(Genealogie) Hoe begin ik!

Moderator: Rhiannon

Forumregels
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
Berichten: 1.286

(Genealogie) Hoe begin ik!

INLEIDING:

Je zult maar op zolder een hutkoffer vinden, tijdens het opruimen van je overleden ouders. Uit interesse maak je die koffer open. In die koffer zie je allerlei zaken, zoals samengebonden brieven, boekjes, foto's en nog meer zaken die je niet kan plaatsen. Later ga je die zaken eens nader onderzoeken en je komt tot de ontdekking dat er namen voor komen die voor jouw onbekend waren, zoals wie van Frits Jagershof die in 1871 was aangesteld tot veldwachter of Pierre van Dommelen die in 1877 stalmeester werd. Wie zijn als die personen op oude foto's die ruim 100 jaar oud zijn. Wie was Klaas Jansen die staat vermeld in een gewichtenboekje. Wie was ridder Johannes Peppel uit 1922. Waren dit allemaal familie van je opa of oma. Meer dan honderden documenten, brieven, foto's en aanverwante zaken prikkelen iemands interesse om meer te weten te komen van je afkomst. Wie zijn zij en wie ben ik. Of juist niet.

Deze topic is bedoeld om met genealogie te gaan redetwisten.

WAT IS GENEALOGIE:

Wat is genealogie? Stamboomonderzoek, sibekunde, voorouder onderzoek.

In de 2e helft van de 19e eeuw wordt er voorouderonderzoek bedreven, maar alleen door een aantal oudere heren in kleine studiezaaltjes die toegang hadden in overheidsdocumenten. Soms werden in de menselijke geschiedenis bij tijd en wijlen familieoverzichten samengesteld, soms voorzien met familiewapens. Maar dit soort documenten zijn zeldzaam.

BRONNEN: literatuur/archieven.

In de 20ste eeuw wordt genealogie populair, vooral na 1950-1970. Veel genealogische verenigingen worden geboren, zoals NGV. Nederlandse Genealogische Vereniging, die het maandblad Gens Nosta uitbrengt voor leden. In Nederland zijn er ook familieverenigingen die soms familiebladen uitbrengen. Maandbladen zoals het Nederlandsch Patriciaat, Nederlands Adelsboek, Brabantsche Leeuw, Vlaamse Leeuw zijn een zeer kleine greep wat men kan aantreffen aan literatuur.

ARCHIEVEN: waar!!

In elke provincie bevindt zich een RIJKSARCHIEF, waar alle archiefstukken van elke gemeenteadministratie worden ondergebracht. In grotere steden zoals Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Nijmegen, Den Bosch, om maaar een enkeling te noemen, hebben een eigen archiefdienst, alleen hun administratie is daar ondergebracht. Verder zijn er streekarchiefdiensten. Alle archiefstukken van dorpen in een bepaald gebied zijn daar onder gebracht.

ARCHIEVEN: welke!

Stukken van het bevolkingsregister, burgerlijke stand, stukken van gemeentelijke afdelingen, zoals bestuur, b&W. etc.

Stukken zoals notarieel, recht, belastingen, weeskamerarchieven, gilden, schutters etc, DTB, doop, trouw en begraafboeken, zijn in grote steden, streekarchieven en rijksarchieven terug te vinden.

WAT KAN MEN IN DIE STUKKEN VINDEN:

Stukken omtrend koop, verkoop, pacht, voogdij en andere regelingen waar personen in worden genoemd. De weeskamerarchief is een goudmijn te noemen, omdat men in die stukken namen van familieleden terug kan vinden, welke regelingen zijn getroffen voor de kinderen, zoals kleding, school, geld etc. Vaak worden de voogden en toeziendvoogden van die kinderen genoemd.

Het is echt te veel om op te noemen om alles te gaan behandelen, mogelijk dat het nog komt.

Berichten: 206

Re: (Genealogie) Hoe begin ik!

Het leukste en spannendste is om eerst de archieven in te duiken en uit de gevonden gegevens een zo lang mogelijke stamreeks te maken.

