De Slimme meter

[Olof Bosma]

Op dit moment wordt er druk gewerkt aan de uitrol van de Slimme energiemeter.
Je kunt je hierbij wat vragen stellen over de eigenschappen, maar als je die voorlegt aan de beheerder van de infrastructuur hoor je niet veel. Wellicht dat iemand op dit forum wat meer kan vertellen.
 
Allereerst mag je verwachten dat de meter onderscheid kan maken tussen gebruikte en teruggeleverde energie, bv. uit zonnepanelen. Dat is immers nodig wanneer het zogenaamde salderen wordt afgeschaft, dus het verrekenen van de afgenomen energie met de teruggeleverde (voor dezelfde prijs).
Als die meter zo’n onderscheid maakt, hoe zit het dan met inductieve lasten? Daar wordt immers ook energie teruggeleverd (binnen iedere periode) en als die separaat wordt afgerekend gaat blindstroom heel duur worden.
 
Verder kun je je afvragen of teruglevering op de ene fase mag worden verrekend met verbruik op een andere fase, of dat ook hier voor de teruglevering een schijntje wordt betaald (terwijl er maar weinig netto gebruik is).
 
Een van de voordelen is het automatisch uitlezen op afstand. Heeft iemand een idee hoe die informatie wordt verzonden? Er zijn proeven genomen met datatransmissie over het lichtnet (PLC). Hopelijk werkt het niet zo, want dat zou radiostoring bij het leven geven.
 

[klazon]

Als je zonnepanelen hebt krijg je vanzelf een meter die ontvangen en geleverde energie afzonderlijk meet. Direct salderen kon nl. alleen met de ouderwetse draaischijfmeter, en die mogen niet meer worden geplaatst.
 
Blindstroom is geen probleem, kWh meters voor huishoudverbruik meten alleen maar werkverbruik.
 
Energie betrekken over de ene fase, en terugleveren over de andere gaat probleemloos. De meter saldeert nl. wel de fasen. Feitelijk zijn het 3 meetsystemen, één voor elke fase. En op elk moment registreert de meter de som van alle fasen.
 
Datatransmissie over PLC heeft afgedaan, dat blijkt niet betrouwbaar genoeg te zijn. Meestal wordt gekozen voor GSM.

[Olof Bosma]

Alle antwoorden in een keer. Bedankt.
Alleen even ter informatie: ik heb zonnepanelen en een ouderwetse draaischijfmeter en daarmee gaat dat salderen uiteraard prima.
Ik heb die slimme meter namelijk geweigerd omdat ik de garantie niet kreeg dat er geen PLC werd toegepast.
 

[klazon]

Ik zie niet goed wat je bezwaar tegen PLC is.
 
Verder is het bij de slimme meter zo dat je hem om allerlei redenen kunt weigeren. De enige verplichting die er nu in zit is dat het netwerkbedrijf de slimme meter aan alle huishoudens moet aanbieden. Maar de verbruiker is niet verplicht op dat aanbod in te gaan.
Het enige wat je kan gebeuren is dat ze een elektronische meter willen plaatsen omdat ze van het salderen af willen, of als de draaischijfmeter er uit moet omdat het type is afgekeurd.  Nieuw te plaatsen meters moeten volgens de wetgeving elektronisch zijn, maar ze hoeven niet perse slim te zijn, d.w.z. er hoeft geen communicatiemodule in te zitten.

[Benm]

In de praktijk komt dat er wel een beetje op neer dat je altijd een meter krijgt waar zo'n module in zit, en je erop moet vertrouwen dat deze uitgeschakeld is en blijft. Uiteraard kun je dat zelf wel vaststellen door gedurende een lange periode de netspanning te loggen met een storage scope, maar dat is nogal bewerkelijk.

Afgezien van salderen kan privacy ook een bezwaar zijn tegen een 'slimme' meter. In principe is iets als PLC gemaakt om bijvoorbeeld je energieleverancier verbruiksgegevens door te geven, wat op zich handiger is dan zelf meterstanden noteren en dergelijke.

Anderzijds is het wel een probleem dat er geen, of zwakke, encryptie op deze data zit, en deze data in principe ontvangen kan worden door iedereen die op dezelfde fase(s) zit. Het zou kunnen dat iemand via die data kan vaststellen dat iemand in de wijk op vakantie is en vervolgens inbreekt oid. Dat klinkt tamelijk vergezocht, maar het boevengilde is soms technisch best handig. Laat bijvoorbeeld een keer je laptop met blootooth aan staan in een parkeergarage en je gaat je afvragen waarom jouw auto de enige is die opengebroken is.

[Olof Bosma]

PLC staat bekend om de storing die het veroorzaakt, voornamelijk op de kortegolf.
Omdat ik in de luxe positie verkeer dat ik twee huizen naast elkaar bezit en de volgende huizen minstens 100m verder, kon ik door het weigeren van twee slimme meters, die mogelijke PLC uit de buurt houden. Niemand kon mij destijds vertellen of PLC al of niet gebruikt zou worden.
Nu is een derde pand van mij aan de beurt en kom ik dus weer voor de beslissing te staan. 
Echter nu ben ik er achter gekomen dat de gasmeter draadloos communiceert met de electrameter en die staan daar meer dan 15m uit elkaar met twee buitenmuren ertussen. En dat blijkt weer niet te gaan.
Dan heeft een slimme meter weer geen zin, want je moet toch de stand handmatig opnemen.
Is het nu echt zo dat stiekem toch een PLC-modem is ingebouwd ondanks het GSM-modem? Dan is er nog een reden om te zorgen dat er geen dataverbinding zal worden opgebouwd. 
Het gaat in dit geval om een audio-opnamestudio waar met filters de storing buiten de deur wordt gehouden. Dan zit je niet te wachten op zo’n storingsbron vlakbij.
Het is toch ook van de gekke om via PLC te communiceren als er volledige dekking is door datanetwerken (GSM, G3, G4)?
 

[Benm]

Tja, voor een energieleverancier is het voordelig PLC te gebruiken gezien dat over de eigen infrastructuur gaat, en geen kosten en afhankelijkheden van telco's met zich meebrengt. Dat het een minder efficiente methode van datacommunicatie is doet daar niet zoveel aan af.

Of het een probleem is voor een geluidsstudio valt te bezien. Normaliter hoort apparatuur geen signalen van de netspanning te lekken in de audioketen. Anderzijds werken PLC signalen wel met behoorlijke vermogens en soms op hoorbare frequenties waar vrijwel geen apparaat bedoeld voor 'gezonde' netspanning tegen opgewassen is.

Zeker bij niet-schakelende voedingen kan ik me wel voorstellen hoe PLC signalen op de DC output van de voeding terecht komen. Gelijkrichters zijn gebouwd om 50/100 Hz af te vlakken, en de ESR van de gebruikte condensators kan te hoog zijn om plc signalen van ettelijke kHz vlak te kunnen trekken.