Tweedegraads differentiaalvergelijking

Moderators: dirkwb, Xilvo

Forumregels
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
Reageer
Gebruikersavatar
Berichten: 1.279

Tweedegraads differentiaalvergelijking

Ik probeer een paar differentiaalvergelijkinkjes op te lossen. Nu heb ik die van een gedempte veer.
\(a\frac{d^2 x}{dt^2} + b\frac{dx}{dt} + cx = 0\)
Ik heb die geprobeerd op te lossen door x(t) = Ke^(i * t) in te zetten. Dan krijg ik dit.
\( (a * i^2 + b*i + c) * K * e^{i*t} = 0\)
De exponentiele functie wordt nooit nul, dus was het enkel nog kwestie een VKV op te lossen. Maar dit heeft 2 oplossingen. Welke moet ik gebruiken?

Ik zou dit hele verhaal kunnen stellen met 1 vraag:

Hoe los ik dit soort differentiaalvergelijkingen op?


Gebruikersavatar
Berichten: 3.751

Re: Tweedegraads differentiaalvergelijking

en als je dat ingewikkeld vindt, kan je altijd eens
\(e^{i\omega}\)
invullen en oplossen naar \(\omega\). (a,b,c zijn gegeven constanten). Een 2de orde DV heeft 2 oplossingen.

Gebruikersavatar
Berichten: 24.578

Re: Tweedegraads differentiaalvergelijking

In het algemeen zal een differentiaalvergelijking van orde n, afhangen van n constanten (cfr integratieconstanten).
"Malgré moi, l'infini me tourmente." (Alfred de Musset)

Gebruikersavatar
Berichten: 792

Re: Tweedegraads differentiaalvergelijking

aaargh schreef:Ik probeer een paar differentiaalvergelijkinkjes op te lossen. Nu heb ik die van een gedempte veer.
\(a\frac{d^2 x}{dt^2} + b\frac{dx}{dt} + cx = 0\)
Ik heb die geprobeerd op te lossen door x(t) = Ke^(i * t) in te zetten. Dan krijg ik dit.
\( (a * i^2 + b*i + c) * K * e^{i*t} = 0\)
De exponentiele functie wordt nooit nul, dus was het enkel nog kwestie een VKV op te lossen. Maar dit heeft 2 oplossingen. Welke moet ik gebruiken?

Ik zou dit hele verhaal kunnen stellen met 1 vraag:

Hoe los ik dit soort differentiaalvergelijkingen op?
Ik weet niet wat je al over lineaire differentiaalvergelijkingen gezien hebt.

Je moet beseffen dat de oplossingen een lineaire vectorruimte vormen (je kan ze optellen en vermenigvuldigen met een scalair, je zal altijd weer een oplossing krijgen)

Bij een tweede orde lineaire diff-vgl zal die oplossingsruimte tweedimensionaal zijn. En dat komt perfect overeen met wat jij vindt. Jij vindt namelijk een
\(e^{i_1 t}\)
en een
\(e^{i_2 t}\)
als oplossing. Waarna je vindt dat de algemen oplossing er zo uitziet :
\( p e^{i_1 t} + q e^{i_2 t}\)

Gebruikersavatar
Berichten: 1.279

Re: Tweedegraads differentiaalvergelijking

@eendavid: lees mijn berichtje eens goed na...

Dus ik moet ze optellen volgens evilbu. Bedankt.

Gebruikersavatar
Berichten: 24.578

Re: Tweedegraads differentiaalvergelijking

Meer nog: je mag eender welke lineaire combinatie nemen (dus veelvouden optellen).
"Malgré moi, l'infini me tourmente." (Alfred de Musset)

Gebruikersavatar
Berichten: 3.751

Re: Tweedegraads differentiaalvergelijking

edit: en als je dat ingewikkeld vindt, kan je altijd eens
\(e^{i\omega t}\)
invullen en oplossen naar \(\omega\). (a,b,c zijn gegeven constanten). Een 2de orde DV heeft 2 oplossingen.

vermits evilbu en TD! al geantwoord hadden tegen dat ik door had dat ik de t was vergeten, dacht ik niet dat het nog nodig was.

Gebruikersavatar
Berichten: 1.279

Re: Tweedegraads differentiaalvergelijking

Meer nog: je mag eender welke lineaire combinatie nemen (dus veelvouden optellen).


