Filosofie in de egyptische beschaving

rohff

Er was onlangs nog een interessante programma op TV over Oude Egypte. Daarin werd er een verassende uitspraak gemaakt: "Er was geen enkele vorm van filosofie in de Egyptische beschaving."

Ik vind die Egyptische mythologieën, cultuur, architectuur, kennis van wetenschap, enz. echt sterk! Maar het zou mij wel verbazen dat er geen filosofie was?

Iemand kritiek op die uitspraak?

ypsilon

Tja, de uitspraak op zich zegt niet veel, het is hem meer te doen om de verantwoording erachter...

rohff

"Er was geen enkele vorm van filosofie in de Egyptische beschaving."

Misschien moet ik beter uitleggen wat ik met 'filosofie' precies wil bedoelen. Zoals we allemaal wel weten is filosofie (filosofia, wijsbegeerte) ontstaan in Griekenland. Dit wil zeggen dat er voor die tijd geen filosofie aanwezig was, want filosofie is een Grieks verschijnsel.

In de Egyptische beschaving was er wel degelijk kennis aanwezig (denk maar aan wiskunde, architectuur, hiërogliefen, handel,...) Hetzelfde met de Mesopotamische beschaving die daarna kwam (bv. spijkerschrift, eerste rechtspraak dankzij Hammourabi). Ook bij het Jodendom was er geen filosofie... Wat deze drie grote beschavingen wel hadden was RELIGIE. De filosofie is net ontstaan door met dat mythe, religie te breken, want men wou geen idyllische, niet-bestaande verhaaltjes aanhoren, maar zich bezig houden met de werkelijkheid, met de mens... Filosofie zou tevens nooit bestaan hebben zonder democratie (ontstond pas in de Griekse Oudheid). Vroeger werd je gemarteld of zelfs vermoord omdat je je eigen zegje deed (denk maar aan Socrates)...

Kunnen we besluiten dat de mensen die duizenden jaren voor 550 v.C. leefden, niet aan filosofie deden?

ypsilon

Misschien moet ik beter uitleggen wat ik met 'filosofie' precies wil bedoelen. Zoals we allemaal wel weten is filosofie (filosofia, wijsbegeerte) ontstaan in Griekenland. Dit wil zeggen dat er voor die tijd geen filosofie aanwezig was, want filosofie is een Grieks verschijnsel.

Dat klopt niet. Het feit dat we algemeen een Grieks woord gebruiken voor "wijsbegeerte", betekent niet dat er daarvoor (en elders, want ook buiten het Westen is duchtig gefilosofeerd) geen filosofie was.

In de Egyptische beschaving was er wel degelijk kennis aanwezig (denk maar aan wiskunde, architectuur, hiërogliefen, handel,...) Hetzelfde met de Mesopotamische beschaving die daarna kwam (bv. spijkerschrift, eerste rechtspraak dankzij Hammourabi). Ook bij het Jodendom was er geen filosofie... Wat deze drie grote beschavingen wel hadden was RELIGIE. De filosofie is net ontstaan door met dat mythe, religie te breken, want men wou geen idyllische, niet-bestaande verhaaltjes aanhoren, maar zich bezig houden met de werkelijkheid, met de mens...

Dat klopt niet, als je het mij vraagt. Ten eerste zou ik stellen dat de antieke beschavingen van het Midden-Oosten wel degelijk filosofie kenden, in die zin dat ze een zeker wereldbeeld hadden waarin verreikende kennis en een mythische metafysica elkaar aanvulden. Ook de joodse religie brengt m.i. een zekere filosofie met zich mee. Als we jouw redenering doortrekken, is er gedurende verscheidene eeuwen na de "geboorte" van de filosofie, verder ook geen sprake meer van geweest in Europa, want men beperkte zich tot de scholastiek (met als typevoorbeeld de vraag hoeveel engelen kunnen dansen op de punt van een naald).

Volgens mij houdt religie zich overigens niet minder, maar wel anders met de wereld bezig. De vroege filosofie en de vroege religie (en eigenlijk is dat nog steeds zo) ontstonden eigenlijk met dezelfde reden, en dat was inderdaad om een zekere zin toe te kennen aan, of begrip op te bouwen omtrent het menselijke bestaan en de "werkelijkheid".

De Griekse filosofie was zeker wel zeer uitgebreid en is ons goed overgeleverd. Wat haar grotendeels onderscheidt van andere filosofieën, is het belang van de wiskunde in haar ontstaan. Bepaalde concepten die we bij de Griekse filosofen terugvinden, lijken ons vandaag ook zeer vooruitstrevend geweest te zijn. Dat waren ze ook, maar daarbij moet je ook in aanmerking nemen dat het vooral de Griekse filosofie geweest is die haar sporen heeft nagelaten in heel het westers denken, en dus ook in de wetenschap. Dat verklaart mede de sterke voeling ermee, en daarmee het feit dat wij andere filosofieën minder als dusdanig zullen duiden.

Filosofie zou tevens nooit bestaan hebben zonder democratie (ontstond pas in de Griekse Oudheid). Vroeger werd je gemarteld of zelfs vermoord omdat je je eigen zegje deed (denk maar aan Socrates)...