Het belangrijkste is echter om eerst vooral de oudere familieleden te bezoeken om allerlei informatie over je voorouders te krijgen, zoals met name over voor jou onbekende personen op oude foto's.

De archieven blijven wel bestaan.
Wat niet kan bestaat niet.

Berichten: 1.286

Re: (Genealogie) Hoe begin ik!

Die ervaring heb ik ook genoten, zeker met een goede inventaris, of bronnen die een groot gebied bestrijken. Het stadarchief van Breda is interessant, voornamelijk de periode 16e en 17e eeuw, welk een kaartsysteem op familienamen beschikbaar is. Dhr. van Hooydonk heeft dit jaren geleden gedaan om alle acten van recht na te lezen en alle namen die erin voorkomen op te tekenen. Of de begraafboeken van de Grote Kerk Breda, die zijn voorzien van een namenindex en op datum.

Ook de inventaris van de Nassausche Domeinraad geeft een goed inzich over de aanstellingen en legaten van kosters, schoolmeesters en schouten in de 17e eeuw. Het zoeken van archiefstukken op micro-film verziekt enigzins het onderzoek, omdat je niet de werkelijke oude documenten in handen krijgt. De reden waarom men op micro-film gaat is om verdere beschadiging en verzurung van het papier tegen te gaan. Maar de charme is minder.

Berichten: 1.286

Re: (Genealogie) Hoe begin ik!

Genealogische links.

Beginthier.nl http://genealogie.beginthier.nl/

Genealogie in Belgie:

http://users.skynet.be/sky60754/genealbe/

Genealogie delle dinastie Italiane:

http://www.sardimpex.com/

Berichten: 1.286

Re: (Genealogie) Hoe begin ik!

Om meer te weten te komen over je voorouders kan het handig zijn om eerst vooronderzoek te doen of er al iets gepublicieerd is over je familie. Op de website van het CBG Centraal Bureau voor Genealogie kun je genoeg info vinden.

http://194.171.109.12/cbg_homepage.php

Gebruikersavatar
Berichten: 224

Re: (Genealogie) Hoe begin ik!

ga gewoon eerst eens langs je eigen gemeente archief.

die leggen je alles rustig en duidelijk uit, laten je de studiezaal zien, je kunt jezelf inschrijven,kost niets , en als het goed is blijf je gelijk plakken.

is met mij ook gebeurt, ben al 15 jaar bezig .

groeten Pangeaman. :roll:
''Niemand is slim genoeg om zijn eigen domheid te bevatten''.

Gebruikersavatar
Berichten: 415

Re: (Genealogie) Hoe begin ik!

Ik heb zelf veel nut gehad van de Mormonen, die hebben al heel wat registers gedigitaliseerd

http://www.familysearch.org/Eng/Search/fra...eset_search.asp

Het telefoonboek werkt ook goed, dan krijg je een idee waar je naam samenklontert, en dat is de meest waarschijnlijke plaats van je voorouders, zo komen mijn voorouders van net over de grens in Duitsland:

Afbeelding

Berichten: 1.286

Re: (Genealogie) Hoe begin ik!

Hans Erren schreef:Ik heb zelf veel nut gehad van de Mormonen, die hebben al heel wat registers gedigitaliseerd

http://www.familysearch.org/Eng/Search/fra...eset_search.asp

Het telefoonboek werkt ook goed, dan krijg je een idee waar je naam samenklontert, en dat is de meest waarschijnlijke plaats van je voorouders, zo komen mijn voorouders van net over de grens in Duitsland:

Afbeelding
Met uw goed vinden wil ik u en andere lezers op wijzen, dat het archief van de Mormonen niet betrouwbaar zijn. Ik raad aan dat men de informatie van de Mormonen via andere bronnen na trekt. Want het gevaar is, dat het klakkeloos overnemen van die informatie frustrerend kan werken.

Gebruikersavatar
Berichten: 415

Re: (Genealogie) Hoe begin ik!