Maar hoe bepaal ik dan welke oplossing de werkelijke oplossing is. Een gedempte veer zal maar met 1 bepaalde frequentie trillen. Begintoestanden en dat soort dinge?

Gebruikersavatar
Berichten: 24.578

Re: Tweedegraads differentiaalvergelijking

Om een unieke oplossing te hebben, moet je de constanten bepalen aan de hand van begin- en/of randvoorwaarden.

Zonder extra voorwaarden, is die oplossing met de constanten de volledige, algemene oplossing van de differentiaalvergelijking.
"Malgré moi, l'infini me tourmente." (Alfred de Musset)

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 6.596

Re: Tweedegraads differentiaalvergelijking

\(a\frac{d^2x}{dt^2}+b\frac{dx}{dt}+cx=0\)
Laten we bovenstaande vergelijking Vergelijking A noemen.

Stel:
\(x=e^{\lambda t}\)
\(a\lambda^2+b\lambda+c=0\)
Heeft deze karakteristieke verg. 2 verschillende reele wortels
\(\lambda1 - en - \lambda2\)
Dan zijn:
\(x_1=e^{\lambda_{1}t} -en-x_2=e^{\lambda_{2}t}\)
twee partikuliere oplossingen van vergelijking A , en is de algemene oplossing:
\(x=K_{1}e^{\lambda_{1}t}+K_{2}e^{\lambda_{2}t}\)
Zijn de wortels lambda1 en lambda 2 toegevoegd complexe wortels ( wat het geval is als a ,b, en c reele getallen zijn) , dan geldt dezelfde algemene oplossing.
\(\lambda_1=a+ib\)
\(\lambda_2=a-ib\)
\(x1=e^{t(a+ib)}=e^{at}(\cos bt+i\sin bt)\)
\(x2=e^{t(a-ib)}=e^{at}(\cos bt-i\sin bt)\)
\(\frac{1}{2}(x1+x2)=e^{at}\cos bt\)
en
\(\frac{1}{2i}(x1-x2)=e^{at}\sin bt\)
De algemene oplossing kunnen we dan schrijven als:
\(x=e^{at}(K_{1}\cos bt+K_{2}\sin bt)\)
Heeft de vergelijking A twee gelijke wortels
\(\lambda_1 =\lambda_2\)
Dan is de algemene oplossing van verg. A:
\(x=(K_{1}+K_{2}t)e^{\lambda_{1}t\)

Gebruikersavatar
Berichten: 24.578

Re: Tweedegraads differentiaalvergelijking

Ziet er goed uit, dit kan je nog veralgemenen naar differentiaalvergelijking van orde n met constante coëfficiënten.
"Malgré moi, l'infini me tourmente." (Alfred de Musset)

Berichten: 294

Re: Tweedegraads differentiaalvergelijking

misschien nog niet onbelangrijk ivm de beginvoorwaarden:

voor een n-de orde lineaire differentiaalvergelijking (dus het hoogste aantal keer dat je moet afleiden = n), heb je n randvoorwaarden nodig... die randvoorwaarden zijn algemeen, maakt niet uit wat, waar of wanneer...

In dit voorbeeld je kan dus bvb eisen dat op t0 het op positie x0 zit, op t1 op positie x1.

Of ander voorbeeld dat de positie op t=0 x0 is, de snelheid op t=0 v0 is. of eender andere combinatie... maakt niet uit...

Gebruikersavatar
Berichten: 2.003

Re: Tweedegraads differentiaalvergelijking

\(x=e^{at}(K_{1}\cos bt+K_{2}\sin bt)\)
kan dan geschreven worden als:
\(x= C e^{at}\cos(bt+\phi)\)
\( C \cos(\phi)=K_1, -C \sin(\phi)=K_2 \)

Gebruikersavatar
Berichten: 24.578

Re: Tweedegraads differentiaalvergelijking

Andy schreef:die randvoorwaarden zijn algemeen, maakt niet uit wat, waar of wanneer...  

(...)

of eender andere combinatie... maakt niet uit...
Misschien toch even nuanceren omdat je dat "willekeurige" zo benadrukt: er zijn inderdaad stellingen die het bestaan en de uniciteit van een oplossing voor een differentiaalvergelijking met beginvoorwaarden garanderen, maar wel onder zekere voorwaarden. Die zijn 'gewoonlijk' voldaan, maar dat is dus niet altijd zo.
"Malgré moi, l'infini me tourmente." (Alfred de Musset)

Reageer