F16 fly-by-wire mechanische computer

Moderators: Michel Uphoff, jkien

Forumregels
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
Gebruikersavatar
Berichten: 1.605

F16 fly-by-wire mechanische computer

In 1996 toen ik MTS electronica deed hebben we met de klas een rondleiding gehad op Volkel vliegbasis. Waar F16's gestationeerd waren/zijn.

Interessante rondleiding met demonstratie uitgebouwde straal motor op een teststand als uitsmijter! Stop je vingers diep in je oren werd verteld!

Ik kan mij vaag (wellicht geheel verkeerd) herinneren dat tijdens de rondgang het volgende werd gezegd:
"Momenteel zijn we de F16's aan het upgraden van mechanische naar electronische computers? Naar mijn weten stonden we toen bij het kielvlak en wees hij naar een compartiment aldaar."
Via mijn vader welke extreem (hobby) luchtvaart kenner was heb ik het begrip: fly-by-wire geleerd. Echter veel naslagwerk is verloren gegaan en zou niet weten in welke boeken te zoeken.

Zoals ik begrijp zijn er een aantal luchtvaart kenners soms actief hier op WF. Kan mij iemand opheldering geven:
  • Zijn/waren er daadwerkelijk mechanische computers in de F16's geweest en hoe moet ik dat voorstellen?
  • Was de F16 niet een van de eerste fly-by-wire? Heb ik dat ooit verkeerd onthouden? Wat is relatie met mechanische computer en fly-by-wire?
heb dit in: "Sterrenkunde en Ruimtevaart" heb geen rubliek luchtvaart gevonden.

Berichten: 1.367

Re: F16 fly-by-wire mechanische computer

De F-16 was bewust ontworpen met een negatieve stabiliteit wat betekend dat het toestel steeds uit de koers ging als je niets deed. De F-16A en B versies hadden een analoge FLCC (Flight Control Computer) dat een Fly-by wire FLCS aanstuurde. (Flight Control System). Maar vanaf de versie 'C' werd dit een digitale computer. Die voert veel sneller (duizenden keren per sec) correcties uit t.o.v. het veel tragere mechanische systeem.

Fly By Wire dateert uit 1930 en het eerste niet experimentele vliegtuig dat er mee vloog was de Avro Canada CF-105 Arrow.

Berichten: 1.367

Re: F16 fly-by-wire mechanische computer

Een mechanische computer heeft bepaalde onderdelen zoals hendels en tandwielen die door complexe ontwerpen tot een uitkomst konden komen. Een simpel voorbeeld van een mechanische computer is zo'n klok die de tijd laat zien d.m.v. losse blaadjes die rond draaien. Net als de oude borden op het perron. Ook een ouderwets mechanisch planetarium is daar een voorbeeld van.

Gebruikersavatar
Berichten: 1.605

Re: F16 fly-by-wire mechanische computer

Dankjewel! :D Dat was een van die vraagjes wat 25 jaar lang rondspookten! Ik was toen erg onder de indruk van het begrip: analoge computer (of hoe jij correct noemt: analoge FLCC).

Indien mogelijk:
Weet jij enige eigenschappen wat aan de F16 toendertijd nieuw/uniek waren?

Misschien kan ik aan de hand daarvan de oorzaak van mijn verwarring, fly-by-wire achterhalen.

Gebruikersavatar
Berichten: 1.450

Re: F16 fly-by-wire mechanische computer

Voor de duidelijkheid
OOOVincentOOO schreef: wo 17 nov 2021, 12:35
  • Zijn/waren er daadwerkelijk mechanische computers in de F16's geweest en hoe moet ik dat voorstellen?
Nee.Zoals Bladerunner in zijn eerste post stelt, de FLCC (annaloog) werd vervangen voor een DFLCC, maar beide waren niet mechanisch.

Edit: x post, zie dat het al duidelijk was :D

Gebruikersavatar
Berichten: 1.605

Re: F16 fly-by-wire mechanische computer

Dankjewel voor de opmerking. Zat nog steeds onterecht met foute gedachte mechanisch in hoofd.

Dan vermoed ik dat tijdens de rondgang de interfacing ter sprake kwam tussen computer en daadwerkelijke kleppen.

Kunnen de upgrades van (electronische) analoge naar digitale omtreeks 1996 zijn ingevoerd (beetje eerder kan ook)?

Gebruikersavatar
Berichten: 1.450

Re: F16 fly-by-wire mechanische computer

De midlife update begon inderdaad rond 1998.
OOOVincentOOO schreef: wo 17 nov 2021, 13:12 Weet jij enige eigenschappen wat aan de F16 toendertijd nieuw/uniek waren?
Het is de vraag hoeveel unieke kenmerken de F16 had, of het moet de samenvoeging zijn van verschillende zaken die al eerder bestonden.
Als “weetje” wordt altijd genoemd dat de F16 als eerste zijn control stick rechts naast de vlieger had zitten in plaats van midden tussen de benen. Hierdoor zit de vlieger altijd symmetrisch de cockpit (met linker hand op het gas) waardoor hij beter zicht heeft op rechts en meer g-load kan verdragen.

