Hoofdletters

Moderator: Rhiannon

Forumregels
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
Reageer
Berichten: 373

Hoofdletters

Wat is het nut van hoofdletters? Hebben ze in de moderne maatschappij nog een functie, of is het niets meer dan een overblijfsel uit vroeger tijden (ik stel voor dat we het argument van gewenning achterwege laten)? Daarnaast, welk nut hadden ze vroeger? Hoe dan ook: wat zouden we missen als we ze zouden afschaffen?

Gebruikersavatar
Berichten: 354

Re: Hoofdletters

Wat is het nut van hoofdletters? Hebben ze in de moderne maatschappij nog een functie, of is het niets meer dan een overblijfsel uit vroeger tijden (ik stel voor dat we het argument van gewenning achterwege laten)? Daarnaast, welk nut hadden ze vroeger? Hoe dan ook: wat zouden we missen als we ze zouden afschaffen?
Een voorbeeld:

de kerk = een gebouw waar ...

de Kerk = (het bestuur van) de geestelijke instelling.

Gebruikersavatar
Berichten: 7.390

Re: Hoofdletters

Hoofdletters geven extra duiding. Dat is heel breed (zie de regels van het Groene Boekje). Vaak kan er een nuance worden aangereikt: het Groene Boekje verwijst naar de tekst, terwijl een groen boekje verwijst naar een exemplaar van die tekst.

Kaats ik de bal even terug: wat zou je eraan winnen mocht je ze afschaffen?
"C++ : Where friends have access to your private members." Gavin Russell Baker.

Berichten: 373

Re: Hoofdletters

Ik begrijp het hele idee van nuance op zich wel, maar dan denk ik weer, hoe zit het dan met de spreektaal? Daar "hoor" je hoofdletters ook niet en daar heb ik zelf nooit last van spraakverwarring als gevolg daarvan (kan me althans geen voorbeeld voor de geest halen). Waarom zou in geschreven taal die verwarring er dan wel zijn? Zou je de hoofdletter weghalen, dan worden de gegeven voorbeelden volgens mij gewoon homoniemen. Maar volgens mij zou dat geen probleem moeten opleveren. Tenslotte is er ook voor zo ver ik weet nooit verwarring tussen strip -> strookje op een buskaart en strip -> verhaal in plaatjes; de bedoelde betekenis volgt uit de rest van de tekst.
Kaats ik de bal even terug: wat zou je eraan winnen mocht je ze afschaffen?
Dan hoeft iedereen zesentwintig willekeurige symbolen minder te leren ;) (op de lange termijn toch althans).

PS Ik zeg niet dat dit voordeel dus noodzakelijkerwijs opweegt tegen de nadelen. Maar deze gedachte bracht me wel bij deze vraag :P

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 5.548

Re: Hoofdletters

Wat is het nut van hoofdletters? Hebben ze in de moderne maatschappij nog een functie, of is het niets meer dan een overblijfsel uit vroeger tijden (ik stel voor dat we het argument van gewenning achterwege laten)? Daarnaast, welk nut hadden ze vroeger? ...
Er is een wikipedia-artikel over hoofdletters en kleine letters en hun historie. Voor zover ik het begrijp werden middeleeuwse handschriften voor Karel de Grote in grote letters geschreven, na Karel de Grote sommige handschriften in kleine letters (minusculen), maar nooit een combinatie van grote en kleine letters. Die combinatie kwam pas in zwang vanaf circa 1600 in gedrukte boeken. Misschien als versiersel of anders voor de leesbaarheid. Zinnen beginnen met een hoofdletter zou toen ontstaan zijn.



In een ander wikipedia-artikel wordt opgemerkt dat de hoekige hoofdletter geschikt was voor papyrus, dat een ruw oppervlak heeft, terwijl de voorloper van de kleine letter, de unciaal, geschikt was voor perkament, dat een glad oppervlak heeft.

Gebruikersavatar
Berichten: 7.390

Re: Hoofdletters

Ik begrijp het hele idee van nuance op zich wel, maar dan denk ik weer, hoe zit het dan met de spreektaal?
Dan heb je intonatie. Daarmee vervang je niet alleen hoofdletters, maar ook leestekens.

En verder denk ik inderdaad niet dat de nadelen opwegen tegen de voordelen (leesbaarheid!). Maar dat is weer een andere discussie.
"C++ : Where friends have access to your private members." Gavin Russell Baker.

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 4.363

Re: Hoofdletters

Even teruggrijpen op wat mij in mijn studie is geleerd:

Oorspronkelijk werden teksten geheel in hoofdletters geschreven. Als men deze snel schreef met een pen, werden de vormer ronder en vloeiender. Hieruit onstonden de eerste minusculen.

Meestal gebruikte men de Karolingische miniscule, ontwikkeld als schriftstandaard in Europa zodat het Latijnse alfabet kon worden herkend door de kleine geletterde klasse. Het werd in het gehele rijk van Karel de Grote gebruikt tussen ong. 800 en 1200.

Vanaf het begin had men de gewoonte in de Karolingische miniscules om het eerste woord in een zin met een hoofdletter te laten beginnen. Ook sommige woorden, voornamelijk zelfstandige naamwoorden, werden veel met een hoofdletter geschreven. De reden hiervoor was leesbaarheid. Vergeet niet de meeste documenten werden met de hand geschreven. Ook de Declaration of Independence van de Verenigde Staten gebruikt hoofdletters voor de zelfstandige naamwoorden. In het Duits gebeurty dit nog steeds.

De belangrijkste reden voor hoofdlettergebruik is leesbaarheid. Woorden in kleine letters zijn eenvoudiger te lezen dan woorden die geheel in hoodletters staan. Maar hoofdletters voegen wel informatie toe zoals begin van de zin, namen, titels, plaatsen enz.
Contra principia negantem disputari non potest.

Re: Hoofdletters

In de 19-de eeuw is de punt als leesteken uitgevonden. Daarvoor schreef men de zinnen gewoon achter elkaar door.

Een punt alleen zie je makkelijk over het hoofd dus is de start van een nieuwe regel met een hoofdletter extra duidelijk.

Verder gaf een hoofdletter respect aan, zoals in de zin: Dat denkt hij, maar Hij denkt daar anders over.

Zo werd voor 1800 stad altijd geschreven als Stadt, dus met hoofdletter en als extra cachet een eind-t.

Toen we de schrijftaal gingen dichtspijkeren werden allerlei zinnige en onzinnige regeltjes verzonnen.

Gebruikersavatar
Berichten: 7.390

Re: Hoofdletters

In de negentiende eeuw zeg je. De Romeinen gebruikten het in inscripties al als spaties.

Afbeelding
"C++ : Where friends have access to your private members." Gavin Russell Baker.

Reageer