relativiteit van de soorten...

jdr

Het rangschikken van organismen in soorten heeft vanzelfsprekend een bijzonder praktische waarde, we hebben hierin de standaart neergelegd dat wanneer organismen onderling voor vruchtbare nakomelingen kunnen zorgen ze tot dezelfde soort behoren (althans tot zo ver ik weet).

Voor de Homo sapiens sapiens geldt in dat geval dat een vrouwelijk exemplaar van pak em beet 80.000 jaar geleden theoretisch voor vruchtbare nakomelingen kan zorgen wanneer ze bevrucht werd door een man uit onze tijd.

Er wordt immers gesteld dat onze soort zo'n 100.000 jaar terug in tijd gaat.

Voor het bovengenoemde vrouwtje zou echter ook (kunnen) gelden dat wanneer zij bevrucht zou worden door een mannelijk exemplaar die 120.000 jaar geleden geleefd zou hebben en niet tot onze soort behoord maar tot de voorloper op onze soort theoretisch ook een vruchtbare nakomeling zou kunnen verwekken (haar dna staat immers itt tot het onze nog niet zover van de voorgaande soort dat dit niet zou lukken).

Hieruit valt de conclusie te trekken dat dit vrouwtje ook tot dezelfde soort behoord als haar voorganger die 40.000 jaar voor haar leefde.

Ook zou je wanneer we door zouden blijven evolueren kunnen stellen dat er een moment zou moeten komen in tijd waarop het dna van onze nakomelingen zo ver afwijkt dat een fusie ervan geen vruchtbare kinderen meer zou opleveren.

In dat geval zouden we zover geevolueerd zijn dat er een nieuwe soort is ontstaan.

Wanneer is dat moment dan gekomen dat wij zouden besluiten tot een andere soort toe te behoren?

Of blijven wij ons voor eeuwig homo sapiens sapiens noemen en verschuiven de namen van de voorgaande soorten in tijd?

Hoe word met dit probleem omgegaan in de wetenschap?

Archeopteryx

De wetenschap heeft dit opgelost door hier een mooie naam aan te geven, chronospecies. Het idee is bijv. dat Hmo erectus en Homo sapiens gezien kunnen worden als chronospecies.

Is dat dan alles, slecht een mooi naampje? Ja dat is alles, het is namenlijk een theoretische vraag naar soorten opgevat in een temporele dimensie. In praktische zin valt er niets zinnigs over te zeggen, genetische diversiteiten over de tijd verworven zijn wel inzichtelijk te maken a.d.h. fylogenetische bomen en, mits goed geijkt, een moleculaire klok. Dit geeft dan een beeld van verwantschap, genetische overeenkomsten/verschillen en de tijd van divergentie/soortvorming (of ontstaan van hogere taxa).

Chronospecies zijn dus slechts een theoretisch concept, gewone soorten zijn gestolde termen voor groepen organismen die wij heden ten dagen (of in het verleden a.d.h.v. fossielen) kunnen waarnemen; Er wordt een naam gegeven aan een groep organismen en dat impliceert dan een overanderlijk geheel, wat het natuurlijk niet is, maar de tijd die de flexibiliteit van soorten laat zien is vrij lang.

Benm

De gangbare definitie van wat een soort is heeft sowieso wel zn problemen zolang een populatie zich ontwikkelt.

Stel je hebt exemplaren of groepen A, B, C, waarvan zowel A en B als B en C vruchtbare nakomelingen kunnen vormen, maar A en C niet omdat ze verder uit elkaar liggen. A en B vormen dan een soort, B en C ook, maar hoe zit het met A en C?

Mika

A en C zijn verschillende soorten, maar A en B niet, en B en C ook niet.

Ik zou zeggen dat een organisme behoort tot een soort, als het bijdraagt (kan bijdregen) aan de genenpoel van die soort (op een bepaald moment).

