Voorkomen of voor te komen?

Abul Fadl

Is het 'dat soort incidenten horen hier niet voor te komen' of 'dat soort incidenten horen hier niet te voorkomen'? Zijn er regels voor wanneer je samengestelde werkwoorden uit elkaar of aan elkaar moet schrijven wanneer je ze op bovenstaande manier wilt gebruiken? Bijvoorbeeld ik weet dat het geraadpleegd is, maar waarom niet raad gepleegd? Bedankt alvast.

wgvisser

Is het 'dat soort incidenten horen hier niet voor te komen' of 'dat soort incidenten horen hier niet te voorkomen'

Er is hier sprake van echt twee verschillende werkwoorden:

1. vóórkomen (klemtoon op de eerste lettergreep) betekent: gebeuren, toeschijnen (hij komt mij voor dat ....) of voor de deur komen (de taxi komt voor).
2. voorkómen (klemtoon op de tweede lettergreep) betekent: beletten, iets proberen voor te zijn

Uw tweede vraag betreft de kwestie van scheidbare en niet-scheidbare werkwoorden, soms met echt verschillende betekenis. Een aardig voorbeeld is stofzuigen. "Ik heb gisteren gestofzuigd" is echt iets anders dan "Ik heb gisteren stof gezogen".

Zie verder:
http://nl.wiktionary.org/wiki/Categorie:Scheidbaar_werkwoord_in_het_Nederlands

https://onzetaal.nl/taaladvies/advies/samengesteld-werkwoord

Een vaste regel die je op alle situaties kunt toepassen is er helaas niet.

Benm

Voorkomen is helemaal een dramatisch woord. Er is ook nog de 3e betekenis "voor de rechter verschijnen".

Het komt wel eens voor dat criminelen voorkomen dat ze voor moeten komen.

luc

Zijn betekenis 1 en 3 niet hetzelfde? Waar het woord voorkomen in de manier van betekenis 1 in de rechtbank gebruikt wordt als synoniem voor ‘verschijnen bij de rechter’ zonder dat er expliciet gezegd wordt dat het gaat om een juridische kwestie.

Benm

Misschien, maar het zit er qua betekenis wel heel erg aan vast. "Hij heeft veel te snel gereden en moet voorkomen." zal niet snel anders uitgelegd worden dan voor de rechter moeten verschijnen. Als je in het vorige voorbeeld 'criminelen' vervangt voor 'bankiers' is de betekenis nog steeds duidelijk.

wgvisser

Als je echt je hart wilt ophalen aan betekenissen van woorden raadpleeg dan het WNT. Hier de links voor "voorkomen":

http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M081901&lemma=voorkomen
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M081902&lemma=voorkomen
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M081903&lemma=voorkomen

Benm

Er zijn idd nog meer betekenissen. Ik doelde alleen op de werkwoorden, maar het is uiteraard ook nog een zelfstandig naamwoord.

Voor de werkwoorden kun je gerust stellen dat "in een gerechtsgebouw griffies en verdachten voorkomen", maar wel in een heel andere hoedanigheid voor de laatste groep.

Abul Fadl

wgvisser schreef: Er is hier sprake van echt twee verschillende werkwoorden:

1. vóórkomen (klemtoon op de eerste lettergreep) betekent: gebeuren, toeschijnen (hij komt mij voor dat ....) of voor de deur komen (de taxi komt voor).
2. voorkómen (klemtoon op de tweede lettergreep) betekent: beletten, iets proberen voor te zijn

Uw tweede vraag betreft de kwestie van scheidbare en niet-scheidbare werkwoorden, soms met echt verschillende betekenis. Een aardig voorbeeld is stofzuigen. "Ik heb gisteren gestofzuigd" is echt iets anders dan "Ik heb gisteren stof gezogen".

Zie verder:
http://nl.wiktionary.org/wiki/Categorie:Scheidbaar_werkwoord_in_het_Nederlands

https://onzetaal.nl/taaladvies/advies/samengesteld-werkwoord

Een vaste regel die je op alle situaties kunt toepassen is er helaas niet.

Kan ik dit wel op de volgende manier aanpakken. Bijvoorbeeld het werkwoord 'doorstaan' (verduren etc.): "voor dat heb je de kracht nodig om te doorstaan". De vorm van het werkwoord hoort bij de context. Maar stel dat er wordt geschreven: "voor dat heb je de kracht nodig om door te staan". Dan past de vorm niet bij de beoogde uitdrukking. Kan ik hiermee goed op weg denkt u?

wgvisser

Het voorbeeld doorstaan is ook weer een lastig voorbeeld, want we kennen zowel dóórstaan (klemtoon) op de eerste lettergreep als doorstáán (klemtoon op de tweede lettergreep). Het eerste is scheidbaar, het tweede niet, zie:

http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M014581&lemma=doorstaan en

http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M014582&lemma=doorstaan

Ik vrees dat, zoals dat vaak bij talen het geval is, er niets anders opzit dan het per geval te leren.

Wetenschapsforum

Laatste berichten

Nieuwsberichten

Voorkomen of voor te komen?

Voorkomen of voor te komen?

Re: Voorkomen of voor te komen?

Re: Voorkomen of voor te komen?

Re: Voorkomen of voor te komen?

Re: Voorkomen of voor te komen?

Re: Voorkomen of voor te komen?

Re: Voorkomen of voor te komen?

Re: Voorkomen of voor te komen?

Re: Voorkomen of voor te komen?