheid ethanol. De hoeveelheid anijsolie in een glas pastis is weliswaar veel kleiner dan de hoeveelheid ethanol maar toch genoeg om bij dagelijks gebruik in de gevarenzone te bewegen.

Een glas met 20 ml pastis (plus toegevoegd water) bevat 40 mg anijsolie met daarin 32 mg trans-anethol.

Bijgaand een link naar een artikel van de European Medicines Agency uit 2008:
https://www.ema.europa.eu/en/documents/ ... ler_en.pdf

Een citaat van pagina 17:
"In 1999, the USA Expert Panel of FEMA (Flavour and Extract Manufacturers’ Association) released a review of scientific data relevant to the safety evaluation of trans-anethole as a flavouring substance. The review concluded that trans-anethole can be “generally recognised as safe” (GRAS) at low level of intake (54 μg/kg b.w./day) (Newberne et al., 1999)."

Een veilige dagelijkse inname van 54 microgram t-anethol per kg lichaamsgewicht zou ongeveer 4 mg per dag zijn voor een volwassene. Dat zou slechts éénachtste van de hoeveelheid t-anethol in één glas pastis zijn.

Een ander citaat van pagina 17 is wat minder dramatisch:
"In the 51st meeting of the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) a document on safety evaluation of trans-anethole was prepared; the conclusions were that trans-anethole and its metabolites are unlikely to be genotoxic in vivo; the cytotoxic metabolite, anethole epoxide, was suggested to be the possible causative agent of the hepatotoxic effect observed in pre-clinical studies in rats. The report of JECFA recommended that the acceptable daily intake (ADI) should not exceed the dose 2 mg/kg b.w. on the basis of scientific pre-clinical data published on trans-anethole (JECFA, 1999). "

Een acceptabele dagelijkse inname van 2 milligram t-anethol per kg lichaamsgewicht zou ongeveer 150 mg per dag zijn voor een volwassene. Dat zou dan bijna vijf glazen pastis per dag zijn.

Er zullen ongetwijfeld meer rapporten bestaan met weer andere waarden voor GRAS en ADI want de geleerden zijn het er blijkbaar nog niet over eens hoe gevaarlijk t-anethol precies is, maar dat het gevaarlijk is staat buiten kijf. Wie niettemin dagelijks pastis wil blijven drinken mag dat natuurlijk maar moet beseffen dat hij een risico neemt dat waarschijnlijk groter is dan het risico van de 9 ml ethanol in een glas pastis. Dat is al wat ik probeerde duidelijk te maken en op muggenzifterij zal ik niet meer reageren, alleen nog op eventuele vragen of opmerkingen van de topicstarter.

Reageer