In mijn geval was hun bron het RK doopregister van Arsbeck, daar kan niet veel fout mee gaan, behalve misschien wat transcriptiefouten, die ik voor lief neem.

Gebruikersavatar
Berichten: 289

Re: (Genealogie) Hoe begin ik!

Het telefoonboek werkt ook goed, dan krijg je een idee waar je naam samenklontert, en dat is de meest waarschijnlijke plaats van je voorouders, zo komen mijn voorouders van net over de grens in Duitsland
Maar jij gaat er dus van uit dat iedereen met dezelfde achternaam familie van elkaar is, danwel verwant is. Dat hoeft echter absoluut niet zo te zijn. Afgaan op het telefoonboek geeft misschien een indicatie, mar zegt feitelijk bar weinig over waar je familie vandaan komt.

Eelco

Berichten: 299

Re: (Genealogie) Hoe begin ik!

Er bestaat een doctoraatsthesis aan de KUL die dateert van begin zestiger jaren en gesponsord door de Belgische provincie Brabant.

Daarin werd aangetoond dat een stamboom ook 'omgekeerd' kan worden geconstrueerd.

Zowel in Nederland als in Vlaanderen zijn er vele familienamen die met 'van' beginnen, gevolgd door een plaatsnaam.

De promovendus heeft zo een naam uitgekozen, is gaan zoeken in de oudste documenten van de gemeente waarop die naam sloeg.

Op die wijze is een stamboom van een Brabantse familie opgesteld van 1196 tot aan de Franse Revolutie.

Het was toen aan de naamdragers om de link te maken.

In ieder geval bleek hieruit dat al de naamdragers éénzelfde stamvader hebben, die in het jaar 1196 getuige was bij het verlijden van een verkoopsacte.

Aangekomen bij de Franse Revolutie waren er 8 genealogische hoofdaders.

Toch merkwaardig dat dit kan.
"God is een door de mens gemaakt wezen, waarop de mens omwille van eigen geluk en genotsverhoging zijn menselijke idealen, noden en wensen projecteert."



- L. Feuerbach

Gebruikersavatar
Berichten: 289

Re: (Genealogie) Hoe begin ik!

Dorus schreef:Er  bestaat een doctoraatsthesis aan de KUL die dateert van begin zestiger jaren en gesponsord door de Belgische provincie Brabant.

Daarin werd aangetoond dat een stamboom ook 'omgekeerd' kan worden geconstrueerd.

Zowel in Nederland als in Vlaanderen zijn er vele familienamen die met 'van' beginnen, gevolgd door een plaatsnaam.

De promovendus heeft zo een naam uitgekozen, is gaan zoeken in de oudste documenten van de gemeente waarop die naam sloeg.  

Op die wijze is een stamboom van een Brabantse familie opgesteld van 1196 tot aan de Franse Revolutie.

Het was toen aan de naamdragers om de link te maken.

In ieder geval bleek hieruit dat al de naamdragers éénzelfde stamvader hebben, die in het jaar 1196 getuige was bij het verlijden van een verkoopsacte.

Aangekomen bij de Franse Revolutie waren er 8 genealogische hoofdaders.

Toch merkwaardig dat dit kan.
Ik zeg ook niet dat het per definitie onmogelijk is. In geval van plaatsnamen is de kans inderdaad aannemelijk dat er een verwantschap is. Maar als het gaat om een achternaam als 'Erren', 'Storm' (in mijn geval) of 'De Vries' wordt het een stuk onaannemelijker.

Neem bijvoorbeeld 'De Vries', de meest voorkomende achternaam in Nederland. Daar kun je niet van uitgaan dat alle dragers van die naam familie van elkaar zijn. De 'De Vries' in mijn moeder haar genealogie lijkt uit 13e eeuws Vlaanderen te komen en een verbastering van 'De Vreeze' te zijn. Het lijkt me stug dat dit voor alle 'De Vriezen' geldt. Toch?

Eelco

Berichten: 299

Re: (Genealogie) Hoe begin ik!

Uiteraard is de samenstelling van de naam belangrijk.