Klopt ook niet. De Griekse filosofie bestond voor het Griekse model van democratie. Wat wij nu kennen als democratie is overigens al heel wat anders dan de democratie van Athene rond de vijfde eeuw voor Christus. Socrates werd ter dood veroordeeld omdat hij de jeugd zou gecorrumpeerd hebben en aan godslastering zou gedaan hebben, en dat binnen die vroege democratie. O.a. zijn leerling Plato was overigens ook niet zo'n grote democraat.

druijf

Even voor de duidelijkheid aan welke tijd moet ik ongeveer denken als we praten over het "Oude Egypte"? Alles voor Alexander de Grote?

XxOo7

[google]Wisdom in ancient Egypt[/google]

[google]Hammurabi wisdom[/google]

AnaloguePlayer

Het begeren van wijsheid bestaat volgens mij even lang als de mensheid zelf. De verschijningsvormen verschillen enkel heel erg. Echter is het zo dat hoe wij filosofie opvatten - als iets dat opzich zelf staat, een vak is, iets waar men kundig in kan zijn - waarschijnlijk pas in de griekse oudheid ontstond.

sharkdude

Dat klopt niet. Het feit dat we algemeen een Grieks woord gebruiken voor "wijsbegeerte", betekent niet dat er daarvoor (en elders, want ook buiten het Westen is duchtig gefilosofeerd) geen filosofie was.

Dit kan te wijten zijn aan een gebrek aan geschreven bronnen die bewijzen dat er filosofie was. Er kan dus wel degelijk filosofie aanwezig zijn geweest.

Klopt ook niet. De Griekse filosofie bestond voor het Griekse model van democratie. Wat wij nu kennen als democratie is overigens al heel wat anders dan de democratie van Athene rond de vijfde eeuw voor Christus. Socrates werd ter dood veroordeeld omdat hij de jeugd zou gecorrumpeerd hebben en aan godslastering zou gedaan hebben, en dat binnen die vroege democratie. O.a. zijn leerling Plato was overigens ook niet zo'n grote democraat.

Maar hun naam is wel bekend gebleven. En dat is ook in ons tijdperk zo. De niet - democraten kunnen hun namen in de geschiedenisboeken krijgen. De acties dat ze ondernemen, dat moeten we onthouden. Ze hebben een belangrijke bijdrage geleverd voor de wetenschap.

317070

Kunnen we besluiten dat de mensen die duizenden jaren voor 550 v.C. leefden, niet aan filosofie deden?

Dat hangt er van af.

Je hebt mensen die de opvatting hebben dat filosofie 'geldt' vanaf de Grieken. Persoonlijk vind ik dat dikke nonsense, aangezien de Chinese filosoof Kung Fuzi al leefde rond 550 v.C. (confucianisme) en hij was lang niet de eerste filosoof. De eerste Chinese filosofen (MET geschreven bronnen) leefden rond 1000 v.C.

Het strikte denken zoals ze in Griekenland deden, kwam echter ook maar bij de 'leerlingen' van Kung Fu Zi, zoals Mozi, Xunzi, Mengzi, rond 400-200 v.C.

Maar daarvoor ben ik bang dat het zeer moeilijk is om religie van filosofie te scheiden.

Ik zou enkel besluiten dat ze voor 550v.C. niet aan Westerse filosofie deden.

ypsilon

Maar hun naam is wel bekend gebleven. En dat is ook in ons tijdperk zo. De niet - democraten kunnen hun namen in de geschiedenisboeken krijgen. De acties dat ze ondernemen, dat moeten we onthouden. Ze hebben een belangrijke bijdrage geleverd voor de wetenschap.

Ik heb het tegendeel toch niet beweerd? Ik reageerde op deze stelling:

Filosofie zou tevens nooit bestaan hebben zonder democratie (ontstond pas in de Griekse Oudheid). Vroeger werd je gemarteld of zelfs vermoord omdat je je eigen zegje deed (denk maar aan Socrates)...

Wat niet klopt omdat de Atheense democratie pas zo'n honderd jaar na de presocratici echt vorm kreeg, en deze vorm van democratie weinig gelijkt op wat wij vandaag met het woord associëren. En ik wees er even op dat filosofen er minder democratische ideeën op na kunnen houden. De twee zijn niet intrinsiek gelinkt. Over wat "goed" is en wat belangrijk is geweest voor de wetenschap doe ik hier geen uitspraken.

Je hebt mensen die de opvatting hebben dat filosofie 'geldt' vanaf de Grieken. Persoonlijk vind ik dat dikke nonsens (...)

Second.

Wetenschapsforum

Laatste berichten

Nieuwsberichten

Filosofie in de egyptische beschaving

Filosofie in de egyptische beschaving

Re: Filosofie in de egyptische beschaving

Re: Filosofie in de egyptische beschaving

Re: Filosofie in de egyptische beschaving

Re: Filosofie in de egyptische beschaving

Re: Filosofie in de egyptische beschaving

Re: Filosofie in de egyptische beschaving

Re: Filosofie in de egyptische beschaving

Re: Filosofie in de egyptische beschaving

Re: Filosofie in de egyptische beschaving