Praktisch stelt de chronospecies problematiek zich dan niet. Het begrip soort is ook maar een beschrijving van de mens, dat eigenlijk de stamboom van alle organismen van een soort op een handige manier samenvat. Soms loopt die beschrijving dus mank.

jdr

De wetenschap heeft dit opgelost door hier een mooie naam aan te geven, chronospecies.

Dank je wel, het geeft niet helemaal antwoord op mijn vraag, wel voor een erg groot deel.

De vraag die overblijft, besef ik me nu, staat een wetenschappelijke werkbaarheid niet in de weg namelijk; wanneer is het punt bereikt waarop een soort een andere naam krijgt?

Wellicht dat deze vraag voor de zeer snel evoluerende organismen incidenteel aan de orde komt.

Blijf hier overigens wel benieuwd naar.

Stel een van de buitenwereld gescheiden populatie bladluizen staat langdurig bloot aan perioden van verschillende methoden om ze uit te roeien, toch blijken er steeds variaties in de populatie aanwezig die itt tot de grotere meerderheid wel opgewassen zijn tegen een bepaalde methode, de populatie breidt zich weer uit en de volgende methode wordt geprobeerd weer met een aantal luizen die door hun variatie op de populatie weten te overleven, etc, etc.

Hoe zou je in dat geval los van de de bladluizen in de buitenwereld bepalen wanneer het moment is dat de gescheiden populatie overgegaan is in een andere soort?

Ten opzichte van welk tijdspunt trek je de conclusie dat het dna nu zo afwijkt dat we over een andere soort spreken?

Archeopteryx

jdr schreef:

wanneer is het punt bereikt waarop een soort een andere naam krijgt?

Naamgeving van soorten is redelijk subjectief in de zin dat een onderzoeker wel goede redenen moet hebben om iets een nieuwe soort te noemen, maar een publicatie hiervan levert al een nieuwe soortsnaam op (mits peer-reviewed enzo). Maar wat zijn daar de criteria voor? is dan je vraag. Inderdaad komt men dit tegen bij snel evoluerende soorten. Zo is er bijvoorbeeld een vlieg (althans, populatie van die vliegen) die in 150 jaar tijd een bijna volledige overstap van meidoorn naar appel heeft gemaakt. Deze populatie paart uitsluitend op de eigen waardplant waardoor er dus reproductieve isolatie ontstaan tussen de meidoorn- en de appelvliegen. Beide vliegen zijn uitvoerig bestudeerd en kruisingsexperimenten hebben laten zien dat appel en meidoornvliegen niet meer in staat zijn om duurzaam levensvatbare en vuchtbare nakomenlingen te produceren. Oorsponkelijk was dit één soort, tegenwoordig heeft de status van sibling species, zustersoorten en daar hoort ook een andere soortsnaam bij...

Het gaat er dus om of kan worden aangenomen dat er daadwerkelijk sprake is van twee soorten. In het geval van de bladluizen zou men dus kruisingsexperimenten kunnen uitvoeren om de levensvatbaarheid van de nakomelingen te testen. Maar in werkelijkheid zijn er 36 soortsbegrippen beschikbaar die niet allemaal verlangen dat er ook daadwerkelijk getest wordt... vaak baseert men zich ook op morphologische, ecologische, gedragskenmerken etc.

Gijs

horen paarden en ezels dan ook tot chrono species

want ze kunnen wel kruisen alleen niet voor vruchtbare jongen zorgen

Lala

horen paarden en ezels dan ook tot chrono species want ze kunnen wel kruisen alleen niet voor vruchtbare jongen zorgen

Ezel = Equus asinus

Paard = Equus caballus

Wetenschapsforum

Laatste berichten

Nieuwsberichten

relativiteit van de soorten...

relativiteit van de soorten...

Re: relativiteit van de soorten...

Re: relativiteit van de soorten...

Re: relativiteit van de soorten...

Re: relativiteit van de soorten...

Re: relativiteit van de soorten...

Re: relativiteit van de soorten...

Re: relativiteit van de soorten...