In het geval dat ik beschreef gaat het om de familie 'Van Bever'

Ene Reinout, meier te Beverne, zou de stamvader van alle Van Bever's zijn. Ook met eventueel andere schrijfwijzen. Vanbever, Vanbeveren etc.

Als men een duidelijke plaatsverwijzing in de naam vindt is die methode waarschijnlijk toepasbaar. Maar, zoals je zegt, in de meeste gevallen niet.

Begin in Antwerpen maar eens aan de Janssens' in alle variaties... :wink:
"God is een door de mens gemaakt wezen, waarop de mens omwille van eigen geluk en genotsverhoging zijn menselijke idealen, noden en wensen projecteert."



- L. Feuerbach

Gebruikersavatar
Berichten: 289

Re: (Genealogie) Hoe begin ik!

Inderdaad, een specifiek geval als 'van bever' kan tot hele mooie resultaten leiden. Zeker als je een stamvader terugvindt in 1196. En zeker dat feit is genealogisch gezien bijna een wonder. De meeste mensen die hun stamboom navorsen mogen zich in de handen knijpen als men de lijn tot in de 17e eeuw terug kan vinden. Waar het gaat om de 16e, 15e, 14e en verder terug: de kans dat je daar iets vindt is zeer klein. Al was het maar omdat je dan alleen maar rijken en adel hebt die geschriften lieten opstellen.

Mijn familie is daar een mooi voorbeeld van. Mijn moeder heeft de naam Storm maar tot in de 17e eeuw terug kunnen vinden. Deels omdat het eenvoudige dagloners waren (armoedzaaiers.. :wink: ), deels omdat de naam waarschijnlijk uit 16e eeuws Zweden dateert. En dat wordt nog lastiger zoeken.

Haar familienaam, De Vries, heeft zij tot begin 15e eeuw terug kunnen vinden. Dankzij een rijke, adellijke Friese dame, en een rechtbankverslag uit de 15e eeuw (waarin de moord op haar voorvader behandeld werd). Tot zover deze genealogische ego-trip... :roll:

Nog even over de plaatsnaam als achternaam. Het geval dat je beschrijft, Dorus, is een mooi geval zoals ik al zei. Maar door de invoering van de verplichte achternaam door Napoleon, hebben veel mensen hun woonplaats als achternaam genomen. En die hoeven natuurlijk niet per definitie familie van elkaar te zijn.

Eelco

Berichten: 299

Re: (Genealogie) Hoe begin ik!

100% mee eens, Eelco.

Bovendien zijn in de Franse revolutie, althans in België, bijna alle kerkelijke archieven vernield.

Meer nog, tijdens WOII is door Duitsland een soort 'papierslag' gehouden. Er werd op grote schaal papier ingezameld. Blijkt dat een aantal gemeenten in Vlaanderen en misschien ook daarbuiten, oude gemeentearchieven ingeleverd hebben.

Wat 'van bever' betreft weet ik uit goede bron dat het moeilijk bleek voor de huidige families, de link te maken naar een van de 8 lijnen van de thesis, omdat die eindigt juist bij de Franse revolutie.

Er is dan ook nog een probleem van schrijfwijze. In een Brusselse gemeente woonde tot voor WOI een Spaanse (of Italiaanse?) adelijke familie. De naam is ingewikkeld en samengesteld zoals het vaak bij deze families het geval is. Het gezin had 7 kinderen. Ik heb met eigen ogen kunnen vaststellen dat in de 7 geboorteaktes, de familienaam telkens anders is gespeld.

Begin er maar aan.

Handgeschreven aktes, slecht opgeleide ambtenaren... En dat was dan nog een hele verbetering tegenover de vroegere doopregisters en andere kerkelijke aktes. De kronkels die daar in voorkomen zijn vaak nog erger.

Maar dat maakt het ook zo boeiend. :wink:
"God is een door de mens gemaakt wezen, waarop de mens omwille van eigen geluk en genotsverhoging zijn menselijke idealen, noden en wensen projecteert."



- L. Feuerbach

Reageer