Technicus
Berichten: 1.166

Re: F16 fly-by-wire mechanische computer

Mocht je een keer in de buurt zijn: het techniek-museum berlijn heeft nog een paar oude mechanische computers.
Die zijn dus wél digitaal (met 1en en 0en), maar volledig mechanisch. Mooi om te zien!
https://technikmuseum.berlin/en/exhibit ... computers/

Gebruikersavatar
Berichten: 1.605

Re: F16 fly-by-wire mechanische computer

Geweldige informatie! Het is 25 jaar geleden. En het geheugen legt dan bepaalde incorrecte verbindingen.

Maar ergens rond 1998 ben ik naar London geweest mijn zus bezoeken. Toen heb ik veel musea bezocht waaronder: science museum in London.

Toen was ik onder de indruk van: Charles Babbage's calculating machine, London, 1832. Science Museum. Er was toen ook een expositie over het Manhatton project, maar dat heeft slecht indirect verband met F16 en de (basis... :o ).

Op MTS was ik meer een analoog man: diodes, transistoren, weerstand (flip-flop was al erg gedurfd). Ik vermoed dat ik de term analoog met mechanisch ben gaan verwarren in de tijd. Komt een beetje op het zelfde neer denk ik! Van formules en eigenschappen. Teminste beide niet digitaal! Maar zo denk ik in mijn warrige hoofd.

Berichten: 1.367

Re: F16 fly-by-wire mechanische computer

Als je naar een 'analoge' fotocamera kijkt, zijn de oudste modellen volkomen mechanisch. Maar Latere modellen waren een combinatie van elektronica en mechanieken. Heb je nu ook nog. De motor van/voor een AF lens is mechanisch maar wordt elektronisch aangestuurd.

Een paar F-16 feitjes:

1) Hoewel Fly By Wire al bestond is het gebruikte systeem in de F-16 de eerst in zijn soort.
2) Was ook de eerste straaljager die 9g bochten kon maken.
3) Tevens ook eerste straaljager die recht omhoog kon.

Gebruikersavatar
Berichten: 1.450

Re: F16 fly-by-wire mechanische computer

Bladerunner schreef: wo 17 nov 2021, 14:24
Een paar F-16 feitjes:
Dat heb ik de F15 toch ook allemaal zien doen.

Gebruikersavatar
Berichten: 1.450

Re: F16 fly-by-wire mechanische computer

shimmy schreef: wo 17 nov 2021, 16:06
Bladerunner schreef: wo 17 nov 2021, 14:24
Een paar F-16 feitjes:
Dat heb ik de F15 toch ook allemaal zien doen.
Edit: Hoewel dat natuurlijk ook geldt voor het sidestick feitje.

Gebruikersavatar
Berichten: 1.605

Re: F16 fly-by-wire mechanische computer

Bladerunner schreef: wo 17 nov 2021, 12:52 De F-16 was bewust ontworpen met een negatieve stabiliteit....
Neem aan hetzelfde als: Relaxed_stability? Worstel door Wiki, maar er komt veel vakjargon voorbij. Heeft F15 ook negatieve stabiliteit?

Beetje veel vragen nu:

Als (slecht) hobby modelbouw piloot weet ik dat toestel gevoeliger/instabieler kan maken voor bijv. veranderingen als termiek (zwaartepunt/instelhoek als je weet hoe :oops: ). Vlieg af en toe met DLG's, niet goed, maar als je 1 in de 10 worpen termiek vind heerlijk!

Is definitie negatieve instabiliteit: altijd hardware (vast in design) of een soort 'preset' standen in toestel. Mijn gevoel zegt mogelijk beide.

Is F16 (en/of F15) dan de bakermat voor ontwikkeling neg. stab. F-117? Of is er een totaal masterplan/roadmap in ontwikkeling?
(gelezen dat: Lockheed Martin gemeenzame deler is weet niets van IP intellectual property).

Heeft negatieve stabiliteit toepassingen commerciele luchtvaart (bijvoorbeeld landing presets)?
(of ontwikkelingen in heden of in toekomst)?

Berichten: 1.367

Re: F16 fly-by-wire mechanische computer

shimmy schreef: wo 17 nov 2021, 16:06
Bladerunner schreef: wo 17 nov 2021, 14:24
Een paar F-16 feitjes:
Dat heb ik de F15 toch ook allemaal zien doen.
Er zijn genoeg straaljagers die het kunnen maar de F-16 deed het dus het eerst.

Gebruikersavatar
Berichten: 1.450

Re: F16 fly-by-wire mechanische computer


Er zijn genoeg straaljagers die het kunnen maar de F-16 deed het dus het eerst.
Ik snap dat er genoeg andere voorbeelden zijn van jagers die dat kunnen. Wat ik bedoel is dat de F15 het twee jaar eerder deed dan de F16 en dat deze dus in elk geval niet de eerste was.

Reageer